Pracodawcy i agencje nie przestrzegają przepisów bhp wobec pracowników tymczasowych

Kinga Grodzicka-Lisek
Kinga Grodzicka-Lisek
24.05.2016AKTUALNE

Pracodawcy i agencje nie przestrzegają przepisów bhp wobec pracowników tymczasowych

19 maja 2016 r. Państwowa Inspekcja Pracy przedstawiła sejmowej Komisji do Spraw Kontroli Państwowej  wyniki kontroli w zakresie pracy tymczasowej. Okazuje się, że pracodawcy użytkownicy bardzo często naruszaj przepisy dotyczące bezpiecznych i higienicznych warunków pracy odnoszące się do pracowników tymczasowych. Poznaj najczęstsze przewinienia agencji i pracodawcy użytkownika oraz wnioski PIP.

PIP przeprowadziła 1209 kontroli ( 585 w agencjach pracy tymczasowej i 624 u pracodawców użytkowników) z zakresu pracy tymczasowej w roku 2013-2015. Niestety w około ¾ przypadków kontrole wykazały nieprawidłowości i uchybienia w zakresie przestrzegania prawa pracy.

Pracodawcy użytkownicy nie spełniają sowich obowiązków w zakresie bhp wobec pracowników tymczasowych

Okazało się, że pracodawcy użytkownicy nie przestrzegają przepisów dotyczyły zapewnienia osobom wykonującym pracę tymczasową bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Co prawda w tej kwestii istnienie tendencja spadkowa jednak nadal nie dbamy o warunki pracy pracowników tymczasowych.

Wśród stwierdzonych naruszeń przepisów mamy doczynienia m.in. z:

  • Brakiem zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy
  • Nieprzestrzeganiem przepisów o czasie pracy
  • Brakiem uzgodnienia pomiędzy pracodawcą użytkownikiem a agencją zasad współpracy oraz warunków pracy tymczasowej
  • Nieinformowaniem agencji przez pracodawcę użytkownika o warunkach pracy w zakresie bhp
  • Nieinformowaniem agencji przez pracodawcę użytkownika o zasadach wynagrodzenia za pracę
  • Łamaniem zakazu traktowania pracowników tymczasowych w sposób mniej korzystny w porównaniu z pracownikami zatrudnionymi przez pracodawcę użytkownika   
  • Łamaniem zakazu wykonywania pracy szczególnie niebezpiecznej          

Źródło: dane PIP

Wśród odnotowanych w latach 2013 - 2015 nieprawidłowości znalazły się przypadki:

  • nieprzestrzegania zakazu powierzania osobom wykonującym pracę tymczasową pracy szczególnie niebezpiecznej – w odniesieniu do 129 osób (w tym 31 wykonujących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych) w 32 podmiotach;
  • niezapewnienia szkoleń w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy – nieprawidłowość stwierdzono w 126 podmiotach (23% objętych kontrolą), brak szkolenia lub nieprawidłowości dotyczące jego prowadzenia dotyczyły 702 osób (8% skontrolowanych);
  • niedostarczenia odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej – 353 osobom w 53 podmiotach (10% objętych kontrolą);
  • nieprzeprowadzenia oceny ryzyka zawodowego i niepoinformowania o nim pracowników – w 68 podmiotów (13% objętych kontrolą), co dotyczyło 539 osób wykonujących pracę tymczasową;
  • nieprawidłowości przy ustalaniu w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy – wobec 34 poszkodowanych w 26 podmiotach (17% objętych kontrolą).

Źródło: dane PIP

Brak świadomości o obowiązkach i luźne ich traktowanie prowadzi do uchybień w przepisach bhp wobec pracowników tymczasowych

Zdaniem inspektorów PIP nieprzestrzeganie przepisów z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy to wynik braku dostatecznej wiedzy pracodawców użytkowników o zakresie ich obowiązków wobec pracowników tymczasowych. Oczywiście jest jeszcze druga strona medalu, czyli korzyści finansowe, które powstawały kosztem osób mających bardzo krótko świadczyć pracę, np. poprzez niezapewnianie im właściwych szkoleń bhp.

Jak zauważył szef inspekcji pracy Roman Giedrojć - Obserwowany w ostatnich latach wzrost zainteresowania pracą tymczasową, jako bardziej elastycznym i mniej obciążającym finansowo pracodawcę i przedsiębiorcę modelem zatrudnienia, wygenerował wiele nieprawidłowości w zakresie przestrzegania prawa pracy. Główny Inspektor Pracy podkreślił przy tym, że obowiązujące dziś regulacje prawne nie w pełni odpowiadają obecnym realiom społeczno-gospodarczym.

Ponadto ani pracodawcy użytkownicy ani agencje pracy tymczasowej nie realizują swoich obowiązków w zakresie bhp pracowników tymczasowych. Mimo że, obwiązki każdego z nich ustalone są w przepisach to traktują je jako luźne ustalenia umowy. Tak jednak nie jest, przepisy jasno wskakują kto – agencja zatrudnienia czy pracodawca użytkownik – odpowiada za wypełnienie określonych powinności, np. szkoleń z zakresu bhp lub przeprowadzania oceny ryzyka zawodowego. Takie postępowanie prowadzi do łamania przepisów.

PIP zauważa problem dotyczący rejestracji wypadków pracowników tymczasowych

Kontrole wykazały też konieczność zmiany przepisów w zakresie rejestru wypadków przy pracy.

Trzeba zauważyć ,że to pracodawca użytkownik jest zobowiązany do ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy pracownika tymczasowego. Natomiast agencja pracy tymczasowej musi prowadzić rejestru wypadków przy pracy dla wszystkich pracowników tymczasowych. Prowadzi go dla wszystkich pracowników niezależnie od tego, na rzecz jakiego pracodawcy użytkownika świadczyli oni pracę.

Taki stan rzecz powoduje, że inspektor pracy, prowadzący postępowanie kontrole w zakresie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy u pracodawcy użytkownika, nie ma wiedzy na temat wypadków pracowników tymczasowych, do których doszło w danym zakładzie pracy.

Rozwiązaniem tego problemu byłaby zmiana przepisów. Zdaniem PIP to pracodawca użytkownik powinien prowadzić rejestr wypadków przy pracy pracowników tymczasowych świadczących pracę na jego rzecz.

W odpowiedzi na ten postulat PIP przedstawiciel ministerstwa pracy poinformował, że w resorcie na ukończeniu są prace nad projektem ustawy o zmianie ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych oraz ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Zgłaszane przez PIP postulaty legislacyjne w większości znalazły odzwierciedlenie w przygotowywanym przedłożeniu.

Źródło: www.pip.gov.pl

Autor: 

Kinga Grodzicka-Lisek

Autor
Kinga Grodzicka-Lisek
Prawnik, specjalizujący się w zagadnieniach prawa pracy oraz bezpieczeństwa i higieny pracy. Kilkuletni pracownik kancelarii adwokackiej. Autorka wielu tekstów i porad w zakresie prawa pracy oraz bhp. Redaktor „Portalu bhp” i była redaktor naczelna „Bhp w firmie” w 2011 r., redaktor prowadząca poradnik „Szkolenia bhp w firmie” w latach 2007-2009.