BHP przy pracach rozbiórkowych z użyciem materiałów wybuchowych

Najpierw przypomnijmy kilka kardynalnych zasad bhp dotyczących w ogóle prac rozbiórkowych.

        I.            Przede wszystkim roboty rozbiórkowe powinny być wykonywane na podstawie dokumentacji projektowej.

     II.            Teren, na którym prowadzone są roboty rozbiórkowe obiektu budowlanego, należy ogrodzić i oznakować tablicami ostrzegawczymi.

  III.            Przed rozpoczęciem robót rozbiórkowych należy obiekt odłączyć od sieci :

• gazowej,
• cieplnej,
• elektroenergetycznej,
• teletechnicznej,
• wodociągowej,
• kanalizacyjnej.

Do usuwania gruzu w czasie robót rozbiórkowych należy stosować zsuwnice pochyłe lub rynny zsypowe. Rynny zsypowe powinny mieć zabezpieczenie przed wypadaniem gruzu.

Przewracanie ścian lub innych części obiektu przez podkopywanie i podcinanie jest zabronione.

W czasie wykonywania robót rozbiórkowych:

• sposobami zmechanizowanymi wszystkie osoby i maszyny muszą znajdować się poza strefą niebezpieczną,
• długość umocowanych lin powinna być trzykrotnie większa od wysokości obiektu, a ich umocowanie powinno być niezawodne.

Przejdźmy teraz do robót rozbiórkowych z użyciem materiałów wybuchowych.

Przede wszystkim kierownik budowy ma obowiązek zapoznać wszystkie osoby uczestniczące w organizacji i realizacji robót budowlanych wykonywanych z użyciem materiałów wybuchowych z przepisami oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczącymi tych robót.

Przed przystąpieniem do realizacji prac strzałowych w obiekcie budowlanym, obiekt ten należy odłączyć od wszelkich instalacji.

Przed przystąpieniem do wykonywania strzelania należy powiadomić wszystkie osoby znajdujące się w strefie rozrzutu o terminie rozbiórki z zastosowaniem materiałów wybuchowych i zapewnić:

• opuszczenie strefy zagrożenia przez przebywające tam ewentualnie osoby trzecie;
• usunięcie wszystkich urządzeń, instalacji i innych niż konstrukcyjne elementów budowlanych, mogących spowodować obniżenie bezpieczeństwa wykonywania robót strzałowych oraz narażonych na zniszczenie lub uszkodzenie.

W okresie od rozpoczęcia ładowania otworów strzałowych materiałem wybuchowym do chwili zakończenia prac strzałowych wszyscy pracownicy budowy wykonują polecenia kierownika prac strzałowych. W trakcie prowadzenia tych prac:

• należy zapewnić łączność między członkami ekipy strzałowej; 
• ekipa strzałowa powinna być ubrana w jednolitą odzież spełniającą wymagania ochrony przed elektrycznością statyczną.

Teren placu należy ogrodzić i ochraniać w taki sposób, aby istniała ścisła kontrola osób i pojazdów wchodzących i wychodzących. Na ogrodzeniu budowy powinny być umieszczone tablice ostrzegawcze. W czasie strzelania strefa niebezpieczna musi być zabezpieczona przed dostępem osób trzecich, w szczególności przez posterunki, patrole lub blokady.

Strefy destrukcyjnego oddziaływania wybuchu należy zabezpieczyć przed przedostaniem się do nich osób postronnych.

Ładunki wybuchowe należy odpalać po uprzednim usunięciu wszystkich osób poza strefę niebezpieczną. W celu ograniczenia masy jednocześnie upadających elementów konstrukcji, powodujących wstrząs, zaleca się stosowanie inicjowania zwłocznego.

Tymczasowy skład do przechowywania i wydawania środków strzałowych na terenie budowy, powinien znajdować się w miejscu wyznaczonym przez kierownika budowy. Lokalizuje się go w osobnym budynku o specjalnej konstrukcji przeciwwybuchowej, z dala od dróg komunikacyjnych budowy oraz innych budynków. Miejsce wokół składu o szerokości co najmniej 5 m powinno być oznakowane tablicami ostrzegawczymi, zakazującymi wstępu na teren osobom postronnym. Skład musi być wyposażony w sprzęt przeciwpożarowy.

W tymczasowym składzie środków strzałowych zabrania się:

• przecinania lontu detonującego;
• uzbrajania ładunków;
• wykonywania innych czynności niezgodnych z zasadami bezpieczeństwa.

Po każdej zmianie roboczej puste puszki strzałowe, ładownice, spłonniki oraz niezużyte środki strzałowe powinny być zwrócone do tymczasowego składu środków strzałowych. Niewykorzystane w danym dniu środki strzałowe należy przewieźć do magazynu stałego. Dopuszcza się pozostawienie środków strzałowych w składzie tymczasowym pod warunkiem zapewnienia ich ochrony. Odległość między miejscem składowania materiałów wybuchowych i miejscem składowania środków inicjujących powinna wynosić co najmniej 2 m.

Ilość dostarczanych dziennie środków strzałowych do składu tymczasowego powinna być w miarę możliwości tak skalkulowana, aby została w tym dniu zużyta. Środki strzałowe wydaje i rozlicza wyłącznie wydawca środków strzałowych. Wydawanie środków strzałowych odbywa się na podstawie zapotrzebowania wystawionego przez kierownika prac strzałowych.

Wydawca środków strzałowych:

• dokonuje w obecności strzałowego napełnienia puszek strzałowych materiałem wybuchowym oraz ładownic i spłonników środkami inicjującymi, 
• prowadzi rejestr wydanych i zwróconych materiałów wybuchowych i środków inicjujących w książce obrotu środkami strzałowymi.

Strzałowi, przenoszący środki strzałowe, noszą na prawym ramieniu opaskę ostrzegawczą koloru żółtego. Zabrania się przenoszenia przez jedną osobę skrzynek z materiałem wybuchowym o masie powyżej 25 kg. Przy jednoczesnym przenoszeniu większej ilości skrzynek ze środkami strzałowymi należy zachować odległość co najmniej 5 m między przenoszonymi opakowaniami.

W przypadku niezadziałania sieci strzałowej należy ją sprawdzić, usunąć usterki i powtórnie zainicjować. Do czasu usunięcia usterek sieci strzałowej podawanie sygnału odwoławczego jest zabronione.

W przypadku stwierdzenia niewybuchów należy je likwidować pojedynczo lub zależnymi od siebie grupami. Przy likwidacji niewybuchów należy wykonać osłony bezpośrednie i pośrednie, zapewniające pełne bezpieczeństwo. W przypadku braku dostępu do niewybuchu trzeba dokonać ręcznego oddzielenia elementu z niewybuchem od pozostałej części konstrukcji (zwałowiska). Przenoszenie niewybuchu poza rejon prowadzenia prac strzałowych jest zabronione.

Pamiętając i stosując powyższe zasady pracy z materiałem wybuchowym zapewnicie bezpieczeństwo pracownikom oraz obniżycie ryzyko wypadku z udziałem stosowanego materiału wybuchowego.