Otwarte biuro nie musi być głośne

W aranżacji biur w nowych inwestycjach zazwyczaj stosuje się model open space. I choć system takiej organizacji pracy popularny jest w Polsce od dawna, na przestrzeni ostatnich lat widać jednak pewną zmianę. - Kiedyś nikt z pracodawców nie przejmował się tym, jakie warunki powinny być spełnione, by pracownicy mieli komfort. Jednak to się zmienia. Firmy zaczynają dbać środowisko pracy, np. o odpowiednie wyciszenie otwartych pomieszczeń biurowych, by pracownicy mieli lepsze warunki, a tym samym osiągali wyższą efektywność wykonywanych zadań - zauważa Andrzej Skrzypczak, dyrektor handlowy Rockfon w Polsce.

Biura o otwartym układzie mają swoich zwolenników i krytyków. Generalnie panuje zgoda, że otwarta przestrzeń sprzyja produktywności i pracy zespołowej. Nie brakuje jednak głosów, że w biurze pracuje się mniej wydajnie, bo jest głośno.

Ta negatywna strona open space znajduje potwierdzenie w badaniach. Otwarte biura mogą mieć negatywny wpływ na zdrowie pracowników i powodować zwiększenie rotacji personelu. - Brak prywatności w biurach o otwartym układzie powoduje, że pracownicy czują się stale obserwowani, a otaczający ich hałas może być przez nich postrzegany jako zagrożenie. Bardzo trudno jest się skoncentrować, gdy ludzie prowadzą wokół rozmowy. Jakość akustyczna pomieszczenia jest jednym z głównych czynników branych pod uwagę podczas projektowania przestrzeni biurowych - ocenia Sřren Peter Lund z Duńskiego Narodowego Centrum Badań nad Środowiskiem Pracy.

Akustyka otwartego biura nie tylko wpływa na wydajność pracy ludzi, ale zmienia także ich zachowania. Psycholog architektury Mille Sylvest, we współpracy z duńskim Uniwersytetem Roskilde i pracownią architektoniczną 3XN, prowadzi badania doktoranckie nad relacją pomiędzy architekturą, a zachowaniami społecznymi w środowisku biurowym. Według  Sylvest, hałas nie jest jedyną rzeczą, która utrudnia koncentrację. - Dobre samopoczucie pracownika, jest ściśle powiązane z poziomem jego satysfakcji z własnego statusu w organizacji. Natomiast jakość miejsca pracy, jest pośrednim wyznacznikiem tego statusu. Hałaśliwe środowisko jest często wyznacznikiem niskiego miejsca w organizacji, co negatywnie wpływa na samopoczucie danej osoby i zmienia jej zachowanie. W takim otoczeniu ludzie odcinają się od innych. Stają się wyizolowani i wycofani - mówi psycholog. Brak prywatności i złe warunki akustyczne mogą osłabić motywację do zwiększonej produktywności i współpracy - głównych celów przyświecających organizacjom przy tworzeniu biur typu open space.

Polskie normy dotyczące poziomu hałasu określają, że przy 8-godzinnym dniu nie powinien on być wyższy niż 80 dB. Jednak dla pomieszczeń biurowych, w których wykonywana jest praca koncepcyjna poziom hałasu nie powinien wynieść więcej niż 55 dB. Tymczasem w pomieszczeniach typu open space dodatkowym źródłem dźwięków poza tymi, które generują sami pracownicy (rozmowy, szuranie krzeseł, odgłosy kroków), są także telefony i urządzenia biurowe jak kserokopiarki, niszczarki itp. Poziom hałasu w otwartych biurach wynosi ok. 60-65 dB. Jest więc sporo wyższy od norm.

Dzisiejsza wiedza na temat wpływu hałasu na samopoczucie pracowników skłania projektantów i osoby tworzące specyfikacje techniczne do pracy z akustykami. Tworzenie biur jutra wymaga projektowania z myślą o interakcjach międzyludzkich oraz wspierania planowanych i spontanicznych spotkań. - Dobre środowisko akustyczne jest niezbędne do tego, aby pracownicy mogli się skupić. I na szczęście świadomość tego wśród polskich pracodawców rośnie - komentuje Andrzej Skrzypczak, z Rockfon.

Aby spełnić te wymogi, architekci wnętrz i akustycy wykorzystują i łączą ze sobą wszelkie rozwiązania, takie jak: podwieszane sufity modułowe lub wyspy, panele i ekrany ścienne, miękkie wykładziny dywanowe. Proponują elastyczne podejście, konieczne do właściwego dostosowania akustyki różnych pomieszczeń do potrzeb ich użytkowników. Montaż akustycznych sufitów podwieszanych i paneli ściennych pochłaniających dźwięk mogą obniżyć poziom hałasu o ok. 7-10 dB.

Poziom hałasu w miejscu pracy w Polsce określają m.in.:

• rozporządzenie ministra gospodarki i pracy z 5 sierpnia 2005 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na hałas lub drgania mechaniczne (Dz.U. nr 157, poz. 1318),
• rozporządzenie ministra pracy i polityki społecznej z 29 listopada 2002 r. w sprawie dopuszczalnych natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. nr 217, poz. 1833 ze zm.),
• PN-N-01307:1994 Hałas - Dopuszczalne wartości parametrów hałasu w środowisku pracy - Wymagania dotyczące wykonywania pomiarów,
• PN-B-02151-02:1987 Akustyka budowlana -Ochrona przed hałasem pomieszczeń w budynkach - Dopuszczalne wartości poziomu dźwięku w pomieszczeniach,
• PN-B-02151-3:1999 Akustyka budowlana - Ochrona przed hałasem w budynkach - Izolacyjność akustyczna przegród w budynkach oraz izolacyjność akustyczna elementów budowlanych - Wymagania.