Poszerzone kompetencje Państwowej Inspekcji Pracy
Głównym celem uchwalenia zmian w ustawie o PIP jest zmodyfikowanie sposobu wykonywania zadań, prowadzenia kontroli i stosowania środków prawnych przez organy PIP, poprzez, w szczególności:
- wprowadzenie form oddziaływania prewencyjnego na pracodawców i przedsiębiorców;
- odformalizowanie procedur kontrolnych, w tym dotyczących kontroli legalności zatrudnienia;
- umożliwienie organom PIP stosowania zróżnicowanych środków prawnych w reakcji na stwierdzone zagrożenia i naruszenia przepisów.
Projekt ustawy nowelizującej przewiduje także wprowadzenie zmian dotyczących pracowników PIP oraz usuwających istniejące w ustawie luki lub zmierzających do zmiany przepisów budzących wątpliwości interpretacyjne.
Z doświadczeń PIP, zbieranych w toku kilkudziesięciu tysięcy corocznie przeprowadzanych kontroli wynika, że stan praworządności w stosunkach pracy w Polce jest wysoce niezadowalający. Świadczy o tym zarówno statystyka wypadków przy pracy, jak i powszechnie obserwowane zjawisko naruszania przepisów o zatrudnianiu pracowników, o czasie pracy i wypłacie świadczeń pracowniczych.
Jedną z przyczyn tego stanu rzeczy jest dynamicznie zmieniająca się sytuacja gospodarcza kraju i różnorodność podmiotów funkcjonujących na rynku pracy.
PIP, by móc zdecydowanie i skutecznie reagować na naruszanie praw pracowniczych i stymulować propracownicze zachowania podmiotów gospodarczych, powinna dysponować szeregiem zróżnicowanych środków oddziaływania na pracodawców i przedsiębiorców korzystających z pracy najemnej oraz prostymi procedurami postępowania. Środki te powinny umożliwiać Inspekcji szerokie prowadzenie akcji prewencyjnych i promocyjnych wśród pracodawców oraz premiowanie dobrze funkcjonujących podmiotów kontrolnych.
Z analizy przepisów, określających zasady funkcjonowania PIP i zakres jej zadań, wynika, że istniejące procedury kontrolne - poprzez ich niejednokrotnie nadmierne sformalizowanie - nie zawsze pozwalają Inspekcji na szybkie i skuteczne działanie. Stosowanie niektórych przepisów sprawia również wątpliwości interpretacyjne.
Autor:
Marcin Papierz
Redaktor
Portalbhp.pl
Prawnik, redaktor PortaluBHP.pl, redaktor naczelny kwartalnika NORMAbhp.pl.