Pracodawca sam może poprosić PIP o przeprowadzenie kontroli

Jeżeli pracodawca sam wystąpi do PIP z prośbą o przeprowadzenie kontroli to jej celem jest stwierdzenie, czy stanowisko pracy, na którym ma być zatrudniona osoba niepełnosprawna o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności, jest przystosowane do jej potrzeb. Pokontrolna opinia PIP rozstrzyga wyłącznie kwestie przystosowania stanowiska pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej. Oznacza to, że w razie stwierdzenia innych naruszeń niż przystosowanie stanowiska pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej inspektor pracy stosuje środki prawne przewidziane w ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy.

Taka kontrola „na życzenie” pracodawcy opłaca się o tyle, że inspektor pracy, który pojawi się w zakładzie pracy w celu przeprowadzenia kontroli, może łagodniej potraktować pracodawcę, jeśli stwierdzi wystąpienie jakichkolwiek nieprawidłowości; zwłaszcza gdy pracodawca dopiero organizuje stanowisko pracy odpowiednie dla potrzeb osoby niepełnosprawnej. Jeżeli natomiast inspektor pracy pojawi się w zakładzie pracy np. w wyniku skarg pracowników i przy okazji dokonywanej kontroli np. przestrzegania czasu pracy, występowania godzin nadliczbowych, prowadzenia dokumentacji pracowniczej, stwierdzi, że zatrudnieni niepełnosprawni nie mają odpowiednio przystosowanych stanowisk pracy do swoich potrzeb, ma prawo zastosować środki prawne przewidziane w ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy.

Kontrola „na życzenie” powinna zatem wiązać się z łagodniejszym potraktowaniem pracodawcy, choć oczywiście każdy inspektor pracy może mieć do powyższej kwestii indywidualne podejście.

We właściwym przygotowaniu stanowiska pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej pomocna będzie konsultacja ze:

• specjalistą ds. bhp, który najlepiej zna specyfikę pracy w danym zakładzie pracy, albo

• specjalistą w zakresie ergonomii, który może zaprojektować stanowiska pracy, uwzględniając daną dysfunkcję niepełnosprawnego pracownika.

Pracodawca powinien także uzyskać od lekarzy sprawujących opiekę nad zatrudnionymi osobami niepełnosprawnymi lub też od lekarza medycyny pracy opinię dotyczącą niezbędnych zmian i modyfikacji mających na celu przystosowanie stanowisk pracy do potrzeb i ograniczeń osób niepełnosprawnych.

W zakresie odpowiedniego dostosowania stanowisk pracy dla pracowników niepełnosprawnych pomocny może okazać się załącznik nr 1 do zarządzenia nr 42/09 Głównego Inspektora Pracy z 5 czerwca 2009 r. dotyczącego zasad przeprowadzania kontroli związanych z realizacją przez organy Państwowej Inspekcji Pracy obowiązków wynikających z postanowień ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (dostępny na stronie internetowej PIP: www.bip.pip.gov.pl/pl/bip/). Jest to materiał, którym posługują się inspektorzy pracy w trakcie przeprowadzania kontroli. Na jego podstawie pracodawca może zweryfikować stopień dostosowania pomieszczeń zakładu pracy do potrzeb osób niepełnosprawnych i poprawić ewentualne braki – zanim wytknie je inspektor pracy.