Przyznawanie środków higieny osobistej pracownikom

Przede wszystkim, ilość i rodzaje tych środków powinny być dostosowane do u oraz stopnia zanieczyszczenia ciała przy określonych pracach. Zakładowe normy przydziału wydawanych pracownikom środków higieny osobistej, ustalone przez pracodawcę po zasięgnięciu ich opinii, powinny być określone w regulaminie pracy, układzie zbiorowym pracy lub porozumieniu z przedstawicielem pracowników. Ten ostatni przypadek ma miejsce wtedy, gdy na danym pracodawcy nie ciąży obowiązek ustalania regulaminu pracy.

Ilość i rodzaje wydawanych pracownikom środków higieny osobistej są zróżnicowane ze względu na stan środowiska pracy. Dodatkowo powinny uwzględniać stopień zabrudzenia ciała przy wykonywaniu pracy, wymogi higieny osobistej związane z wykonywanymi czynnościami, a także względy wynikające z obowiązku przestrzegania wymogów sanitarnych.

Zgodnie ze wspomnianymi wcześniej kryteriami wyróżnia się 6 grup pracowników zróżnicowanych ze względu na rodzaj wykonywanej pracy i towarzyszący jej poziom zbrudzenia.

Pracownicy, którym powinno się umożliwić kilkakrotne w ciągu dnia pracy umycie nieznacznie zabrudzonych rąk, przemycie twarzy. Są to pracownicy na stanowiskach nierobotniczych. Przykładowo mogą to być: pracownicy administracyjno-biurowi, techniczno-inżynieryjni poza działami produkcyjnymi (nienarażeni na znaczne zabrudzenie ciała), pracownicy ochrony osób i mienia, a także zatrudnieni jako portierzy.

Pracownicy, u których zachodzi konieczność usunięcia brudu łatwo zmywalnego z nieosłoniętych części ciała. Są to na przykład rewidenci w środkach komunikacji miejskiej i międzymiastowej czy pracownicy zatrudnieni w budownictwie (sztukatorzy, murarze, posadzkarze, malarze, cieśle, stolarze, dekarze, betoniarze, zbrojarze - przy każdej z tych grup bierze się również pod uwagę ich pomocników).

Pracownicy, u których zachodzi konieczność kilkakrotnego starannego mycia rąk w czasie pracy - z uwagi na wymagania produkcji lub przepisów sanitarnych albo potrzeby mycia rąk i twarzy z brudu przylegającego do ciała. Przykładowo, są to pracownicy zatrudnieni przy obsłudze obrabiarek do metalu (tokarze, frezerzy, ślusarze narzędziowi), a także inni: spawacze, kierowcy pojazdów w transporcie i komunikacji samochodowej, lakiernicy, piekarze, cukiernicy, pracownicy zakładów gastronomicznych i żywienia zbiorowego.

Pracownicy, u których zachodzi konieczność mycia rąk, twarzy i kończyn dolnych z brudu silnie przylegającego do skóry oraz pracownicy, u których zachodzi konieczność częstego mycia rąk z uwagi na stałe narażenie na stykanie się z substancjami trującymi lub szczególne wymagania związane z wykonywanymi czynnościami. Są to na przykład:

1. pracownicy zatrudnieni przy przygotowaniu i układaniu mieszanek asfaltów drogowych, lakiernicy natryskowi,
2. pracownicy impregnujący drewno,
3. wulkanizatorzy wyrobów z gumy (na gorąco),
4. pracownicy warsztatowi i monterzy mechaniki pojazdowej,
5. pracownicy zaprawiający ziarno fungicydami,
6. pracownicy zatrudnieni przy rozpylaniu środków ochrony roślin,
7. pracownicy zatrudnieni przy konfekcjonowaniu lub wydawaniu nieopakowanych artykułów spożywczych.

Pracownicy, u których zachodzi konieczność mycia górnej części ciała - z uwagi na duży stopień zabrudzenia - lub całego ciała - z brudu pochodzącego z substancji łatwo zmywalnych. Są to najczęściej pracownicy zatrudnieni przy obsłudze urządzeń w studzienkach i kanałach ściekowych, a także czyszczeniu i rozbiórce maszyn oraz urządzeń technicznych (silników, przekładni, kotłów) i czyszczeniu konstrukcji stalowych z rdzy i farby. Do tej grupy należą również osoby zajmujące się malowaniem farbą miniową oraz zatrudnieni przy produkcji i konfekcjonowaniu środków ochrony roślin i inni.

Pracownicy, u których zachodzi konieczność mycia całego ciała z uwagi na bardzo duży stopień zabrudzenia lub stykania się z substancjami trującymi. Przykładowo, są to pracownicy wykonujący prace przy czyszczeniu zbiorników i cystern do przewozu mocnych kwasów oraz paliw, a także stykający się z silnymi truciznami (związkami arsenu, rtęcią, chromem). W grupie tej znajdują się również osoby zatrudnione:

1. przy obsłudze urządzeń technicznych w kotłowniach technologicznych i centralnego ogrzewania opalanych stałym paliwem,
2. przy produkcji wyrobów bitumicznych i asfaltowych,
3. przy produkcji barwników anilinowych i siarkowych,
4. w zakładach utylizacji.

Czynnikami sprzyjającymi zmniejszeniu zapotrzebowania na środki higieny osobistej są, przede wszystkim, hermetyzacja procesów produkcyjnych, dbałość o warunki mikroklimatu, a także o stan higieniczny pomieszczeń pracy.

W miejsce wydawania środków higieny osobistej w naturze pracodawca może udostępnić pracownikom, w pomieszczeniach umywalni czy przedsionkach kabin ustępów, korzystanie z dozowników z mydłem w płynie lub innego typu i urządzeń do wydania ręczników papierowych bądź suszarek do rąk z nawiewem ciepłego powietrza.

Artykuł pochodzi z kwartalnika NORMAbhp.pl.