Sprawdź ile płaci społeczeństwo za wypadki przy pracy

Rozpatrując koszty wypadków przy pracy, najczęściej bierzmy pod uwagę jedynie koszty jakie ponosi pracodawca, przedsiębiorstwo. Nie są to jednak jedyne koszty jakie powinno się uwzględnić. Wpadek przy pracy dotyka owszem pracownika i odbija się bezpośrednio na pracodawcy ale oddziałuje również na innych członków społeczeństwa. Jeżeli wypadek jest ciężki lub śmiertelny cierpi zarówno rodzina, jak i przyjaciele poszkodowanego pracownika.

W toku ewolucyjnym systemów społecznych różnych państw koszty wypadków przenoszono z poszkodowanych pracowników i pracodawców na ogół społeczeństwa. Obywatele jako podatnicy i konsumenci finalnie ponoszą koszty następstw nieodpowiednich warunków pracy. Są to koszty ukryte – oznacza to, że społeczeństwo pokrywa je w zupełnej nieświadomości.

Wydatki na świadczenia z funduszu wypadkowego w Polsce przekraczają 5 mld złotych rocznie i z roku na rok rosną (www.zus.pl). Szacuje się że:

• pracodawca ponosi koszt danego wypadku przy pracy jedynie w około 8%,
• pracownik (jego rodzina) płaci około 12% kosztów,
• społeczeństwo pozostałe 80%.

Przeciętny społeczny koszt wypadku przy pracy wynosi 31.367 zł, w tym:

• wypadku śmiertelnego – ponad 549 tys. zł,
• wypadku rentowego – prawie 580 tys. zł,
• wypadku powodującego absencję powyżej 1 miesiąca – niecałe 30 tys. zł,
• wypadku powodującego absencję do 1 miesiąca – ok. 9 tys. zł.

Oczywiście najbardziej odczuwalne koszty wypadku przy pracy, w głównej mierze finansowe, obciążają pracownika i jego rodzinę. To pracownik:

• traci płacę, premię,
• zdarza się, że zmienia stanowisko na mniej płatne,
• ponosi koszty związane z kupnem lekarstw, bądź z dostosowaniem swojego środowiska do nowych warunków ruchowych.

Udział pracodawcy, zakładu pracy w kosztach wypadków przy pracy uległ znacznemu obniżeniu po wdrożeniu ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. To ZUS bowiem pokrywa koszty wypłaty świadczeń powypadkowych (zasiłki chorobowe, jednorazowe odszkodowania), które przed wejściem w życie ustawy były wypłacane ze środków przedsiębiorstw sektora publicznego.

Według szacunków Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy w Bilbao w starych krajach członkowskich UE wypadki powodują straty w gospodarce w wysokość od 2,6 do 3,8% PKB. Według Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – Państwowego Instytutu Badawczego w Polsce koszty nieodpowiednich warunków pracy wynoszą rocznie od 17,4 do 21,75 mld zł, co stanowi od 1,7 do 2,1% PKB.

Autor: dr inż. Katarzyna Boczkowska
Politechnika Łódzka