Ubieganie się o jednorazowe odszkodowanie w przypadku zakłucia igłą

Sebastian Kryczka
Sebastian Kryczka
17.08.2018AKTUALNE

Ubieganie się o jednorazowe odszkodowanie w przypadku zakłucia igłą

Pracownik zgłasza zakłucie igłą, zatem zespół powypadkowy ma obowiązek rozpatrzyć zgłoszenie. Powstaje jednak pytanie, co robić dalej, jak pracownik może starć się o odszkodowanie skoro to tylko zakłucie a badania, którym się poddał, wykazują, że nie został zakażony czynnikiem biologicznym? Jaką ma przedstawić dokumentację medyczną? Sprawdź jak rozważa tę kwestię ekspert i jakie dokumenty są wówczas potrzebne, aby ubiegać się o odszkodowanie?

Korzyści 

Z tego artykułu dowiesz się:

  • Jakie działania podjąć w przypadku zakłucia igłą?
  • Jaką dokumentację medyczną należy przedstawić w postępowaniu powypadkowym i odszkodowawczym przy zakłuciu?
  • Jak prawidłowo postąpić w przypadku zgłoszenia zakłucia igłą?

Jednorazowe odszkodowanie jest świadczeniem wypłacanym przez ZUS z ubezpieczenia wypadkowego dla osób, które w wyniku wypadku przy pracy doznały stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Zwykle dokumentacja w sprawie jednorazowego odszkodowania przekazywana jest po zakończonym okresie leczenia i rehabilitacji. Jednym z niezbędnych dokumentów, jakie powinny być do złożone ZUS, jest zaświadczenie o stanie zdrowia LO-9.

W przypadku uznania wspomnianego na wstępie zdarzenia (zakłucia igłą) za wypadek przy pracy, przepisy nie ograniczają możliwości ubiegania się pracownika o jednorazowe odszkodowanie. Odrębną kwestią są szanse na uzyskanie takiego odszkodowania, w kontekście skutków zdrowotnych jakich doznał pracownik.

Kiedy zdarzanie można uznać za wypadek przy pracy?

Definicja wypadku przy pracy zawarta przepisach ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy wskazuje na kilka elementów, które muszą wystąpić łącznie, aby dane zdarzenie mogło być zakwalifikowane jako wypadek przy pracy. Brak choćby jednej z czterech przesłanek spowoduje, że zdarzenie za wypadek przy pracy nie będzie uznane – nawet w przypadku gdyby każdy z pozostałych trzech wymogów nie budził wątpliwości. Zatem za wypadek przy pracy uznaje się zdarzenie:

  • nagłe,
  • wywołane przyczyną zewnętrzną,
  • powodujące uraz lub śmierć,
  • które nastąpiło w związku z pracą podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych.

Powyższa definicja wypadku przy pracy jest obowiązująca dla ogółu pracowników – świadczących pracę na podstawie stosunku pracy, w tym pracowników placówek medycznych.

Jakie działania podjąć w przypadku zakłucia igłą lub innym ostrym narzędziem?

Co do zasady zakłucie igłą lub zranienie jakimś innym ostrym narzędziem przez pracownika placówki medycznej spełnia wskazane wyżej przesłanki wynikające z definicji wypadku przy pracy. Tym samym powinno być traktowane w kategoriach wypadku przy pracy. Problem w tym, że takich zdarzeń w placówkach medycznych jest bardzo dużo. Uwzględniając specyfikę działalności leczniczej kwestie zranienia ostrymi narzędziami przez personel medyczny reguluje rozporządzenie w sprawie bhp przy wykonywaniu prac związanych z narażeniem na zranienie ostrymi narzędziami używanymi przy udzieleniu świadczeń zdrowotnych. I tu pojawia się problem i pytania:

  • czy rozporządzenie zawiera przepisy szczególne, które w sposób zupełny wyłączają powszechne regulacje powypadkowe nakazujące uznać dane zdarzenie za wypadek przy pracy?
  • czy niezależnie od działań podjętych na podstawie rozporządzenia w sprawie bhp przy wykonywaniu prac związanych z narażeniem na zranienie ostrymi narzędziami używanymi przy udzieleniu świadczeń zdrowotnych postępowanie powypadkowe należy podjąć – ze wszystkimi tego konsekwencjami?

Odnosząc się do powyższych wątpliwości należy zauważyć, że przepisy przywołanego rozporządzenia w sprawie bhp przy wykonywaniu prac związanych z narażeniem na zranienie ostrymi narzędziami w żadnym razie nie wyłączają obowiązku podjęcia działań powypadkowych w związku z wystąpieniem urazu – którym na gruncie ustawy wypadkowej jest uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działania czynnika zewnętrznego. Tym samym – co do zasady każde ukłucie igłą lub nawet drobne skaleczenie może być w kategoriach urazu kwalifikowane.

Jeżeli chodzi o dokument potwierdzający uraz może to być historia choroby.

Warto zauważyć, że przepisy powypadkowe nie wskazują na konkretny rodzaj dokumentu, który jako jedyny byłby konieczny (wymagany) w zakresie medycznej oceny – kwalifikacji urazu jakiego doznał pracownik, na gruncie prowadzonego postępowania powypadkowego.

Dobrym dokumentem może być również opinia biegłego lekarza. Opinia taka może być częścią dokumentacji medycznej jaką jest historia choroby, jak również może być to opinia zupełnie odrębna – sporządzona na wyraźne zlecenie zespołu powypadkowego badającego zdarzenie.

Czy można ubiegać się o jednorazowe odszkodowanie przy zakłuciu igłą?

W przypadku gdy w wyniku zgłoszenia zdarzenia zakłucia igłą zostaną podjęte działania powypadkowe, zmierzające do dokonania oceny w zakresie uznania wypadku przy pracy, wówczas pojawiają się wątpliwości w zakresie możliwości ubiegania się o jednorazowe odszkodowanie z ubezpieczenia społecznego oraz niezbędnej dokumentacji.

Do świadczeń z tytułu wypadku przy pracy zalicza się jednorazowe odszkodowanie. Przysługuje ono ubezpieczonemu, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.
Za stały uszczerbek na zdrowiu uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nierokujące poprawy.
Uszczerbkiem długotrwałym jest natomiast takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie.

Dokumentacja w sprawie jednorazowego odszkodowania powinna być złożona za pośrednictwem płatnika składek do ZUS, po zakończonym okresie leczenia i rehabilitacji. W przypadku gdy w wyniku prowadzonego przez ZUS postępowania zostanie ustalone prawo – w tym wysokość jednorazowego odszkodowania, jego wypłata następuje w terminie 30 dni od dnia wydania decyzji.

W przypadku ubiegania się o jednorazowe odszkodowanie oprócz wniosku o odszkodowanie niezbędny jest protokół powypadkowy oraz zaświadczenie o stanie zdrowia OL-9 zawierające między innymi informacje o zakończonym procesie leczenia i rehabilitacji. Zaświadczenie o stanie zdrowia wydawane jest przez lekarza pod opieką, którego znajduje się ubezpieczony. Obowiązek załączenia powyższego zaświadczenia wynika z przepisu rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania i wypłatę jednorazowego odszkodowania.

Uwzględniając charakter zdarzenia – w postaci zakłucia igłą – jak również jego konsekwencje zdrowotne w kontekście stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu wydaje się, że skuteczne ubieganie się o jednorazowe odszkodowanie może okazać się bezowocne.

W żadnym jednak razie pracownikowi, który uległ wypadkowi – w przypadku gdy zdarzenie zakłucia igłą zostanie zakwalifikowane w kategoriach wypadku przy pracy – nie można zamknąć drogi w zakresie ubiegania się o jednorazowe odszkodowanie.

Autor: 

Sebastian Kryczka

Prawnik, ekspert prawa pracy

Autor
Sebastian Kryczka
Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.