Umowa - zlecenie, samozatrudnienie coraz częściej nie z wyboru a z przymusu

Praca w ramach innych form zatrudnienia niż na umowę o pracę, zgodnie z Kodeksem Pracy, jest zjawiskiem coraz bardziej powszechnym. W okresie pierwszych 9 miesięcy roku 2014 (okres objęty badaniem GUS) wykonywanie jakiejkolwiek pracy w ramach nietypowych form zatrudnienia zadeklarowało 1087 tys. osób, co stanowiło 6,9% ogółu wszystkich pracujących. Aż 700 tys. osób (4,4% ogółu pracujących) wykonywało taką pracę jako swoją pracę główną.

Z danych GUS wynika, że najpopularniejszą pozakodeksową formą pracy jest praca na umowę-zlecenie. Aż 65,7% ogółu pracujących w ramach umów niebędących umową o pracę zadeklarowało wykonywanie pracy na podstawie takiej umowy. Natomiast w odniesieniu do wszystkich pracujących osób, osoby pracujące na umowy-zlecenia stanowiły 2,9%.

Drugą pod względem popularności formą zatrudnienia, inną niż umowa o pracę, jest samozatrudnienie. W tej formie pracuje ponad 16% wszystkich pracujących na innych umowach niż umowa o pracę.  

Dla około 2/3 przebadanych w ramach badania GUS „Nietypowe formy zatrudnienia i praca nierejestrowana” praca wykonywana w nietypowej formie zatrudniania była pracą główną, w tym w dla zdecydowanej większości – jedyną pracą zarobkową w tym czasie (92,5% osób). Niestety większość z tych osób (80,2%), pracujących w pracy głównej na umowach cywilnoprawnych, pracowała w takiej formie nie z własnego wyboru. Odsetek ten był najwyższy wśród osób pracujących na umowę-zlecenie (84,3%). Wśród osób pracujących w oparciu o pozostałe umowy cywilnoprawne odsetek ten był znacząco niższy, ale i tak wysoki (65,4%). Również w śród samozatrudnionych, ponad połowa z nich (51,3% osób) wybrała tę formę zatrudniania bowiem był to warunek pracodawcy powierzenia im pracy. Niemniej jednak pozostałe 48,7% osób podjęło decyzję o takiej formie wykonywania pracy samodzielnie, bowiem było to dla nich korzystniejsze niż inna forma zatrudnienia.

Warto również podkreślić, że większość osób deklarujących pracę w ramach nietypowych form zatrudnienia stanowili mężczyźni – 55,4% (wobec 44,6% kobiet). Również znacznie więcej osób zatrudnionych w takich formach jest w miastach niż na wsi.

Trzeba też jeszcze raz podkreślić, że dla przeważającej liczby osób praca w oparciu pozakodeksowe formy zatrudnienia (umowy cywilnoprawne czy samozatrudnienie) nie była ich własnym, dobrowolnym wyborem.

Źródło: http://stat.gov.pl