Zorganizuj stanowisko pracy dostosowane do potrzeb pracowników 50+

Podstawowym czynnikiem sukcesu firmy są pracownicy, a szczególnie pracownicy z wiedzą i doświadczeniem. Zmiany demograficzne z pewnością zmieniają profil średniej wieku pracowników wielu instytucji. Zatrzymanie w pracy starszych pracowników może okazać się wielka korzyścią, ponieważ tacy pracownicy stanowią nie tylko swego rodzaju skarbnicę firmowej wiedzy, ale też, dzięki nagromadzonemu doświadczeniu, mogą służyć radą młodszym kolegom. Trzeba im jednak zapewnić odpowiedzenie warunki pracy.

Niestety jak pokazują badania, przeprowadzone przez Helen Hamlyn Centre przy Royal College of Art w Londynie, we współpracy z partnerami z Instytutu Nauki Użytkownika Uniwersytetu Kyushu w Japonii oraz z Wydziału Architektury, Budowy i Planowania Uniwersytetu Melbourne w Australii, w przypadku pracowników 50+ powierzchnie typu open-space nie sprawdzają się.

Biura typu open-space, w których pracowały osoby 50+, nie ułatwiały im pracy, gdy w grę wchodziła potrzeba większej koncentracji i pracy indywidualnej. Najczęściej wymienianą przyczyną dyskomfortu i niemożności skupienia uwagi były dźwięki z tła, a także brak miejsc, które faktycznie umożliwiałyby pracę wymagającą głębszego skupienia (planowanie, analiza, tworzenie, przetwarzanie czy rozpisywanie obszernych projektów). Starsi pracownicy w biurze typu open-space czuli się, jakby byli „własnością publiczną”, w ciągłej gotowości, określali ten stan jako „permanentną dostępność”.

W większości przypadków biur typu open-space pracownicy mają bardzo niewielką kontrolę nad swoim środowiskiem i stanowiskami pracy. Oświetlenie, temperatura, nawiew, akustyka czy widoczność – czyli to, co można regulować – jest z reguły kontrolowane centralnie i uniwersalnie dla całego biura, bez możliwości dopasowania do indywidualnych preferencji. Badania wykazały, że starsi pracownicy mogliby wiele skorzystać na możliwości dostosowania najbliższego środowiska do swoich potrzeb, co z kolei może się przełożyć na poczucie komfortu i efektywność ich pracy.

Zwrócono także uwagę na konieczność stosowania strategii równoważących, np. częste wstawanie z krzesła czy czytanie dokumentów w postaci drukowanej zamiast z ekranu. Badanie wykazało, że każdy starszy pracownik chętnie korzystałby również z możliwości wyboru rodzaju stanowiska pracy, stref ciszy, stref odpoczynku.

Oznaki starzenia się oraz początki utraty niektórych zdolności zaczynają się pomiędzy 40. a 50. rokiem życia. Dotyczy to: utraty siły mięśni, która na ogół zmniejsza się o 15–20% między 20. a 60. rokiem życia; zmniejszenia sprawności układu ruchowego – ścięgna, stawy, trudności w utrzymaniu prawidłowej postawy, co zwiększa ryzyko wypadków spowodowanych utratą równowagi.

Warto rozważyć kwestię umożliwienia swobodnego przemieszczania się w obrębie biura, aby zachęcić do częstszej aktywności fizycznej, np. planując ruch pionowy tak, by schody były równie łatwo dostępne co winda, lub umożliwiając wyjście na zewnątrz budynku, np. na taras. Można także zachęcać pracowników do przemieszczania się w ramach wykonywanych obowiązków pomiędzy różnymi stanowiskami, co wymusza większą aktywność fizyczną i pomaga uniknąć przykrych konsekwencji siedzącego trybu pracy. Należy także pamiętać, że ruch stymuluje mózg i z tego względu jest istotnym czynnikiem wpływającym na jakość pracy pracowników wiedzy.

Dobrze jest zainwestować w meble z możliwością regulacji ustawień, jak np. ergonomiczne fotele czy biurka z opcją regulacji wysokość. Daje to pracownikom możliwość zmiany pozycji w czasie pracy, w zależności od wykonywanych zadań.

Badanie udowodniło zasadność stosowania rozwiązań wielofunkcyjnych, typu biurka z opcją regulacji wysokości do pozycji stojącej, tzw. elewatory. Proszę pamiętać, że meble dla pracowników 50+ powinny spełniać standardy ergonomiczne wyższego poziomu.

Zapewniaj pracownikom 50+ dostęp do miejsc, gdzie będą mogli pracować w skupieniu i spokoju. Takimi miejscami mogą być oddzielne pokoje lub też np. wydzielone miejsca na głównej powierzchni biura. Miejsca te powinny być zaprojektowane tak, by umożliwić pracę indywidualną o wysokim poziomie koncentracji, w związku z czym muszą być skutecznie oddzielone od hałasu tła. Dodatkowo powinny panować tam jasno określone reguły dotyczące sposobu pracy. Takie miejsca powinny znajdować się z dala od przestrzeni głośnych, jak kuchnie czy stołówki, pomieszczenia z drukarkami czy pokoje socjalne, a także od uczęszczanych ciągów komunikacyjnych.

Miejsca koncentracji powinny być wyposażone w różnego rodzaju meble z możliwością regulacji ustawień, by można było dostosować je do różnych stylów pracy oraz wymagań różnych użytkowników, np. stanowisk pracy na elewatorach, umożliwiające pracę w trybie zmiennym – stojącą i siedzącą.

W każdym takim pomieszczeniu powinny znajdować się okna, by umożliwiać pracownikom dostęp do świata naturalnego i kontakt ze światem zewnętrznym. Nie wolno zapominać o zastosowaniu zasłon lub żaluzji do regulacji natężenia światła zewnętrznego. Oświetlenie punktowe na biurkach jest szczególnie ważne dla pracowników starszych, z pogarszającym się wzrokiem, jak również do wykonywania pracy związanej z pracą przy komputerze. Pozwala ono również na zmniejszenie natężenia światła otoczenia, czyniąc pracę przyjemniejszą.

Technologie pozwalające „przysłaniać” bądź przekształcać dźwięk również mogą zredukować poziom rozpraszającego dźwięku z tła; skuteczne są również standardowe panele akustyczne, ścianki działowe lub szafy z plecami wyposażonymi w panele z funkcją absorpcji dźwięku czy sufity akustyczne lub panele ścienne z odpowiednich materiałów. Może też zostać zastosowany nowoczesny system maskujący dźwięk lub przechwytujący hałas z tła i przekształcający go w dźwięki harmonijne (natury lub muzyki klasycznej).