Telepracownik również podlega szkoleniom bhp – jak je właściwe zorganizować?

Jerzy Kaczmarek
03.06.2016AKTUALNE

Telepracownik również podlega szkoleniom bhp – jak je właściwe zorganizować?

Popularność zatrudniania w formie telepracy ciągle rośnie. Coraz więcej firm zatrudnia telepracowników. Trzeba mieć na uwadze, że pracownicy zatrudniani w takiej formie również podlegają szkoleniom bhp. Rodzi się jednak pytanie, jak zorganizować szkolenie bhp dla telepracownika? Oto kilka wskazówek które ułatwi Wam to zadanie. 

Korzyści 

Z tego tekstu dowiesz się:

  • Czego ma się dowiedzieć telepracownik na szkoleniu bhp?
  • W jakiej formie zorganizować szkolenia bhp telepracowników?
  • Czy telepracownik powinien odbywać instruktaż stanowiskowy?

Procedura szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy jest niezmiernie istotnym i ważnym elementem procesu przygotowania pracownika do pracy . Już na wstępie należy podkreślić, że szkolenia bhp telepracowników, zarówno wstępne, jak i okresowe, odbywają się w czasie pracy i na koszt pracodawcy, jak szkolenia bhp pracowników stacjonarnych.

Pracodawca ma również obowiązek zapoznania telepracowników z przepisami i zasadami bhp dotyczącymi wykonywanych przez nich prac. Natomiast telepracownik, jak każdy pracownik, musi potwierdzić na piśmie zapoznanie się z przepisami oraz zasadami bhp.

Czego ma się dowiedzieć telepracownik na szkoleniu bhp, skoro pracuje poza firmą?

Celem szkolenia z zakresu bhp telepracowników jest zaznajomienie lub aktualizacja i uzupełnienie wiedzy oraz umiejętności w szczególności z zakresu:

  • oceny zagrożeń związanych z wykonywaną pracą,
  • metod ochrony przed zagrożeniami dla zdrowia i bezpieczeństwa pracowników,
  • kształtowania warunków pracy w sposób zgodny z przepisami i zasadami bhp oraz ergonomii,
  • postępowania w razie wypadku przy pracy oraz w sytuacjach awaryjnych.

Trzeba zauważyć, że w formie telepracy najczęściej pracują pracownicy administracyjno-biurowi zatrudniani przy obsłudze w szczególności monitorów ekranowych. Niemniej jednak w telepracownikami mogą być również osoby, których charakter pracy wiąże się z narażeniem na czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe lub niebezpieczne albo z odpowiedzialnością w zakresie bhp, bądź też pracownicy zaliczani do grupy pracowników inżynieryjno-technicznych.

Pracodawca musi więc zapewnić telepracownikom odbycie odpowiedniego do rodzaju wykonywanej pracy szkolenia. Jego zadaniem jest także przekazanie takiemu pracownikowi informacji i instrukcji dotyczących zajmowanego stanowiska pracy lub wykonywanej pracy (§ 2 ust. 1 rozporządzenia ministra gospodarki i pracy z 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy; Dz.U. nr 180, poz. 1860 ze zm.; dalej: rozporządzenie szkoleniowe).

  • zaznajomienie się z czynnikami środowiska pracy mogącymi powodować zagrożenia dla bezpieczeństwa i zdrowia pracowników podczas pracy oraz z odpowiednimi środkami i działaniami zapobiegawczymi;
  • poznanie przepisów oraz zasad bhp w zakresie niezbędnym do wykonywania pracy w zakładzie pracy (z uwagi na fakt, że telepracownicy mają prawo przebywać na terenie zakładu pracy) i na określonym stanowisku pracy, a także związanych z pracą obowiązków oraz odpowiedzialności w dziedzinie bhp;
  • nabycie umiejętności wykonywania pracy w sposób bezpieczny dla siebie i innych osób, postępowania w sytuacjach awaryjnych oraz udzielenia pomocy osobie, która uległa wypadkowi.

Jak dostosować programy szkoleń, aby zawierały właściwe dla telepracowników informacje?

Pracodawca organizujący i prowadzący szkolenie bhp telepracowników musi zapewnić programy poszczególnych rodzajów szkolenia opracowane dla określonych grup stanowisk. Obowiązek ten spoczywa również na jednostce organizacyjnej prowadzącej działalność szkoleniową w dziedzinie bhp, która prowadzi szkolenie (§ 5 rozporządzenia szkoleniowego).

Forma telepracy kierowana jest głównie do pracowników wolnych zawodów, czyli np. architektów, dziennikarzy, tłumaczy, pisarzy, projektantów, programistów, redaktorów, grafików. Są to więc najczęściej przedstawiciele grupy pracowników administracyjno-biurowych. Programy szkolenia tych pracowników powinny być opracowane na podstawie szczegółowej analizy zagrożeń i uciążliwości panujących na stanowisku pracy.

Przy opracowywaniu programów należy zawsze brać pod uwagę charakter pracy i czy wiąże się ona z narażeniem pracownika na czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe lub niebezpieczne albo z odpowiedzialnością w zakresie bhp.

Ważne

Doboru programu szkolenia należy dokonać na podstawie oceny warunków pracy i znajomości zakresu obowiązków w zakresie bhp.

W jakiej formie zorganizować szkolenia bhp telepracowników?

Szkolenie wstępne dla telepracowników należy przeprowadzać w formie instruktażu według programów opracowanych dla poszczególnych grup stanowisk (§ 8 rozporządzenia szkoleniowego).

Natomiast szkolenie okresowe dla telepracowników powinno być zorganizowane w formie:

  • seminarium lub
  • kursu albo
  • samokształcenia kierowanego.
    (§ 15 ust. 1 rozporządzenia szkoleniowego).
Uwaga!

Seminarium nie może trwać krócej niż 5 godzin lekcyjnych. Natomiast kurs składa się z zajęć teoretycznych oraz praktycznych i musi trwać minimum 15 godzin lekcyjnych.

Jeżeli wybierzemy formę samokształcenie kierowane, musimy pamiętać, że szkolenie odbywa się na podstawie materiałów przekazanych przez organizatora. Trzeba zatem, przygotować np. skrypty, zbiory przepisów czy zestawy pytań kontrolnych i przekazać je uczestnikom szkolenia, przy zastosowaniu poczty, Internetu. Warunkiem koniecznym przy tej formie szkolenia jest jednoczesne zapewnienie konsultacji z osobami spełniającymi wymagania dla wykładowców (§ 1a pkt 3, 5, 6 rozporządzenia szkoleniowego).

Ważne

Wybierając formę szkolenia, trzeba pamiętać, że określony minimalny czas ich trwania nie oznacza możliwości zmniejszenia liczby godzin szkolenia określonej w ramowych programach szkoleń, jaka powinna być poświęcona na to szkolenie.

W przypadku telepracownika najbardziej uzasadnioną formą kształcenia jest samokształcenie kierowane.

Czy telepracownik powinien odbywać instruktaż stanowiskowy?

Jak już wcześniej zwracałem uwagę telepracownicy są najczęściej zatrudniani na stanowiskach administracyjno-biurowych. Tak więc, szkolenie wstępne na stanowisku pracy (instruktaż stanowiskowy) będzie wymagane tylko w przypadku, jeśli praca wiąże się z narażeniem pracownika na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych lub niebezpiecznych.

Ważne

Telepracownicy odbywają instruktaż ogólny

Instruktaż stanowiskowy ma zapewnić telepracownikom zapoznanie się z:

  • czynnikami środowiska pracy występującymi na ich stanowiskach pracy,
  • ryzykiem zawodowym związanym z wykonywaną pracą,
  • metodami bezpiecznego wykonywania pracy na tych stanowiskach, a także
  • ze sposobami ochrony przed zagrożeniami, jakie mogą powodować czynniki środowiska pracy

(§ 9 ust. 2 rozporządzenia szkoleniowego).

Instruktaż stanowiskowy należy zakończyć sprawdzianem wiedzy i umiejętności z zakresu wykonywania pracy zgodnie z przepisami oraz zasadami bhp (§ 11 ust. 6 rozporządzenia szkoleniowego). Taki sprawdzian można przeprowadzić w formie polecenia samodzielnego wykonania określonej pracy na stanowisku.

Proszę zwrócić uwagę, aby odbycie instruktażu ogólnego oraz instruktażu stanowiskowego telepracownik potwierdził na piśmie w karcie szkolenia wstępnego. Kartę taką należy przechowywać w aktach osobowych pracownika (§ 12 ust. 1 rozporządzenia szkoleniowego).

Autor: 

Jerzy Kaczmarek
specjalista ds. bhp,
biegły sądowy w dziedzinie bhp
przy Sądzie Okręgowym w Opolu

Słowa kluczowe:
szkolenie bhptelepraca