O kontroli PIP schodów i drabin jako dojść do pomieszczeń i stanowisk pracy

Rolą pracodawcy jest zapewnienie, aby budowa lub przebudowa obiektu budowlanego, w którym przewiduje się pomieszczenia pracy, była wykonywana na podstawie projektów uwzględniających wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy. Obiekt budowlany, w którym znajdują się pomieszczenia pracy, powinien spełniać wymagania dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy. Nie wszystkie jednak kwestie techniczne związane z obiektem budowlanym, w którym organizowana jest praca, regulują przepisy bhp.

W sprawach szczegółowych należy odwołać się do przepisów prawa budowlanego – w szczególności rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

Przywołane rozporządzenie reguluje między innymi kwestię stosowania schodów oraz drabin. Z zawartych w tam regulacji wynika, iż w celu zapewnienia dostępu do pomieszczeń położonych na różnych poziomach należy stosować schody stałe, a w zależności od przeznaczenia budynku – również pochylnie odpowiadające warunkom określonym w rozporządzeniu.

Regulacją szczególną w zakresie stosowania schodów i drabin w kontekście technicznego bezpieczeństwa pracy jest rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bhp. Wynika z niego, iż do pomieszczeń i stanowisk pracy położonych na różnych poziomach powinny prowadzić bezpieczne dojścia między stałymi schodami lub pochylniami.

Należy pamiętać, że wymagania jakie powinny spełniać schody i pochylnie, określają przepisy techniczno-budowlane. Tym samym przepisy techniczno-budowlane stanowią regulacje szczególne względem przepisów bhp, w zakresie wymagań dotyczących schodów i pochylni.

Jak już zasygnalizowałem na wstępie, problematyka dojść między pomieszczeniami i stanowiskami pracy usytuowanymi na różnych poziomach może być przedmiotem kontroli ze strony inspektora pracy. Należy pamiętać, że inspektor niezależnie od swojej, bardzo często szeroko pojmowanej niezależności, ma prawo badać czy dojścia spełniają wymagania bezpieczeństwa w zakresie przepisów bhp. Nie można jednak wykluczyć sytuacji kiedy to inspektor „rozpędzi się” (a taką sytuację widziałem w przeszłości) i zacznie wydawać środki prawne na podstawie przepisów prawa budowlanego. W takiej sytuacji warto pamiętać o możliwości złożenia odwołania do okręgowego inspektora pracy – wnosząc o stwierdzenie nieważności decyzji organu pierwszej instancji. Trudno bowiem uznać, że inspektorzy pracy mają prawo wydawać decyzje administracyjne wykraczając poza swoją właściwość rzeczową.

W sytuacji gdy w budynku, w którym usytuowane są pomieszczenia i stanowiska pracy funkcjonują stałe schody, a dodatkowo zamontowane są drabiny jako dojścia dodatkowe, nie będzie problemu w przypadku kontroli inspektora. Bardziej kłopotliwa będzie sytuacja kiedy drabiny lub klamry będą stosowane zamiast schodów. Wówczas polemika z inspektorem może okazać się problematyczna. Ponieważ inspektor pracy nie jest osobą biegłą z zakresu warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (ale może się za taką uważać). W razie sporu warto zwrócić się do organu administracji architektoniczno-budowlanej. Może to być szczególnie pomocne w sytuacji gdy inspektor pracy uzna, że stosowane drabiny lub klamry (zamiast schodów) nie wpisują się w sytuację wyjątkową uzasadnioną względami użytkowymi lub gdy wątpliwości będą budziły techniczne możliwości zapewnienia stałych schodów.