Pamiętaj o środkach ochrony indywidualnej dla inspektora na czas kontroli

Obowiązek zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w sposób kompleksowy dotyczy relacji pracodawca – pracownicy, czyli jest typowy dla stosunku pracy. Niemniej jednak obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie właściwego poziomu bezpieczeństwa każdej osobie którą zatrudnia – w tym pracobiorcom, z którymi związany jest z umowami prawa cywilnego.

Kiedy trzeba zapewnić pracownikom odzież roboczą i środki ochrony indywidualnej?

Pracodawca powinien zapewnić zatrudnionym wspomnianą wcześniej odzież i obuwie robocze spełniające wymagania określone w Polskich Normach, jeżeli:

• odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu,
• wymagają tego warunki technologiczne, sanitarne lub bhp.

Czytaj również: Mleko może być środkiem ochrony indywidualnej

Natomiast gdy nie można:

• uniknąć zagrożeń lub
• ich wystarczająco ograniczyć za pomocą środków ochrony zbiorowej lub odpowiedniej organizacji pracy

pracodawca powinien zapewnić pracownikom dodatkowo środki ochrony indywidualnej.

W praktyce nie tylko pracobiorcy powinni mieć zapewnione powyższe szeroko rozumiane środki ochronne. Jak wiadomo w zakładzie pracy może pojawić się inspektor pracy w ramach rutynowej kontroli czy prokurator, np. badający okoliczności i przyczyny wypadku przy pracy ciężkiego, śmiertelnego lub zbiorowego. Osobom tym należy również zapewnić niezbędne środki bezpieczeństwa, co reguluje przepis art. 304⁴ Kodeksu pracy,

Czynności inspekcyjne w przywołanym wyżej przepisie nie zostały zdefiniowane. W braku szczegółowych uregulowań wydaje się, że osobą wykonującą krótkotrwałe czynności inspekcyjne będzie przedstawiciel każdego organu lub instytucji, która ma względem pracodawcy ustawowe kompetencje do przeprowadzania czynności kontrolno-nadzorczych.

Względem pracodawców takimi osobami będą:

• inspektorzy pracy – jako organy działające na podstawie ustawy o PIP w zakresie kontroli i nadzoru nad przestrzeganiem przez pracodawców przepisów z zakresu prawa pracy w szczególności technicznego bezpieczeństwa jej wykonywania;
• inspektorzy Urzędu Dozoru Technicznego;
• przedstawicieli prokuratury – prowadzących śledztwo, wypadek może być również rozpatrywany w kategoriach czynu przestępnego.

Sprawdź także: Czy inspektor pracy podczas kontroli może korzystać z kamery?

W każdym z powyższych przypadków, jeżeli warunki wykonywania czynności inspekcyjnych to uzasadniają, wówczas niezbędne jest zapewnienie na czas tych czynności niezbędnej odzieży roboczej, obuwia oraz środków ochrony indywidualnej. Tak więc, optymalnym rozwiązaniem jest posiadanie „dyżurnego” dodatkowego wyposażenia, w celu wypełnienia obowiązku, o którym mowa w przepisie art. 304⁴ kp. Trudno oczywiście od pracodawcy wymagać aby odzież i obuwie robocze znajdowało się w zapasie (przykładowo dla inspektora pracy) w każdym możliwym rozmiarze, z uwzględnieniem płci.

Co jednak w przypadku gdy pracodawca nie ma na wyposażeniu niezbędnych środków ochronnych – a czynności inspekcyjne trzeba przeprowadzić? Sytuacja taka może być potraktowana w kategoriach utrudniania czynności kontrolnych (inspekcyjnych). Trudno bowiem, w takim przypadku, aby pracownicy zewnętrznych organów kontrolnych mogli przystąpić do swoich ustawowych zadań. W praktyce spotkałem się z sytuacjami, w których inspektorzy pracy chodzili na kontrole, np. związane z realizacją dużych przedsięwzięć budowlanych ze swoim niezbędnym wyposażeniem (m.in. hełmem ochronnym, obuwiem ochronnym, ochronnikami słuchu). Jednak nie musi to być regułą obowiązującą w każdej sytuacji. Dlatego warto mieć zapas takich środków, na wypadek wizyty inspekcji.