Rola służby bhp podczas powrót do nauki stacjonarnej w czasie epidemii

Sebastian Kryczka
Sebastian Kryczka
25.01.2021AKTUALNE

Powrót do nauki stacjonarnej, klas od 1 do 3, powinien być realizowany w określonych warunkach mających na celu zminimalizowanie rozprzestrzeniania się koronawirusa. Warunki te określają wytyczne Ministerstwa Edukacji i Nauki, Ministerstwa Zdrowia oraz Głównego Inspektoratu Sanitarnego. Czy organizacja nauki w szkołach, z uwzględnieniem wytycznych, powinna odbywać się przy współudziale pracowników służby bhp lub osób wykonujących zadania tej służby?

Uwzględniając oficjalny poziom zaawansowania epidemii COVID-19, dzieci z klas 1-3 wróciły do szkół. W celu zapewnienia maksymalnego poziomu bezpieczeństwa opracowano zalecenia zawarte w wytycznych MEiN, MZ i GIS dla klas I-III szkół podstawowych. Szkoda, że do opracowywania wytycznych nie zaangażowano Państwowej Inspekcji Pracy – w końcu szkoła to nie tylko miejsce nauki, ale również zakład pracy dla personelu organizującego pracę w szkole. Z drugiej strony gdyby Inspekcja Pracy miała coś w temacie do dodania to pewnie znalazłyby się stosowne oficjalne komunikaty na stronie internetowej Głównego Inspektoratu Pracy.

Na stronie internetowej MEiN opublikowano wspomniane wcześniej wytyczne sanitarne dla klas I-III szkół podstawowych przygotowane przez Ministerstwo Edukacji i Nauki, Ministerstwo Zdrowia i Główny Inspektorat Sanitarny. Przedmiotowe wytyczne w sporej części opierają się na zapisach z września 2020 r. Znajdują się w nich rekomendacje dotyczące zasad:

  • organizacji zajęć,
  • higieny,
  • czyszczenia i dezynfekcji pomieszczeń oraz powierzchni,
  • organizowania gastronomii czy
  • postępowania w przypadku podejrzenia zakażenia u ucznia lub pracownika szkoły.

Zaangażowanie służby bhp w realizację wytycznych sanitarnych dla szkół w czasie epidemii koronawirusa

Oczywiście z rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach wynika, iż dyrektor zapewnia bezpieczne i higieniczne warunki pobytu w szkole lub placówce. Jednak w okresie epidemii COVID-19, w związku z powrotem dzieci do szkół, rodzi się pytanie nie tylko o obowiązki dyrektora szkoły, ale równie o rolę służby bhp. Powstaje wątpliwość, uwzględniając ograniczony katalog zadań służby bhp, czy dyrektor szkoły ma prawo zaangażować pracowników szkolnej służby bhp, lub osób wykonujących zadania tej służby, do właściwego organizowania funkcjonowania szkoły w ramach wytycznych?

Co do zasady wytyczne mają charakter sanitarny – w końcu przy ich opracowywaniu brał udział GIS i MZ. Gdyby w ich opracowywaniu uczestniczył Główny Inspektorat Pracy – mogłoby to sugerować, że wytyczne dotyczą również w sposób bezpośredni bezpieczeństwa personelu szkoły, jako pracowników.

Ważne

Jednak niezależnie od sanitarnego charakteru wytycznych, oraz braku widocznego zaangażowania PIP w ich opracowywanie, należy przyjąć, że dyrektor szkoły ma prawo konsultować ze służbą bhp lub osobami wykonującymi zadania tej służby wszelkie kwestie mające przełożenie na bezpieczeństwo zatrudnionych.

Prawo konsultowania problemów ze służbą bhp, mają także pracownicy, np. nauczyciele, którzy zauważą, że narzucona przez dyrekcję organizacja reżimu sanitarnego nie koresponduje z wytycznymi, stwarzając tym samym pośrednie lub bezpośrednie zagrożenie dla bezpieczeństwa pracy.

Reakcja PIP na angażowanie służby bhp w realizację wytycznych sanitarnych dla szkół

Oczywiście pracownik służby bhp lub osoba zatrudniona przy innej pracy wykonująca zadania służby może zarzucić, że angażowanie jej do konsultowania organizacji pracy w szkole w ramach reżimu sanitarnego jest naruszeniem przepisu. Rozporządzenie w sprawie służby bhp zakazuje obciążania służby bhp zadaniami innymi niż wymieniane bezpośrednio w treści rozporządzenia. W skrajnych przypadkach nie można wykluczyć, że pracownik służby bhp złoży do PIP skargę na dyrekcję szkoły. Skarga taka uruchomi postępowanie kontrolne. Nie należy jednak spodziewać się, że inspektor pracy zakwestionuje angażowanie pracowników służby bhp w przedsięwzięcia zmierzające do zapewnienia właściwego reżimu sanitarnego w szkołach. Takie działanie ma bowiem bezpośrednie przełożenie na bezpieczeństwo zatrudnionych tam pracowników.

Autor: 

Sebastian Kryczka

prawnik, ekspert prawa pracy oraz kontroli jego przestrzegania

Autor
Sebastian Kryczka
Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.