Sezon letni pod kontrolą inspektorów pracy

Sebastian Kryczka
Sebastian Kryczka
16.07.2019AKTUALNE

Okres letni to dla pracodawców szczególny czas. Ma to związek z dużym nasileniem wykorzystywania przez pracowników uprawnień urlopowych. Miesiące letnie to również czas wykorzystywania urlopów przez inspektorów pracy. Nie oznacza to jednak, że pracodawca może spać spokojnie i przyjąć założenie, że lato jest okresem wolnym od działań kontrolno-nadzorczych realizowanych przez inspektorów.

Praca, niezależnie od podstawy prawnej jej wykonywania podlega kontroli. Jest ona realizowana z poziomu zakładu pracy – przez pracodawcę oraz bezpośrednich przełożonych, jak również przez społecznych inspektorów pracy, w zakładach w których społeczny nadzór nad warunkami pracy funkcjonuje. Obok kontroli o charakterze wewnętrznym, przestrzeganie przepisów prawa pracy w zakładach pracy weryfikowane jest przez wyspecjalizowany z założenia organ, jakim jest Państwowa Inspekcja Pracy.

Czas letni, kiedy to duża część pracowników korzysta z urlopów wypoczynkowych – w tym dłuższych, przynajmniej 14 dniowych okresów wypoczynku to z jednej strony przejściowe trudności organizacyjne – pracowników nie ma, a praca musi zostać zrealizowana, z drugiej strony wrażenie odpoczynku od państwowych organów kontrolnych w tym Państwowej Inspekcji Pracy. Opiera się ono na założeniu, że inspektor pracy, jako pracownik również ma prawo do urlopu wypoczynkowego i z dużym prawdopodobieństwem będzie wykorzystywał go w miesiącach letnich. Może to prowadzić do wniosku, zgodnie z którym inspekcja w lecie prowadzi działalność w ograniczonym zakresie. Niestety dla pracodawców – nic bardziej mylnego.

Gdzie możemy spodziewać się kontroli PIP?

Sezon letni to okres intensywnych prac w gospodarstwach rolnych. Tym samym każdy prowadzący gospodarstwo, niezależnie od tego, czy zatrudnia pracowników, czy osoby na podstawie cywilnoprawnych form zatrudnienia powinien się spodziewać kontroli w zakresie bezpieczeństwa organizowania prac przy szeroko rozumianych żniwach.

Sezon letni to również okres kontroli mających na celu weryfikację w zakresie zapewnienia właściwych warunków pracy pracowników zatrudnionych na otwartej przestrzeni – tu branża budowlana.

Inspektorzy kontrolują również warunki pracy pracowników pracujących w pomieszczeniach – w kontekście zapewnienia właściwego komfortu cieplnego.

W zależności od zaplanowanego urlopu inspektorzy pracy w sezonie letnim mogą przeprowadzać swoje planowe kontrole, w tym wynikające programu działania Państwowej Inspekcji Pracy.

Oczywiście nie można wykluczyć w sezonie letnim kontroli inspirowanych skargami pracowniczymi – w szczególności dotyczącymi nie zapewnienia właściwych warunków pracy w czasie upałów, jak również utrudniania korzystania przez pracowników z przepisów regulujących uprawnienia urlopowe.

Co najczęściej znajduje się pod lupą PIP w okresie letnim?

W sezonie letnim często zachodzi potrzeba uzupełnienia niedoboru części pracowników. Bywa, że uzupełnianie braków kadrowych polega na zatrudnianiu pracobiorców na podstawie umów cywilnoprawnych. W takim przypadku należy się spodziewać się, że inspektorzy dokonają weryfikacji czy realizowane umowy cywilnoprawne nie są wykonywane w warunkach charakterystycznych dla stosunku pracy. Weryfikacji może również podlegać kwestia zapewnienia osobom zatrudnionym na podstawie umów prawa cywilnego bezpiecznych warunków pracy – w szczególności badań, szkoleń (gdy warunki pracy to uzasadniają), jak również niezbędnych środków ochrony indywidualnej czy odzieży i obuwia roboczego.

Reasumując, organizując pracę w sezonie letnim w żadnym razie nie można założyć, że do zakładu pracy nie zawita inspektor pracy. Nie jest to jednak perspektywa, która uniemożliwia udzielenie urlopu wypoczynkowego w sezonie letnim przykładowo pracownikom służby bhp, czy działu kadrowo-płacowego. W skrajnych jednak przypadkach, kiedy pracodawca nie zorganizował właściwego zastępstwa może zaistnieć potrzeba odwołania strategicznych z punktu widzenia kontroli pracowników z urlopu wypoczynkowego.

Autor: 

Sebastian Kryczka

prawnik, ekspert prawa pracy oraz kontroli jego przestrzegania

Autor
Sebastian Kryczka
Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.