Czynny udział służby bhp w postępowaniu kontrolnym i pokontrolnym PIP, może uchronić pracodawcę przed negatywnymi skutkami kontroli

Sebastian Kryczka
Sebastian Kryczka
28.05.2018AKTUALNE

Podczas kontroli PIP pod lupą inspektorów często znajdują się zagadnienia dotyczące technicznego bezpieczeństwa pracy. Choć to pracodawca odpowiada ostatecznie za stan bhp w zakładzie, trudno przyjąć, że służba bhp nie ma nic w tej sprawie do powiedzenia. Warto więc zaangażować w proces kontroli przedstawiciela tej służby – mimo, iż czynny udział komórki bhp w postępowaniu kontrolnym i pokontrolnym PIP nie jest bezpośrednio w przepisach przewidziany – może to uchronić pracodawcę przed karami.

Współpraca i współdziałanie to kluczowe zadanie służby bhp w zakresie czynnego udziału w postępowaniu kontrolnym PIP

Zdania służby bhp są jasno określone w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów z 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U z 1997 r. nr 109, poz. 704; dalej: rozporządzenie o służbie bhp). Przepis § 2 rozporządzenia wskazuje co należy do zakresu działania służby bhp, kolejny § 3 wskazuje na uprawnienia. W pierwszej kolejności rozporządzenie wymienia więc obowiązki, w drugiej uprawnienia, które w praktyce również są obowiązkami.

Niezależnie od tego jaką logiką kierowano się w rozdziale obowiązków i uprawnień służby bhp warto zauważyć, że do licznych zadań zalicza się współdziałanie i współpraca z:

  • właściwymi komórkami organizacyjnymi,

  • laboratoriami upoważnionymi do dokonywania badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia lub warunków uciążliwych, występujących w środowisku pracy,

  • lekarzem sprawującym profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami,

  • społeczną inspekcją pracy oraz z zakładowymi organizacjami związkowymi.

Analizując przepisy rozporządzenia w sprawie służby bhp można dostrzec brak zapisu zobowiązującego służbę bhp do współpracy z Państwową Inspekcją Pracy w przypadku realizowania przez nią działań kontrolno-nadzorczych. Czy zatem współpraca z inspektorem pracy podczas kontroli będzie działaniem wykraczającym poza obowiązki i uprawnienia służby bhp na gruncie przepisu § 2 ust 2 rozporządzenia o służbie bhp?

Odnosząc się do powyższej wątpliwości warto w praktyce przyjąć założenie, w ramach którego współpraca służby bhp z inspektorem pracy – zarówno podczas kontroli, jak i po jej zakończeniu jest kwestią wkalkulowaną w charakter i działalność tej służby – niezależnie od braku wyeksponowania takiego współdziałania. Trudno bowiem wyobrazić sobie sytuację, w której kontrola inspektora pracy jest nastawiona na szczegółowe kwestie bezpieczeństwa w zakładzie, a przedstawiciele służby bhp uznają, że obowiązek współdziałania nie istnieje. Część kontroli inspektorów dotyczy wyłącznie problematyki funkcjonowania służby bhp – w takim przypadku również trudno sobie wyobrazić bierność pracowników komórki bhp w ramach współpracy z inspektorem.

Analizowanie protokołu pokontrolnego wraz z pracodawcą to czynny udział służby bhp w procedurze pokontrolnej

Kontrola to jedno – a nadzór inspektora pracy w postaci środków prawnych to drugie. Zanim jednak taki nadzór zostanie uruchomiony, standardem jest spisanie przez inspektora pracy protokołu, który jest przekazywany pracodawcy do zapoznania się. Często obraz jaki się z niego wyłania nie jest dla pracodawcy korzystny, zwłaszcza w dziedzinie bezpieczeństwa pracy. W tej fazie również zalecanym postępowaniem jest czynny udział służby bhp. W jej interesie jest wniesienie umotywowanych zastrzeżeń – aby storpedować uzasadnienie do wydania środków prawnych, jakimi są decyzje nakazowe.

Jeżeli jednak, mimo udziału pracowników służby bhp w analizowaniu dokumentacji pokontrolnej oraz wniesieniu zastrzeżeń nie udało się odmienić obrazu protokołu, wówczas pracodawca powinien wraz z przedstawicielami komórki bhp rozważyć wniesienie odwołania do okręgowego inspektora pracy. Zawsze jest szansa, że organ II instancji spojrzy na argumentację pracodawcy i jego przedstawicieli z innej perspektywy niż inspektor, który przeprowadzał kontrolę.

Autor: 

Sebastian Kryczka

prawnik, ekspert prawa pracy oraz kontroli jego przestrzegania

Autor
Sebastian Kryczka
Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.