Kto może być uznany za świadka wypadku przy pracy?

Powołany przez pracodawcę zespół powypadkowy niezwłocznie po otrzymaniu wiadomości o zdarzeniu powinien przystąpić do ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku. Czynności jakie zespół powinien zrealizować wynikają z § 7 rozporządzenia w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy. Katalog zadań stojących przed zespołem powypadkowym wskazanych przywołanym przepisie zawiera czynności obligatoryjne – czyli takie, które muszą być przez zespół powypadkowy zrealizowane.

Przepis regulujący obowiązek prawny zebrania informacji dotyczących wypadku od świadków wydaje się być z pozoru prosty. Problemy zaczynają się gdy przyjrzymy się bliżej regulacji zawartej w § 7 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia, która nie definiuje:

-        kim jest „świadek” wypadku?

-        kto może lub kto powinien byćza takiego świadka uznany?

Z braku obowiązującej na gruncie przepisów powypadkowych definicji świadka wypadku warto odwołać się do znaczenia tego słowa w potocznym jego rozumieniu.

Według znaczenia przyjętego na gruncie słownika języka polskiego PWN (www.sjp.pwn.pl), świadkiem jest osoba obecna przy czymś i mogąca opowiedzieć o tym, osoba powołana przez sąd do złożenia zeznań dotyczących okoliczności rozpatrywanej sprawy, jak również osoba obecna przy dokonaniu aktu prawnego i potwierdzająca podpisem ten akt.

Na gruncie prawa karnego, pod pojęciem świadka uważa się osobę, która była świadkiem czynu, którego zdarzenie dotyczy – czyli świadkiem jest ktoś, kto był obecny w danym miejscu w czasie, w którym dane zdarzenie nastąpiło.

Uwzględniając przywołane wyżej znaczenia, pojęcia świadek, dla prowadzących postępowanie powypadkowe w pierwszej kolejności znaczenie będą miały osoby, które były obecne na miejscu wypadku i widziały przebieg zdarzenia. Wydaje się, że świadkami będą również osoby, które bezpośrednio nie były na miejscu zdarzenia i nie widziały go na własne oczy – jednak posiadają informacje o zdarzeniu uzyskane za pośrednictwem innych zmysłów, np. słuchu.

W praktyce może pojawić się wątpliwość, czy świadkiem wypadku powinien być uznany pracownik, który nie widział ani nie słyszał przebiegu zdarzenia, jednak jako pierwszy, nawet po dłuższym czasie od wypadku, znalazł się na miejscu. Wydaje się, że osoba taka również może zostać powołana na świadka – będzie ona posiadała informacje nie tyle w zakresie przebiegu zdarzenia, co dotyczące obrazu miejsca wypadku po zdarzeniu, w którym nie zostały dokonane jeszcze żadne manipulacje, np. związane z koniecznością udzielenia poszkodowanemu pomocy. Informacje pochodzące od takiej osoby mogą mieć bardzo istotne znaczenie dowodowe, co uzasadnia odebranie od niej wyjaśnień w charakterze świadka.