Ile minut trwa przerwa w pracy pracownicy w ciąży pracującej przy komputerze?

Sebastian Kryczka
Sebastian Kryczka
04.07.2022AKTUALNE

Jednym z przywilejów kobiety będącej w ciąży jest dodatkowa przerwa w pracy, w sytuacji gdy praca wykonywana jest na stanowisku wyposażonym w monitor ekranowy. Przerwa to 10 minut, po każdych 50 minutach spędzonych przed monitorem. Do tego dochodzi przerwa przewidziana dla każdego zatrudnionego przed monitorem ekranowym w wymiarze 5 minut po każdej godzinie pracy związanej z obsługą monitora ekranowego. Zatem która przerwa ma zastosowanie w przypadku pracownicy w ciąży pracującej przy komputerze? A może jedna i druga przerwa od pracy przy monitorze ekranowym wchodzi w grę?

Zasadą jest, że kobiety w ciąży i kobiety karmiące dziecko piersią nie mogą wykonywać prac:

  • uciążliwych,

  • niebezpiecznych lub

  • szkodliwych dla zdrowia,

mogących mieć niekorzystny wpływ na ich zdrowie, przebieg ciąży lub karmienie dziecka piersią.

Przerwy w pracy przy monitorze ekranowym dla kobiet w ciąży i karmiących dziecko piersią

Rozwinięciem powyższego art. 176 Kodeksu pracy jest rozporządzenie w sprawie wykazu prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersią. Z przywołanego rozporządzenia wynika, iż dopuszczalne są prace na stanowiskach z monitorem ekranowym do 8 godzin na dobę. Jednak czas spędzony przy obsłudze monitora ekranowego nie może jednorazowo przekraczać 50 minut, po którym to czasie powinna nastąpić co najmniej 10-minutowa przerwa, wliczana do czasu pracy.

Przerwy w pracy przy monitorze ekranowym dla pracowników

Przerwa związana z pracą przed monitorem ekranowym przewidziana jest również na gruncie przepisów rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe. Wynika z niego, że pracodawca jest zobowiązany zapewnić pracownikom co najmniej 5-minutową przerwę, wliczaną do czasu pracy, po każdej godzinie pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

Czy ciężarna pracownica ma prawo do dwóch przerw w łącznym wymiarze 15 minut, czy może jednej 10-minutowej przerwy?

Odnosząc się do powyższego, istotnego do praktyki dylematu należy zauważyć, że czas pracy pracownicy w ciąży przed monitorem ekranowym nie może przekraczać jednorazowo 50 minut. Po tym czasie powinna nastąpić przerwa co najmniej 10-minutowa wliczana do czasu pracy. Jest to zapis decydujący w kontekście dodatkowej 5-minutowej przerwy wynikającej z przepisów rozporządzenia w sprawie bhp na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe. Skoro 5-minutowa przerwa należna jest po godzinie pracy, a pracownica w ciąży ma limitowany czas pracy do 50 minut, to niemożność pracy przez 60 minut powoduje nabycie prawa wyłącznie do 10-minutowej przerwy – związanej z faktem stanu ciąży. Nie można tym samym utożsamiać 50 minut pracy przed monitorem ekranowym i 10-minutowej przerwy wliczanej do czasu pracy z godziną faktycznej pracy przed monitorem, która uzasadniałaby prawo do kolejnych 5 minut przerwy.

Oczywiście nie można wykluczyć skargi pracownicy do Państwowej Inspekcji Pracy - z tytułu nie udzielania 5-minutowej przerwy wynikającej z przepisów rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe. Jeżeli taka skarga zostałaby skierowana, a inspektor pracy przeprowadziłby kontrolę nie będzie miał możliwości wydania wystąpienia zobowiązującego pracodawcę do udzielania 5-minutowych przerw.

Autor: 

Sebastian Kryczka

Prawnik, ekspert prawa pracy oraz kontroli jego przestrzegania

Autor
Sebastian Kryczka
Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.