Bezpieczna praca na wysokości – jakie są wymagania?

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r., za pracę na wysokości w przepisach uznaje się wszelkie działania wykonywane na powierzchniach znajdujących się na wysokości co najmniej 1 metra nad poziomem podłogi lub ziemi. Ważnym wyjątkiem są miejsca, które pomimo swojej wysokości są zabezpieczone pełnymi ścianami lub innymi konstrukcjami chroniącymi pracowników przed upadkiem, gdzie wymóg ten nie znajduje zastosowania.

Do prac na wysokości należy między innymi:

• montaż i demontaż rusztowań,

• wykonywanie zadań na dachach,

• używanie podnośników i drabin,

• prace na wieżach, masztach i antenach.

Dzięki konkretnym przepisom wiele zadań, które mogą wydawać się bezpieczne na pierwszy rzut oka, podlega pod kategorię pracy na wysokości.

Z perspektywy prawnej pracodawcy są zobowiązani do zapewnienia bezpiecznych warunków pracy, w tym stosowania środków ochrony zbiorowej. Wszędzie tam, gdzie jest to możliwe, należy instalować fizyczne zabezpieczenia, które zapobiegną upadkowi.

Zasady dotyczące pracy na wysokości – BHP i inne wymogi:

• balustrady – na powierzchniach ponad 1,0 m wysokości muszą być zamontowane razem z poręczami na wysokości co najmniej 1,1 m i krawężnikami o wysokości przynajmniej 0,15 m.

• rusztowania i podesty ruchome powyżej 2 m – podstawą jest bezpieczna komunikacja pionowa i stabilność. Sprzęt musi spełniać obowiązujące normy bezpieczeństwa oraz przechodzić okresowe przeglądy.

• słupy, maszty, wieże, kominy, drabiny itd. powyżej 2 m – stałej kontroli wymaga stan techniczny konstrukcji, stabilność, wytrzymałość oraz zabezpieczenia. Pracownicy powinni używać sprzętu ochronnego w tym szelek z linką i hełmów.

• podwyższenia do 2 m – liczą się stabilność, odpowiednia wytrzymałość oraz równe podłoże podczas pracy na wysokości, nawet jeśli jest niewielka.

Obszary, na których wykonywane są czynności nad powierzchnią płaską, powinny być dodatkowo oznakowane. W zależności od branży wskazana jest też asekuracja i obecność osoby, która będzie nadzorować stopień bezpieczeństwa pracowników.

Na tym jednak nie kończą się obowiązki pracodawcy w ramach pracy na wysokości. BHP i regularne szkolenia to kolejne aspekty, które przyczyniają się do minimalizowania wypadków podczas wykonywania obowiązków zawodowych powyżej 1 m nad podłożem. Pracownicy powinni zdawać sobie sprawę z zagrożeń oraz rozumieć, jak postępować w sytuacjach, które negatywnie mogą wpłynąć na ich zdrowie lub życie. Muszą być również wyposażeni w środki ochrony indywidualnej, takie jak kask, uprząż czy specjalistyczne ubranie i wiedzieć, jak prawidłowo z nich korzystać.

W przypadku pracy na wysokości przepisy wskazują również, że niezwykle ważne jest okresowe sprawdzanie jakości wykorzystywanego sprzętu. Szczególną uwagę warto zwrócić na regularny przegląd drabin (https://www.krause-systems.pl/uslugi/kontrole-drabin.html). Taką usługę oferuje między innymi firma KRAUSE, która słynie z wysokiej jakości drabin, rusztowań oraz konstrukcji specjalnych dostosowanych do potrzeb różnych branż. Korzystając z pomocy specjalisty w tej dziedzinie, można mieć pewność, że sprzęt po przejściu kontroli jest nie tylko zdatny do użycia, ale również zgodny z obowiązującymi normami bezpieczeństwa, co umożliwia wykorzystanie go do celów zawodowych.

Pracodawca musi zadbać o wiele aspektów w kontekście pracy na wysokości, ale duża odpowiedzialność ciąży również na samym pracowniku. Aby móc wykonywać takie obowiązki należy:

• być osobą pełnoletnią,

• odbyć specjalistyczne badania kontrolne,

• posiadać zaświadczenie wskazujące na brak przeciwwskazań medycznych,

• zdać egzamin BHP w ramach kursu zapewnionego przez pracodawcę,

• przyswoić regulamin pracy oraz ryzyka związane z wykonywaniem zadań na wysokości.

Warto też wiedzieć, że praca na wysokości powyżej 3 metrów wymaga częstych badań kontrolnych – zezwolenie wydawane jest maksymalnie na okres 3 lat, a nie 5 jak w przypadku wykonywania zadań do 3 metrów. Osoby powyżej 50 roku życia muszą zgłaszać się do lekarza medycyny pracy co rok.

Każdy, kto chce pracować na wysokości, powinien wykazywać się wysoką odpowiedzialnością za swoje czyny, być uważny oraz skupiony na obowiązkach. Każda pomyłka może stworzyć zagrożenie zdrowia lub życia nie tylko dla osoby wykonującej daną czynność, ale również wszystkich wokół. Nie bez przyczyny pracę na wysokości zaliczono do prac wyjątkowo groźnych. Za bezpieczeństwo jest więc odpowiedzialny zarówno pracodawca, jak i pracownik – zasady BHP obowiązują wszystkich.