Bezpieczne przechowywanie paliw płynnych

  Już na wstępie zaznaczmy, że paliwa powinny być używane tylko zgodnie z przeznaczeniem – jako paliwa silnikowe – i przechowywane tylko wtedy, gdy jest to absolutnie konieczne.

Pierwszym krokiem, który należy zrobić do bezpiecznego magazynowania paliw płynnych jest wyznaczanie strefy zagrożenia wybuchem. Wielkości strefy zostały przedstawione w załączniku Rozporządzenia Ministra Gospodarki w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie.

Dopuszcza się przyjmowanie innych wymiarów stref zagrożenia wybuchem niż określone w załączniku do rozporządzenia, w przypadku zastosowania rozwiązań technicznych uzasadniających ich przyjęcie, zgodnie z wymaganiami określonymi w odrębnych przepisach dotyczących ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów.

Jeśli jakieś stanowisko nie znajduje się w załączniku do rozporządzenia, wielkość strefy należy ustalać indywidualnie, zgodnie z odrębnymi przepisami oraz Polskimi Normami.

Zbiorniki, które na terenie zakładu przeznaczone są do magazynowania ropy naftowej i produktów naftowych oraz rurociągi przesyłowe dalekosiężne i rurociągi technologiczne należy poddawać badaniom technicznym i próbom szczelności (jeśli odrębne przepisy nie stanowią inaczej). Zgodnie z § 6. rozporządzenia, badania powinny zostać wykonane w następujących terminach:

• zbiorniki i rurociągi naziemne:

  • do 30 lat użytkowania – badanie co 10 lat,

  • powyżej 30 lat użytkowania – badanie co 6 lat;

• zbiorniki i rurociągi podziemne:

  • do 20 lat użytkowania – badanie co 10 lat,

  • powyżej 20 lat użytkowania – badanie co 5 lat.

Nie poddaje się natomiast okresowym próbom szczelności zbiorników wyposażonych w urządzenie do stałego monitorowania szczelności przestrzeni międzyściennej lub międzydennej oraz rurociągów przesyłowych dalekosiężnych wyposażonych w systemy stałego monitorowania szczelności.

Zgodnie z §  2. rozporządzenia ropę naftową i produkty naftowe, z wyjątkiem gazu płynnego, w zależności od temperatury zapłonu zalicza się do następujących klas:

• do I klasy – ropę naftową i produkty naftowe o temperaturze zapłonu do 294,15 K (21°C);

• do II klasy – produkty naftowe o temperaturze zapłonu od 294,15 K (21°C) do 328,15 K (55°C);

• do III klasy – produkty naftowe o temperaturze zapłonu od 328,15 K (55°C) do 373,15 K (100°C).

Produkty naftowe wszystkich klas można przechowywać w opakowaniach jednostkowych:

• bębny,

• pojemniki lub

• kanistry,

mogą być składowane w wydzielonych pomieszczeniach magazynowych. Natomiast produkty naftowe III klasy mogą być także składowane pod wiatami lub na otwartych placach składowych.

Zgodnie z §  11. rozporządzenia bazy paliw płynnych powinny być wyposażone w instalacje, urządzenia lub systemy przeznaczone do:

• zabezpieczania przed przenikaniem produktów naftowych do gruntu, wód powierzchniowych i gruntowych oraz emisją par tych produktów do powietrza atmosferycznego w procesach ich przeładunku i magazynowania;

• pomiaru i monitorowania stanu magazynowanych produktów naftowych oraz sygnalizacji przecieków tych produktów do gruntu, wód powierzchniowych i gruntowych;

• hermetycznego magazynowania, napełniania i opróżniania produktami naftowymi I klasy, ograniczające roczne straty tych produktów naftowych w instalacji magazynowej bazy paliw płynnych do wartości poniżej 0,01% ich wydajności.

Rozporządzenie wymaga ponadto, aby wykonanie i użytkowanie instalacji i urządzeń służących do odzyskiwania par produktów naftowych I klasy umożliwiało osiągnięcie średniego stężenie par na wylocie z instalacji nieprzekraczającego 35 g/m³ na godzinę, mierzone w ciągu dnia pracy, przez co najmniej 7 godzin, przy normalnej ich wydajności. Pomiary stężenia par na wylocie mogą być wykonywane w sposób ciągły lub nieciągły.

W przypadku wykonywania pomiarów w sposób nieciągły należy wykonać co najmniej cztery pomiary na godzinę. Całkowity błąd pomiaru nie może przekraczać 10% wartości mierzonej, a zastosowany sprzęt pomiarowy powinien posiadać zdolność mierzenia stężeń co najmniej 3 g/m3, z dokładnością nie mniejszą niż 95% wartości mierzonej.

Zgodnie z § 17 rozporządzenia bazy paliw płynnych powinny być usytuowane w taki sposób, aby zbiorniki oddzielone były od budynków, granicy pasa kolejowego lub zewnętrznej krawędzi jezdni oraz granicy lasu pasem terenu ochronnego o szerokości nie mniejszej niż:

Obiekty technologiczne takie jak: pompownia, stanowisko nalewcze oraz stanowiska służące do przeładunku ropy naftowej lub produktów naftowych I i II klasy, powinny być oddalone od ogrodzenia bazy paliw płynnych co najmniej o 10 m, a obiekty technologiczne związane z przeładunkiem produktów naftowych III klasy – co najmniej o 5 m.

W otoczeniu obiektów technologicznych, tam gdzie mogą wystąpić wycieki ropy naftowej i produktów naftowych, należy wykonać uszczelnienie terenu zabezpieczające przed przenikaniem produktów naftowych do gruntu, wód powierzchniowych i gruntowych.

Na przewodach odprowadzających ścieki na zewnątrz bazy paliw płynnych powinna znajdować się oczyszczalnia ścieków zapewniająca redukcję zanieczyszczeń do wartości określonych przez właściwy organ administracji publicznej.

Do zbiorników naziemnych, w których magazynuje się ropę naftową lub produkty naftowe I i II klasy, należy doprowadzić drogi pożarowe:

• z jednej strony, o dwóch pasach ruchu, jeżeli pojemność zbiornika nie przekracza 10 000 m³;

• z dwóch stron i o dwóch pasach ruchu, jeżeli pojemność zbiornika przekracza 10 000 m³.

Baza paliw płynnych wyposażona w stałe urządzenia gaśnicze pianowe i zraszaczowe powinna być zasilana w energię elektryczną z dwóch niezależnych źródeł. Natomiast w przypadku zasilania z jednego źródła energii elektrycznej powinna być dodatkowo wyposażona w agregat prądotwórczy o takiej mocy, aby możliwe było funkcjonowanie pompowni przeciwpożarowych i podstawowych urządzeń technologicznych.

Baza paliw płynnych może być zasilana w wodę z zewnętrznej sieci wodociągowej lub z ujęć własnych wody. Jeśli baza paliw płynnych posiada ujęcia własne, wody powinny zapewniać zapotrzebowanie na wodę do celów sanitarno-higienicznych, przeciwpożarowych i gospodarczych tej bazy.