PIP o dostosowaniu maszyn do wymagań minimalnych

10.04.2017AKTUALNE

PIP o dostosowaniu maszyn do wymagań minimalnych

Jak wynika z kontroli PIP pracodawcy nadal mają problem z zapewnieniem minimalnych wymagań bhp w zakresie użytkowania maszyn. Kwestia bezpieczeństwa użytkowania maszyn jest szczególnie widoczna w zakładach produkcyjnych, które w ciągu ostatnich 5 lat nie były kontrolowane przez PIP. Pomocą w tym zakresie ma być program prewencyjny PIP, o którego efektach informował posłów na posiedzeniu Komisji do Spraw Kontroli Państwowej zastępca GIP. 

5 kwietnia 2017 r. zastępca głównego inspektora pracy Dariusz Mińkowski przedstawił Komisji do Spraw Kontroli Państwowej informacje głównego inspektora pracy o realizacji programu prewencyjnego PIP poświęconego minimalnym wymaganiom dotyczącym bezpieczeństwa pracy w zakresie użytkowania maszyn.

Obowiązek dostosowania maszyn do wymagań minimalnych nakładają na pracodawców zarówno przepisy unijne, jak i wydane na ich podstawie przepisy krajowe (rozporządzenie Ministra Gospodarki z 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy) Jednak jak wskazują dane PIP nie wszystkim pracodawcom, zwłaszcza z mikro i małych przedsiębiorstw, udało się spełnić ten obowiązek.

Zgodnie z przepisami maszyny nabyte przed dniem 1 stycznia 2003 r. podlegają przepisom rozporządzenia w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników w czasie pracy. Zgodnie z przepisami tego rozporządzenia maszyny nabyte przed dniem 1 stycznia 2003 r. powinny być, w terminie do dnia 1 stycznia 2006 r., dostosowane do minimalnych wymagań dotyczących maszyn, określonych w rozdziale 3. Jeżeli, z jakichś względów, do dzisiaj nie podjęto w zakładzie działań dla zapewnienia, aby maszyny (tzw. „stare”) spełniały minimalne wymagania dotyczące bhp w zakresie użytkowania ich przez pracowników, to pracodawca musi jak najszybciej podjąć działania w celu dostosowania tych maszyn do owych wymagań minimalnych.

PIP aby pomóc pracodawcom w wywiązywaniu się ze wspomnianego obowiązku w 2011 r. uruchomiła program prewencyjny, oparty na zasadzie samokontroli i eksperckiej pomocy inspektorów pracy. Uczestniczący w programie pracodawcy sami identyfikują występujące w zakładzie nieprawidłowości, określają terminy i sposoby ich usunięcia. W działaniach tych pracodawcom mają pomóc udostępnione przez PIP zestawy narzędzi, w szczególności lista kontrolna z komentarzem, poradniki, ulotki. Zanim pracodawca dokona samokontroli przechodzi szkolenie tematyczne, zaś na koniec programu odbywa się kontrola sprawdzająca.

Podczas prezentowania sprawozdania przed Komisją Dariusz Mińkowski poinformował posłów, że w wyniku realizacji programu w latach 2011 – 2015:

  • pracodawcy skontrolowali 11327 maszyn,
  • działania dostosowawcze objęły 3849 maszyn,
  • 449 maszyn zostało wycofanych z eksploatacji.

Głównymi przyczynami wycofania maszyn były najczęściej:

  • przestarzała konstrukcja i związane z tym wysokie koszty dostosowania do wymagań minimalnych,
  • brak urządzeń do zatrzymywania awaryjnego,
  • nieprawidłowa widoczność,
  • nieprawidłowe usytuowanie elementów sterowniczych oraz
  • brak ochrony przed zetknięciem z elementami ruchomymi.

Z kolei najczęstsze działania dostosowawcze (ok. 65% maszyn dostosowywanych) były podejmowane w zakresie ochrony pracownika przed zetknięciem z ruchomymi elementami maszyn i częściami związanymi z przekazywaniem napędu. Dodawano nowe osłony elementów ruchomych, co często wiązało się też z dodatkowym wyposażeniem tych konstrukcji w wyłączniki krańcowe bądź urządzenia blokujące pracę maszyny w przypadku, gdyby osłony nie znalazły się we właściwym położeniu ochronnym.

Dalsze działania dostosowawcze w zakresie bezpieczeństwa użytkowania maszyn PIP postanowiła związać z kampanią poprawy bezpieczeństwa pracy w tartakach i zakładach stolarskich, w których występują poważne i liczne zagrożenia zawodowe. Obecnie realizowana jest trzyletnia kampania „Włącz bezpieczeństwo przy obróbce drewna”, zaplanowanej na lata 2016 – 2018. Realizacja kampanii polega na połączeniu działań prewencyjnych i kontrolnych.

Źródło: PIP