Stres w pracy

Wyniki badań wskazują, że w 50-60% przypadków nieobecność w pracy związana jest właśnie ze stresem. Dane z 2005 r. dotyczących UE-27 wskazują, iż poziom stresu w pracy obniżył się - ale odnosiło się to jednak głównie do państw UE-15 (20,2%), zaś w nowych państwach członkowskich poziom ten ciągle był wysoki- ponad 30%.

W państwach członkowskich UE-15 koszt stresu w pracy i związanych z nim problemów zdrowia psychicznego szacuje się na 3-4% wartości produktu narodowego brutto, co odpowiada 265 mld EUR rocznie. Wyniki badań wskazują, że sam stres związany z pracą kosztuje przedsiębiorstwa i rządy tych państw ok. 20 000 mln EUR - są to tylko koszty absencji chorobowej i koszty leczenia.

Czynnikami wywołującymi stres w pracy są:

• planowanie i organizacja pracy,
• praca w szybkim tempie, związana z realizacją napiętych terminów;
• duże wymagania związane z pracą i małe możliwości jej kontroli,
• tempo pracy dyktowane zapotrzebowaniem zewnętrznym lub tempem pracy maszyny;
• nieprzewidziane przerwy w pracy;
• niedostosowanie stanowiska pracy do umiejętności pracownika;
• mobbing i molestowanie seksualne,

a także czynniki fizyczne, takie jak:

• hałas lub
• niekorzystny mikroklimat.

Z reguły przyczyną stresu jest sposób zorganizowania pracy i zarządzania organizacją, a także przebieg kariery zawodowej, status pracownika w organizacji i wynagrodzenie, relacje interpersonalne i relacje praca-dom.

Stres związany z pracą częściej dotyka pracowników w grupie wiekowej 40-54 lat niż pracowników z innych grup. Pracownicy w wieku 15-24 lat najrzadziej uskarżają się na stres.

„Edukacja”, „służba zdrowia i pomocy społecznej” oraz „transport i komunikacja” to sektory, w których najczęściej występują psychospołeczne problemy. Wyniki niektórych badań wskazują, że grupą zawodową najbardziej dotkniętą stresem w pracy jest grupa „prawodawców, urzędników wyższego szczebla i kierowników” oraz grupa „specjalistów”.

Na podstawie innej klasyfikacji zawodów stwierdzono, że psychospołeczne problemy zdrowotne w największym stopniu dotyczą wysoko wykwalifikowanych pracowników fizycznych, np. wykwalifikowanych robotników rolnych.

WHO przewiduje, że wraz z upowszechnianiem nowych technologii i coraz szybszą globalizacją drastycznie wzrośnie poziom depresji i stresu w pracy. Według prognoz starzenie się populacji europejskiej zmieni proporcje między grupami czynnymi zawodowo i będącymi na emeryturze, co nie tylko podniesie średni wiek ludności aktywnej zawodowo, lecz także zwiększy obciążenie pracą stopniowo zmniejszającej się liczby pracowników, przyczyniając się w ten sposób do zwiększenia stresu.

Konieczne jest więc podjęcie działań w celu zwalczenia przewidywanego podwyższenia poziomu stresu.

Stresowi w pracy można zapobiegać lub przeciwdziałać mu poprzez:

• zmianę planu pracy (np. zmianę zakresu odpowiedzialności pracownika oraz unikanie zarówno przeciążenia, jak i niedostatecznego obciążenia pracą),
• poprawę organizacji pracy (zmniejszenie liczby przerw),
• zwiększenie wsparcia społecznego,
• promowanie zasady odpowiedniego nagradzania za włożony wysiłek.

Źródło: http://osha.eu