Program działania PIP na 2010 r.

Lp.

Tematyczny obszar prewencyjno-kontrolny

Uszczegółowienie zadań prewencyjno-kontrolnych

1.

Energetyka

1. Kontrole dużych zakładów różnych branż

Działania kontrolno-nadzorcze PIP w sektorze energetycznym w latach 2001-2005, związane z monitorowaniem procesu przekształceń własnościowych, restrukturyzacji i zmian systemowych w aspekcie problematyki ochrony pracy, nie dotyczyły tzw. energetyki przemysłowej eksploatującej elektrociepłownie i ciepłownie lokalne przekształcone z przedsiębiorstw państwowych w spółki prawa handlowego. Energetyka przemysłowa obejmuje w kraju około 130 elektrociepłowni i ciepłowni będących samodzielnymi podmiotami gospodarczymi, pracującymi m.in. na rzecz przemysłu cukrowniczego, chemicznego, szklarskiego, drzewnego, bawełnianego, metalowego, hutniczego, miedziowego, węgla kamiennego, koksowniczego. Podstawowym celem działań organów inspekcji pracy w tych zakładach będzie rozpoznanie wielkości występujących zagrożeń oraz ich przyczyn i doprowadzenie do poprawy warunków pracy

1. Kontrole podmiotów wydzielonych w ramach restrukturyzacji elektroenergetycznych spółek zajmujących się przesyłem, rozdziałem i dystrybucją energii elektrycznej (w tym spółek obrotu energią elektryczną)

Procesy dostosowawcze polskiego sektora elektroenergetycznego do polityki energetycznej Unii Europejskiej spowodowały utworzenie w 2007 r. podsektora obrotu wydzielonego z podsektora dystrybucji i opartego na samodzielnych podmiotach gospodarczych - spółkach zajmujących się obrotem energią elektryczną. Z sygnałów, jakie docierają do PIP wynika, że procesowi przekształceń własnościowych towarzyszyły negatywne zjawiska mające wpływ na poziom warunków pracy, w szczególności polegające na niespełnieniu wymogów przepisów odnoszących się do obiektów i pomieszczeń pracy oraz bezpieczeństwa przy eksploatacji urządzeń technicznych. Podstawowy cel planowanych kontroli to rozpoznanie skali występujących zagrożeń i ich przyczyn oraz wyegzekwowanie respektowania prawa pracy

1. Kontrole elektrowni wiatrowych

Obserwowany dynamiczny rozwój odnawialnych źródeł energii, mający doprowadzić do uzyskania znaczącego udziału energii pochodzącej z tych źródeł w bilansie energii pierwotnej, przy wykorzystaniu energetyki wiatrowej, wymaga od PIP podjęcia działań kontrolno-nadzorczych. Przesłanką realizacji tematu jest sprawdzenie, czy przy eksploatacji elektrowni wiatrowych są przestrzegane przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz kompleksowe rozpoznanie rodzaju i skali występujących zagrożeń. Przedmiotem szczególnej uwagi będą też prace serwisowe, remontowe oraz montaż nowych elektrowni wiatrowych

2.

Zarządzanie bezpieczeństwem pracy w małych firmach (do 50 osób), w których występuje duże nasilenie wypadków przy pracy

1. Kontrole

W toku kontroli inspektorzy ocenią przestrzeganie przez pracodawców przepisów i zasad dotyczących oceny ryzyka zawodowego oraz podejmowanie środków profilaktycznych zmniejszających ryzyko, w aspekcie wypadków przy pracy, które miały miejsce w firmie. Do kontroli wybierane będą zakłady - zatrudniające do 50 pracowników - gdzie miały miejsce wypadki przy pracy. Szczególna uwaga zwracana będzie na firmy, w których zdarzenia wypadkowe wykazują cechy powtarzalności. Dokładnej analizie poddana zostanie zakładowa dokumentacja dotycząca ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz dokumentacja oceny ryzyka zawodowego opracowana dla zadań, przy których doszło do zdarzenia wypadkowego

1. Program prewencyjny dla małych firm

Program realizowany będzie we współpracy z organizacjami pracodawców (w tym zwłaszcza ze Związkiem Rzemiosła Polskiego) i obejmie następujące działania:

• transfer wiedzy w zakresie bhp (wydawnictwa, Internet, spotkania informacyjne i seminaria w siedzibach oip oraz w czasie konferencji, targów, wystaw itp.),
• pomoc merytoryczną w zakresie praktycznych umiejętności identyfikacji zagrożeń i oceny ryzyka zawodowego,
• promocję zakładów, które osiągnęły zdecydowaną poprawę bezpieczeństwa i warunków pracy

3.

Kontrole zakładów pracy o potencjalnie wysokim ryzyku poważnej awarii przemysłowej, w tym z branży naftowej

Celem kontroli będzie sprawdzenie przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz eliminacja stwierdzonych nieprawidłowości i uchybień, prowadząca do podniesienia poziomu bezpieczeństwa pracy. Działaniami PIP objęte zostaną zakłady, w których niebezpieczne substancje występują w ilościach mniejszych od wielkości progowych, powodujących zaliczenie zakładu do grupy zwiększonego ryzyka poważnej awarii przemysłowej. W ramach realizacji tematu inspektorzy odwiedzą te przedsiębiorstwa, w których ilości niebezpiecznych substancji są na tyle znaczące, iż w przypadku awarii (np. dużego wycieku) mogą stworzyć poważne zagrożenie dla pracowników zakładu i (lub) wysoki poziom zagrożenia publicznego. W szczególności kontrolom poddane zostaną zakłady stosujące i magazynujące: paliwa płynne, gaz skroplony LPG i inne palne gazy (w tym używane do celów produkcyjnych), amoniak (np. w amoniakalnych instalacjach chłodniczych), chlor (np. przy uzdatnianiu wody) oraz alkohol etylowy (np. w gorzelniach)

4.

Zagrożenia czynnikami chemicznymi i fizycznymi w zakładach branży meblowej oraz produkujących wyroby z włókien poliestrowo-szklanych

1. Kontrole

W trakcie kontroli inspektorzy ustalą, czy i jakie działania podejmują pracodawcy w celu eliminowania (ograniczenia) zagrożeń związanych z występowaniem czynników chemicznych i fizycznych w miejscu pracy, oraz ocenią skuteczność tych działań. Efektem powinna być poprawa warunków pracy i uzyskanie właściwego poziomu ochrony zdrowia pracowników. Do kontroli zostaną wytypowane małe (do 49 pracowników) i średnie (50-249 pracowników) zakłady, zarówno nowo powstałe, jak i istniejące od kilku lat, w których występuje narażenie zatrudnionych na czynniki chemiczne i fizyczne, ustalone na podstawie informacji własnych PIP, stacji sanitarno-epidemiologicznych lub innych źródeł (np. analizy stwierdzonych chorób zawodowych lub ich podejrzeń)

1. Program informacyjno-prewencyjny dla zakładów branży meblowej i firm produkujących wyroby z włókien poliestrowo-szklanych

Celem programu jest:

• upowszechnianie narzędzi do oceny ryzyka zawodowego związanego z występowaniem czynników chemicznych,
• zachęcanie pracodawców do działań służących zmniejszeniu liczby pracowników zatrudnionych w warunkach szkodliwych dla zdrowia,
• popularyzacja tzw. dobrych praktyk

Temat realizowany będzie z wykorzystaniem wytycznych i materiałów informacyjnych przygotowanych w ramach europejskiej kampanii dotyczącej oceny ryzyka zawodowego w odniesieniu do zagrożeń chemicznych w sektorze małych oraz średnich przedsiębiorstw

5.

Zasadnicze i minimalne wymagania

1. Kontrole spełniania zasadniczych i minimalnych wymagań dla maszyn do obróbki plastycznej metali

Kontrole będą przeprowadzone w zakładach branży metalowej, w których użytkowane są maszyny do obróbki plastycznej metali (produkcja AGD i RTV, pokryć dachowych, przemysł motoryzacyjny, produkcja maszyn rolniczych itp.). Jest to grupa maszyn stwarzających wysokie ryzyko zawodowe

1. Kontrole spełniania zasadniczych wymagań dla rękawic ochronnych

Rękawice ochronne należą do wyrobów, których szczególnie często dotyczą zastrzeżenia zgłaszane przez inspektorów pracy. Dodatkowo wysoki jest w tej grupie odsetek wyrobów importowanych z państw trzecich. Są one chętnie nabywane przez pracodawców, ze względu na konkurencyjną cenę, ale nie zawsze spełniają postanowienia przepisów i norm. Nie są też poddawane odpowiednim badaniom i certyfikacji. W szczególności skontrolowane zostaną rękawice mające chronić przed urazami mechanicznymi (przecięciem, przekłuciem, skaleczeniem) i czynnikami chemicznymi

1. Działania wspomagające kontrole dotyczące zasadniczych i minimalnych wymagań

Główny cel programu to upowszechnianie wśród pracodawców umiejętności oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy związanych z obsługą maszyn i urządzeń technicznych oraz dostosowania ich do zasadniczych i minimalnych wymagań w zakresie bhp

Lp.

Tematy

1.

Realizacja zadań służby bezpieczeństwa i higieny pracy

2.

Kontrole przestrzegania przepisów bhp podczas usuwania wyrobów zawierających azbest z obiektów budowlanych i przemysłowych

3.

Kontrole związane z zajmowaniem stanowisk dotyczące obiektów budowlanych zgłaszanych przez inwestorów oraz kontrole dotyczące wniosków w sprawie tzw. odstępstw od wymogów odpowiednich przepisów:

1. kontrole zgodności wykonania obiektu z projektem budowlanym,
2. kontrole związane z opiniowaniem wniosków w sprawie wydania zgody na oświetlenie wyłącznie światłem elektrycznym lub usytuowanie pomieszczenia pracy poniżej poziomu otaczającego terenu

4.

Kontrole nowych maszyn, urządzeń oraz środków ochrony indywidualnej w zakresie oceny ich zgodności z wymaganiami zasadniczymi - działania realizowane w ramach nadzoru rynku w trakcie:

1. kontroli związanych z wydawaniem opinii na wniosek organów celnych,
2. kontroli sprawdzających w związku z otrzymanymi informacjami o wadach wyrobów,
3. w innych przypadkach

5.

Szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy:

1. zagadnienia ogólne, w tym dotyczące wstępnego szkolenia w dziedzinie bhp,
2. organizacja szkolenia okresowego w dziedzinie bhp przez pracodawcę dla swoich pracowników,
3. organizacja szkolenia okresowego w dziedzinie bhp przez jednostkę organizacyjną (zewnętrzną)

6.

Przestrzeganie przepisów dotyczących zatrudniania osób niepełnosprawnych:

1. kontrole zakładów posiadających status zakładu pracy chronionej,
2. kontrole zakładów ubiegających się o nadanie statusu zakładu pracy chronionej,
3. kontrole zakładów nieposiadających statusu zakładu pracy chronionej i nieubiegających się o jego nadanie, a przystosowujących stanowiska pracy na potrzeby osób niepełnosprawnych,
4. kontrole zakładów posiadających status zakładu pracy chronionej, tworzących nowe oddziały lub inne jednostki organizacyjne (tzw. rozszerzenie statusu),
5. kontrole zakładów posiadających status zakładu pracy chronionej, przystosowujących nowe stanowiska pracy na potrzeby osób niepełnosprawnych,
6. kontrole zakładów ubiegających się o przyznanie statusu zakładu aktywności zawodowej lub posiadających status, a ubiegających się o tzw. rozszerzenie statusu na inne obiekty, pomieszczenia lub stanowiska pracy,
7. kontrole zakładów posiadających status zakładu aktywności zawodowej

7.

Ocena ryzyka zawodowego

8.

Kontrole robót wykonywanych w miejscach ogólnodostępnych (zagrożenia o charakterze publicznym)

9.

Analizowanie okoliczności i przyczyn:

1. wypadków przy pracy pracowników,
2. wypadków przy pracy osób wykonujących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy i samozatrudniających się,
3. zdarzeń potencjalnie wypadkowych,
4. a także kontrole przestrzegania przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz.U. nr 105, poz. 870)

10.

Przestrzeganie uprawnień pracowniczych związanych z rodzicielstwem

11.

Przestrzeganie przepisów prawa pracy dotyczących zatrudniania młodocianych

12.

Kontrola legalności zatrudnienia i innej pracy zarobkowej

13.

Kontrola legalności zatrudnienia, innej pracy zarobkowej i wykonywania pracy przez cudzoziemców

14.

Przestrzeganie przez agencje zatrudnienia przepisów ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy

15.

Realizowanie zadań instytucji łącznikowej

16.

Kontrole zakładów:

1. Ministerstwa Obrony Narodowej,
2. Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji,
3. Policji,
4. Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
5. Straży Granicznej,
6. Służby Więziennej

17.

Przestrzeganie przepisów o urlopach wypoczynkowych

18.

Kontrole przestrzegania przepisów ustawy z 13 września 2002 r. o produktach biobójczych (Dz.U. z 2007 r. nr 39, poz. 252 z późn. zm.)

19.

Kontrole przestrzegania wymagań związanych z bezpieczeństwem przewozu drogowego towarów niebezpiecznych

20.

Kontrole dotyczące problematyki REACH (z ang. Registration, Evaluation and Authorization of Chemicals), czyli rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów

21.

Kontrole dotyczące problematyki CLP (z ang. Classification, Labelling and Packaging), czyli klasyfikacji oznakowania i pakowania substancji oraz mieszanin chemicznych

22.

Kontrole dotyczące GMO (z ang. Genetically Modified Organisms), czyli organizmów zmodyfikowanych genetycznie

23.

Sprawdzanie poprawności informacji składanych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przez pracodawców, zawierających dane do ustalenia składki na ubezpieczenie wypadkowe (formularz ZUS IWA)

24.

Kontrole związane z wnioskowaniem do ZUS o podwyższenie składki na ubezpieczenie wypadkowe

25.

Kontrole placówek handlowych:

1. wielkopowierzchniowych,
2. pozostałych placówek handlowych

26.

Kontrole związane z badaniem skarg:              

1. pracowników (z wyjątkiem pracowników niepełnosprawnych),
2. związku zawodowego,
3. byłych pracowników,
4. anonimowych,
5. pracowników niepełnosprawnych,
6. dotyczących niewykonywania orzeczeń sądu pracy,
7. związanych z funkcjonowaniem tzw. ustaw antykryzysowych,
8. dotyczących problematyki emerytur pomostowych,
9. zgłoszonych przez cudzoziemców,
10. pozostałych