Gwałtowny wzrost skarg kierowanych do PIP

W latach 2006-2008 do organów PIP wpłynęło ponad 84 tys. skarg pochodzących przede wszystkim od pracowników
i byłych pracowników. Znaczna ich część odnosiła się do sfery bhp, w tym w szczególności niedopełniania obowiązku przeprowadzania szkoleń z tego zakresu oraz dopuszczania do pracy osób nieposiadających orzeczeń lekarskich o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na danym stanowisku.

W celu usunięcia naruszeń przepisów prawa stwierdzonych podczas badania skarg tylko w roku 2008:

• inspektorzy pracy skierowali do pracodawców ponad 93 tys. decyzji administracyjnych oraz ponad 141 tys. wniosków zawartych w wystąpieniach,
• do sądów trafiło ponad 2,5 tys. wniosków o ukaranie winnych wykroczeń przeciwko prawom pracownika,
• inspektorzy nałożyli na pracodawców ponad 8 tys. grzywien w drodze mandatu karnego na łączną kwotę ponad 10 mln. zł.

W związku ze wzrostem liczby skarg inspekcja pracy zwiększyła liczbę kontroli związanych z badaniem wnoszonych zarzutów. Zwiększyła także intensywność działań  popularyzatorskich oraz promocyjnych, takich jak: szkolenia w zakresie prawa pracy, działalność wydawnicza, uczestnictwo przedstawicieli PIP w audycjach radiowych i programach telewizyjnych.

Zgłoszenie skargi często bywało poprzedzone zasięgnięciem w Państwowej Inspekcji Pracy darmowych porad, co nierzadko pozwalało na załatwienie sprawy bez wszczynania oficjalnego postępowania sprawdzającego. W ciągu ostatnich trzech lat inspektorzy pracy udzielili ponad 4 mln. porad prawnych i technicznych.

Wśród przyczyn tak znacznego wzrostu skarg wskazuje się przede wszystkim:

• pogarszającą się sytuacja gospodarczą kraju, 
• realizowanie przez PIP zwiększonej liczby zadań (kontrola legalności zatrudnienia),
• większe zaufanie społeczeństwa do urzędu w wyniku nasilonych działań informacyjno-edukacyjnych.

Ostatecznym ustaleniem przyczyn zajmuje się zespół analityków PIP badający ten problem. Wyniki analiz dadzą też odpowiedź na pytanie o efektywność działań inspekcji w tym zakresie i pozwolą na lepsze wykorzystanie w przyszłości potencjału kadry inspektorskiej.