Inspekcja sanitarna musi sprawdzić zakres obowiązków pracowników zanim wyda nakaz pracodawcy

W sprawie rozpoznanej przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w wyroku z 6 listopada 2012 r., sygn. akt II SA/Bd 844/12 powiatowy inspektor sanitarny nakazał spółce doprowadzenie ścian w pomieszczeniach magazynu wyrobów gotowych do właściwego stanu sanitarnego oraz zapewnienie pracownikom magazynu wyrobów gotowych toalety w budynku, w którym odbywa się praca.

Spółka wniosła odwołanie od decyzji powiatowego inspektora sanitarnego do państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego, który utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji.

Państwowy wojewódzki inspektor sanitarny wskazał, że zgodnie z § 1 pkt 1-3 załącznika nr 3 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2003 r., nr 169, poz. 1650 ze zm., dalej: rozporządzenie) pomieszczenia higieniczno-sanitarne powinny znajdować się w budynku, w którym odbywa się praca albo w budynku połączonym z nim obudowanym przejściem, które w przypadku przechodzenia z ogrzewanych pomieszczeń pracy powinno być również ogrzewane.

Pomieszczenia higieniczno-sanitarne powinny być usytuowane w sposób uniemożliwiający pracownikom korzystającym z nich przechodzenie przez pomieszczenia, w których stosowane są substancje trujące lub materiały zakaźne albo wykonywane są prace szczególnie brudzące, jeżeli nie pracują oni w kontakcie z tymi czynnikami. Pomieszczenia te powinny być ogrzewane, oświetlone i wentylowane zgodnie z przepisami techniczno-budowlanymi i Polskimi Normami.

Zgodnie z § 25 pkt 1 i § 26 pkt 1 załącznika nr 3 do rozporządzenia - ustępy powinny być zlokalizowane w odległości nie większej niż 75 m od stanowiska pracy. Wejścia do ustępów powinny prowadzić bezpośrednio z pomieszczeń, korytarzy lub dróg służących do komunikacji ogólnej. Ustęp powinien mieć wejściowe pomieszczenia izolujące, wyposażone w umywalkę z dopływem ciepłej i zimnej wody.

Spółka złożyła skargę od decyzji organu drugiej instancji do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy. W skardze podkreśliła, że spełniła wymogi nałożone przez przepisy.

Budynek biurowy do którego pracownicy magazynu wyrobów gotowych kilkanaście razy w ciągu dnia przychodzą z dokumentami znajduje się w odległości mniejszej od wspomnianej normy 75 m. Ponadto pracodawca stwierdził, że ust. 1 załącznika nr 3 do rozporządzenia nie zawiera bezwzględnej normy nakazującej usytuowanie ustępu w budynku, w którym odbywa się praca. W ocenie spółki przepisy są jedynie wskazówką, a nie obligatoryjnym nakazem. Spółka dodała, że pracowników magazynu wyrobów gotowych jest tylko czterech oraz że przebywają oni kilkanaście razy dziennie w budynku administracyjnym, przekazując do działu handlowego oraz księgowości dokumenty rozliczeniowe. Nie stanowi zatem dla nich dyskomfortu korzystanie z ubikacji usytuowanych w budynku administracji, tym bardziej, że ten jest oddalony od magazynu wyrobów gotowych w odległości znacznie mniejszej niż 75 m.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy uchylił obie decyzje inspekcji sanitarnej. W uzasadnieniu wyroku sąd podkreślił, że z przepisów rozporządzenia wynika, że pomieszczenia higieniczno-sanitarne powinny znajdować się w budynku, w którym odbywa się praca albo w budynku połączonym z nim obudowanym przejściem, które w przypadku przechodzenia z ogrzewanych pomieszczeń pracy powinno być również ogrzewane.

Jak podkreślił sąd, zadaniem inspekcji sanitarnej było zatem dokładne ustalenie - czego nie uczyniono - miejsca pracy pracowników zatrudnionych w magazynie wyrobów gotowych. W toku rozprawy pełnomocnik spółki stwierdził, że pracownicy magazynu wyrobów gotowych pracę swą wykonują w różnych pomieszczeniach. Należało zatem ustalić ten fakt i sprawdzić. Służyłoby temu np. zapoznanie się z zakresem czynności służbowych tych pracowników, czego organ inspekcji sanitarnej nie zrobił.

Dopiero dokładne, wnikliwe ustalenie okoliczności dotyczących miejsca wykonywania pracy przez pracowników magazynu wyrobów gotowych pozwoli na ocenę, czy pracodawca stosował się do wymogów, czy też nie - podkreślił sąd.

Sąd nakazał inspekcji sanitarnej przeprowadzić postępowanie ponownie, ustalając gdzie i w jakim zakresie (rozmiarze) pracownicy magazynu materiałów gotowych wykonują swoje obowiązki służbowe, a następnie czy w miejscu wykonywania pracy są obiekty o których mowa w obu decyzjach inspekcji.