Pomiary elektryczne urządzeń i okres ważności badań
Kiedy należy dokonać pomiaru elektrycznych urządzeń i jaki jest okres ważności takich badań?
Jednoznaczna odpowiedź na powyższe pytanie możliwa jest jedynie w odniesieniu do:
- urządzeń transportu bliskiego (UTB),
- obrabiarek do drewna,
- urządzeń elektrycznych na placach budów.
Wymogi w zakresie pomiarów elektrycznych dla urządzeń transportu bliskiego
- w przypadku UTB wyposażonych w aparaty elektryczne eksploatujący powinien zapewnić wykonywanie:
- pomiarów rezystancji izolacji:
- nie rzadziej niż raz na dwa lata,
- i nie rzadziej niż raz w roku dla urządzeń pracujących:
- w pomieszczeniach z wyziewami żrącymi,
- na otwartym powietrzu,
- oraz dźwigów.
- pomiarów rezystancji uziemień roboczych, o ile są stosowane, oraz skuteczności ochrony przeciwporażeniowej:
- nie rzadziej niż raz na dwa lata.
- nie rzadziej niż raz w roku - dla urządzeń pracujących:
- lub w pomieszczeniach bardzo wilgotnych, gorących lub z wyziewami żrącymi.
Niezależnie od pomiarów powyższych powinny być wykonane także pomiary każdorazowo po:
- wprowadzeniu zmian lub wykonaniu prac w instalacji elektrycznej,
- przestawieniu i zmontowaniu UTB na nowym miejscu,
- oraz we wszystkich przypadkach, gdy możliwe jest przypuszczenie, że stan izolacji lub ochrony przeciwporażeniowej uległ pogorszeniu lub wystąpiły uszkodzenia.
Wymogi w zakresie pomiarów elektrycznych dla obrabiarek do drewna:
- skuteczność działania instalacji przeciwporażeniowej w obrabiarkach powinna być sprawdzana, zgodnie z dokumentacją techniczno-ruchową lub instrukcją obsługi:
- co najmniej raz na dwa lata;
- po każdej naprawie, malowaniu i zmianie miejsca zainstalowania obrabiarek stacjonarnych.
Czynności te powinny być wykonywane wyłącznie przez osoby do tego uprawnione.
Wymogi w zakresie czasokresów badań okresowych urządzeń elektrycznych na placach budów:
- Kontrola okresowa stanu urządzeń elektrycznych pod względem bezpieczeństwa na placu budowy powinna być przeprowadzana co najmniej dwa razy w roku, w okresach najmniej korzystnych dla stanu izolacji tych urządzeń, a ponadto:
- przed uruchomieniem urządzenia
- po dokonaniu zmian, przeróbek i napraw zarówno elektrycznych, jak i mechanicznych,
- przed uruchomieniem urządzenia, które nie było czynne przez okres jednego miesiąca lub dłużej,
- przed uruchomieniem urządzenia po jego przemieszczeniu.
W przypadku zastosowania urządzeń ochronnych różnicowoprądowych w instalacji rozdziału energii elektrycznej na terenie budowy należy sprawdzić ich działanie każdorazowo przed przystąpieniem do pracy.
W odniesieniu do pozostałych maszyn i urządzeń należy zapewnić aby spełniały one wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przez cały okres użytkowania.
Jednym z warunków dotyczących bezpieczeństwa użytkowania maszyny jest konieczność zapewnienia bezpieczeństwa dostarczenia do maszyny energii elektrycznej.
Miejsce i sposób zainstalowania oraz użytkowania maszyn powinny uwzględniać minimalizację ryzyka zawodowego, w szczególności poprzez:
- zapewnienie, aby energia była w bezpieczny sposób dostarczana i odprowadzana ze stanowiska pracy.
Maszyny odpowiednio zabezpiecza się w celu ochrony pracowników przed zagrożeniami wynikającymi z bezpośredniego lub pośredniego kontaktu z energią elektryczną.
Wymienione wyżej rozporządzenia nie określają częstotliwości pomiarów i w związku z tym zależeć ona może od:
- wymogów określonych przez producenta w dokumentacji techniczno-ruchowej,
- decyzji pracodawcy co do terminów pomiarów wynikającej z wiedzy na temat stanu maszyn, warunków ich użytkowania lub zaleceń osoby wykonującej pomiar.
Również Polska Norma - PN-EN 50110-1:2001 Eksploatacja urządzeń elektrycznych (identyczna z EN 50110-1:1996), nie określa szczegółowo czasokresów badań okresowych. W zaleceniach normy stwierdzono, że przeglądy urządzeń elektrycznych (obejmujące oględziny i pomiary) powinny być wykonywane w określonych odstępach czasu.
W odniesieniu do instalacji elektrycznych w budynkach i pomieszczeniach pracy obowiązujący jest wymóg przeprowadzania badań okresowych w odstępach nie dłuższych niż 5-letnich.
§ 12 ust 1, § 12 ust 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 października 2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego (Dz. U. Nr 193, poz. 1890)
§ 4 ust 1, § 4 ust 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki z 14 kwietnia 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy obsłudze obrabiarek do drewna (Dz.U. z 2000 r. nr 36, poz. 409)
§ 58, § 59 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U. z 2003 r. nr 47, poz. 401)
§ 51 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 2003 r. nr 169, poz. 1650)
§ 19. rozporządzenia Ministra Gospodarki z 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz.U. z 2002 r. nr 191, poz. 1596)
Ustawa z 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz.U. z 2006 r. nr 156, poz. 1118)
Waldemar Krupa
główny specjalista ds. bhp,
specjalista ds. ochrony ppoż. w firmie
doradztwa z zakresu prawa i ochrony pracy
SEKA S.A.
Absolwent Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Rakietowych i Artylerii w Toruniu – oficer WP. Przedstawicielem firmy SEKA S.A. Absolwent studiów podyplomowych w zakresie „Organizacji i Zarządzania Bezpieczeństwem i Higieną pracy” w Warszawskiej Wyższej Szkole Ekonomicznej. Kwalifikowany Audytor systemów zarządzania bhp. Specjalisty ochrony przeciwpożarowej
Powiązane treści
Poradnia 48 Portalu BHP
Jeśli masz jakiekolwiek pytania skorzystaj z indywidualnej porady grona naszych wybitnych Ekspertów.
Bądź codziennie na bieżąco ze zmianami w branży BHP, dzięki aplikacji stworzonej przez najlepszych Ekspertów.