Jak znaleźć przyczynę dolegliwości mięśniowo-szkieletowych w pracy?

Karolina Główczyńska -Woelke
Karolina Główczyńska -Woelke
20.02.2015AKTUALNE

Jak znaleźć przyczynę dolegliwości mięśniowo-szkieletowych w pracy?

Dolegliwości mięśniowo-szkieletowe pracowników negatywnie wpływają na ich wydajność obniżając ją. To z kolei pociąga za sobą koszty po stronie pracodawcy. Poprawa warunków ergonomicznych środowiska pracy to rozwiązanie problemu. Trzeba jednak wiedzieć, co poprawić w warunkach pracy. Jak zatem znaleźć czynniki środowiska pracy powodujące występowanie WMSDs u pracowników? Na co zwrócić uwagę?

Dolegliwości mięśniowo-szkieletowe związane z pracą (z ang. WMSDs, czyli work related musculoskeletal disorders) to dolegliwości, do powstania których przyczyniły się w znacznym stopniu środowisko pracy oraz sposób wykonywania pracy lub które uległy pogłębieniu (nasileniu) w wyniku oddziaływania warunków pracy.

Powszechnymi przykładami są prace wymagające:

  • powtarzalnych ruchów,
  • znacznej siły lub
  • długotrwałego obciążenia statycznego mięśni,
  • częstego podnoszenia ładunków o dużej masie,
  • pchania,
  • ciągnięcia,
  • wymuszonej pozycji ciała przez dłuższy czas.

Drgania mechaniczne oraz chłód mogą zwiększać ryzyko wystąpienia dolegliwości mięśniowo-szkieletowych, podobnie jak długotrwałe napięcie psychiczne.

Część oznak wskazujących na występowanie WMSDs jest oczywista, podczas gdy inne są bardziej subtelne. Sygnałami, na które należy zwrócić uwagę, są informacje pochodzące z:

1. analizy wykonywanych zadań roboczych, obejmujących:

  • powtarzający się, znaczny wysiłek,
  • wymuszoną pozycję ciała przy pracy lub
  • stosowanie urządzeń generujących drgania mechaniczne;

2. publikacji lub notatek w pismach specjalistycznych (lub innych źródłach), wskazujących na występowanie przypadków WMSDs w branży, w której działa dana firma;

3. rozmów pracowników, podczas których uskarżają się na określone dolegliwości;

4. wniosków o zwiększenie tempa pracy lub zmiany oprzyrządowania w celu podniesienia wydajności pracy pracownika (bez wcześniejszej oceny wpływu nowych rozwiązań na zdrowie, powinno to być niemożliwe do wykonania).

Uwaga!

Pierwszym sygnałem alarmowym mogą być skargi pracowników na dolegliwości zdrowotne związane z bólem rąk lub pleców, gdyż mogą one być oznaką poważnych schorzeń, jak zespół cieśni nadgarstka czy przepuklina krążków międzykręgowych w odcinku lędźwiowym.

Wskazówki dotyczące problemów ergonomicznych mogą determinować wielkość wysiłku (nakładu pracy) ukierunkowanego na rozwiązanie problemu.

I tak, np. jeśli zgromadzone dane wskazują na problem dotyczący pracy wielozadaniowej, angażującej znaczny odsetek pracowników, wskazane byłoby wdrożenie pełnego programu ergonomicznego dla całego zakładu. Natomiast jeśli problem zawęża się do pojedynczego zadania i stosunkowo małej liczby pracowników, można ograniczyć program ergonomiczny.

Autor: Karolina Główczyńska-Woelke
specjalista ds. bhp i ergonomii