Gwałtowny wzrost skarg kierowanych do PIP
W ubiegłym roku o prawie 40 procent wzrosła liczba skarg napływających corocznie do Państwowej Inspekcji Pracy w związku z naruszaniem przez pracodawców przepisów prawa pracy.
W latach 2006-2008 do organów PIP wpłynęło ponad 84 tys. skarg pochodzących przede wszystkim od pracowników
i byłych pracowników. Znaczna ich część odnosiła się do sfery bhp, w tym w szczególności niedopełniania obowiązku przeprowadzania szkoleń z tego zakresu oraz dopuszczania do pracy osób nieposiadających orzeczeń lekarskich o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na danym stanowisku.
W celu usunięcia naruszeń przepisów prawa stwierdzonych podczas badania skarg tylko w roku 2008:
- inspektorzy pracy skierowali do pracodawców ponad 93 tys. decyzji administracyjnych oraz ponad 141 tys. wniosków zawartych w wystąpieniach,
- do sądów trafiło ponad 2,5 tys. wniosków o ukaranie winnych wykroczeń przeciwko prawom pracownika,
- inspektorzy nałożyli na pracodawców ponad 8 tys. grzywien w drodze mandatu karnego na łączną kwotę ponad 10 mln. zł.
W związku ze wzrostem liczby skarg inspekcja pracy zwiększyła liczbę kontroli związanych z badaniem wnoszonych zarzutów. Zwiększyła także intensywność działań popularyzatorskich oraz promocyjnych, takich jak: szkolenia w zakresie prawa pracy, działalność wydawnicza, uczestnictwo przedstawicieli PIP w audycjach radiowych i programach telewizyjnych.
Zgłoszenie skargi często bywało poprzedzone zasięgnięciem w Państwowej Inspekcji Pracy darmowych porad, co nierzadko pozwalało na załatwienie sprawy bez wszczynania oficjalnego postępowania sprawdzającego. W ciągu ostatnich trzech lat inspektorzy pracy udzielili ponad 4 mln. porad prawnych i technicznych.
Wśród przyczyn tak znacznego wzrostu skarg wskazuje się przede wszystkim:
- pogarszającą się sytuacja gospodarczą kraju,
- realizowanie przez PIP zwiększonej liczby zadań (kontrola legalności zatrudnienia),
- większe zaufanie społeczeństwa do urzędu w wyniku nasilonych działań informacyjno-edukacyjnych.
Ostatecznym ustaleniem przyczyn zajmuje się zespół analityków PIP badający ten problem. Wyniki analiz dadzą też odpowiedź na pytanie o efektywność działań inspekcji w tym zakresie i pozwolą na lepsze wykorzystanie w przyszłości potencjału kadry inspektorskiej.