Monitoring wizyjny jako źródło informacji o naruszeniach obowiązków z zakresu bhp

Sebastian Kryczka
Sebastian Kryczka
13.04.2021AKTUALNE

Jednym z celów monitoringu z wykorzystaniem kamer przemysłowych jest zapewnienie pracownikom bezpiecznych warunków pracy. Analiza takiego monitoringu może dostarczyć informacji na temat naruszeń przepisów bhp przez poszczególnych pracowników. Jednak nie zawsze pociągnięcie pracownika do odpowiedzialności będzie bezproblemowe. Przeszkodą może się okazać np. maseczka uniemożliwiająca jednoznaczną identyfikację osoby dopuszczającej się naruszenia.

Zapewnienie bezpiecznych warunków pracy to nie tylko ocena ryzyka, badania profilaktyczne czy szkolenia oraz środki ochrony indywidualnej. Tam gdzie jest to niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa pracowników pracodawca może wprowadzić szczególny nadzór nad terenem zakładu pracy lub wokół zakładu. Może przy tym wykorzystać środki techniczne umożliwiające rejestrację obrazu (monitoring).

Wykorzystanie monitoringu jako źródła informacji o naruszeniach przepisów bhp będące podstawą do dyscyplinowania pracowników

Zarówno przepisy o monitoringu wizyjnym, jak również o pracowniczej odpowiedzialności porządkowej nie regulują w sposób bezpośredni możliwości wykorzystywania zapisów monitoringu do dyscyplinowania pracowników. W przepisów o monitoringu wynika jedynie, że nagrania obrazu pracodawca przetwarza wyłącznie do celów, dla których zostały zebrane i przechowuje przez okres nieprzekraczający 3 miesięcy od dnia nagrania.

Skoro jednak monitoring może być stosowany w celu zapewnienia bezpieczeństwa pracownikom, to stosowanie zapisów monitoringu, np. w procesie nakładania pracowniczych kar porządkowych czy przeprowadzania nieformalnych rozmów dyscyplinujących, będzie postępowaniem dopuszczalnym.

Ograniczenia związane z wykorzystaniem monitoringu jako źródła wiedzy o przewinieniach

Jednak wykorzystanie zapisu monitoringu z pomieszczeń socjalnych może być ograniczone. Wiąże się to z zastosowania technik uniemożliwiających identyfikacje osób przebywających w takich pomieszczeniach.

Ważne

Zasadą jest, że monitoring nie obejmuje pomieszczeń udostępnianych zakładowej organizacji związkowej, jak również pomieszczeń:

  • sanitarnych,

  • szatni,

  • stołówek

  • oraz palarni,

chyba że stosowanie monitoringu w tych pomieszczeniach jest niezbędne do realizacji celu jakim jest zapewnienie bezpieczeństwa pracowników. W takich szczególnych pomieszczeniach stosowanie monitoringu musi wiązać się z poszanowaniem godności oraz innych dóbr osobistych pracownika. W szczególności poprzez zastosowanie technik uniemożliwiających rozpoznanie przebywających w tych pomieszczeniach osób.

W pozostałych pomieszczeniach nie ma konieczności stosowania technik uniemożliwiających rozpoznanie pracowników. Tym samym w sytuacji naruszenia przepisów bhp, nawet gdy pracownicy noszą przykładowo taką samą odzież roboczą, identyfikacja konkretnego pracownika nie powinna powodować trudności – zwłaszcza gdy kamery monitoringu mają odpowiednio wysoką rozdzielczość.

Inaczej sytuacja będzie się przedstawiała w przypadku, gdy na terenie zakładu pracy pracownicy korzystają ze środków ochronnych przed koronawirusem, np. maseczki zasłaniające usta oraz nos. Wówczas możliwość prawidłowego rozpoznania pracownika, który dopuścił się naruszenia, co zostało zarejestrowane na monitoringu, może być ograniczona. W takiej sytuacji trzeba poczynić stosowne ustalenia z osobą odpowiedzialną w zakładzie pracy za problematykę ochrony danych osobowych. Dzięki temu możliwe będzie wykazanie, że pracownik skonkretyzowany personalnie dopuścił się takiego, a nie innego naruszenia przepisów bhp.

Uwaga!

Jeżeli pracodawca nie ma absolutnej pewności, że zarejestrowana na monitoringu osoba w maseczce to konkretny pracownik, wówczas absolutnie należy się wstrzymać z dyscyplinowaniem. Jest to szczególnie istotne w przypadku formalnego pociągnięcia zatrudnionego do odpowiedzialności porządkowej na podstawie przepisów Kodeksu pracy. Odpowiedzialność taka może być uruchomiona w stosunku do jednoznacznie zidentyfikowanej osoby, która dopuściła się naruszenia.

W sytuacji gdy zapisy monitoringu poddawane są analizie pracowników służby bhp, pracownik tej służby może sporządzić wniosek o ukaranie do pracodawcy dopiero po zidentyfikowaniu pracownika. Nie stanowi to oczywiście przeszkody w pokazaniu pracodawcy zapisów monitoringu – w celu wykazania stosowanej przez pracowników praktyki niezgodnej z przepisami.

Autor: 

Sebastian Kryczka

Autor
Sebastian Kryczka
Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.