Noszenie zegarków na stanowisku pracy nie zawsze dopuszczalne

Praca wykonywana na podstawie stosunku pracy musi być realizowana zgodnie z obowiązującym pracownika rozkładem czasu pracy, w ramach norm czasu pracy wynikających z Kodeksu pracy lub z przepisów szczególnych, odnoszących się do poszczególnych grup pracowniczych. Mało kto jest zainteresowany siedzeniem w pracy ponad obowiązującą go dniówkę roboczą – chyba, że praca jest równocześnie hobby. Warto zatem orientować się nie tylko w przestrzeni pracy, ale również co do aktualnej godziny.

Noszenie zegarków w pracy jest utrwalone długą tradycją podyktowaną właśnie tym, że praca odbywa się w ramach określonej organizacji czasu pracy, a poszczególne zadania często muszą być wykonane o określonych godzinach. Zegarki są prawie wszędzie, na nadgarstkach pracowników banków, instytucji publicznych, pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych. Nie w każdym jednak przypadku zegarek w pracy jest dozwolony. Przykładem są pracownicy pracujący w zakładach pracy zajmujących się produkcją, przetwórstwem oraz obrotem żywnością. W ich przypadku, a w szczególności względem pracowników zatrudnionych bezpośrednio przy produkcji, higiena personelu wiąże się z zakazem noszenia między innymi zegarków oraz innych drobnych przedmiotów, które mogłyby zagrażać bezpieczeństwu konsumenta w przypadku dostania się do żywności. Powyższe wynika z tak zwanych Dobrych Praktyk Higienicznych.

Dodatkowo zwrócić uwagę na przepisy szczegółowe zawarte w rozporządzeniach odnoszących się do bhp poszczególnych branż spożywczych. Przykładem może być rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z 10 marca 1999 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy uboju zwierząt i przetwórstwie mięsa. Jego przepisy w sposób bezpośredni nakładają zakaz noszenia „ręcznych zegarków” przez pracowników czasie pracy.

Przepisy nie definiują czym jest zegarek ręczny. Wydaje się, że chodzi tutaj o zegarek nie tyle „ręczny” (który obecnie kojarzony jest głównie z ręcznym naciągiem mechanizmu zegarka) – co o zegarek naręczny, który zwyczajowo umieszcza się w okolicy nadgarstka (mówiąc powszechnie na ręce). Wspomniane wcześniej Dobre Praktyki Higieniczne wykluczają noszenie jakichkolwiek zegarków (w domyśle i tak zapewne chodzi o zegarki naręczne), przywołane rozporządzenie odnosi się do zegarków ręcznych.

Wydaje się, że ich posiadanie nawet przez pracowników zatrudnionych bezpośrednio przy produkcji spożywczej jest jak najbardziej dopuszczalne. Problem powstanie dopiero wówczas, gdy taki zegarek, obok zwykłej funkcji wskazywania czasu, pełni również funkcję biżuteryjną. Ponieważ zasady zarówno Dobrych Praktyk Higienicznych, jak również przepisy wspomnianego rozporządzenia, przewidują zakaz noszenia biżuterii. Jeżeli zegarek kieszonkowy może być kwalifikowany w kategoriach biżuterii nie powinien znajdować się w posiadaniu pracownika zwłaszcza produkcyjnego podczas pracy.

Ułomnością obowiązujących regulacji jest brak dokładnego określenia, zarówno tego czym jest zegarek ręczny, jak również na czym polega jego noszenie (podobnie jak brak jest definicji biżuterii oraz jej noszenia). Ma to znaczenie przy ewentualnym kwalifikowaniu zegarków w kategoriach biżuterii.

Noszeniem jest oczywiście noszenie zegarka na nadgarstku, jak należy się domyślać – zgodnie z przeznaczeniem wynikającym z jego budowy, którą integralną część stanowi pasek lub bransoleta. Czy jednak pracownik produkcyjny ma prawo na czas pracy schować posiadany zegarek naręczny, w tym zegarek biżuteryjny, do kieszeni na czas pracy, tak aby stał się on podczas dniówki roboczej zegarkiem kieszonkowym? Czy wówczas będziemy mieli do czynienia z noszeniem zegarka, skoro będzie on cały czas przy pracowniku tyle, że w zastępczym miejscu? Ciekawe pytanie, na które trudno udzielić jednoznacznej odpowiedzi. Wydaje się, że należy w tym miejscu liczyć na inwencję twórców zakładowych przepisów z zakresu technicznego bezpieczeństwa pracy. Odrębną kwestią będzie ich zgodność z niedoskonałymi powszechnymi regulacjami.