Jaki powinien być zakres danych osobowych świadka wypadku w drodze do/z pracy?

Sebastian Kryczka
Sebastian Kryczka
03.09.2019AKTUALNE

Wystąpienie wypadku w drodze do pracy lub z pracy nakłada na pracodawcę obowiązek przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego, w wyniku którego zdarzenie zostanie uznane za wypadek „w drodze” lub nie. Cennych informacji mogą dostarczyć świadkowie wypadku, którzy składają w tej sprawie oświadczenie. Wiąże się to jednak z przetwarzaniem ich danych osobowych,  – jednak w ograniczonym zakresie.

Pracownicy mogą uczestniczyć w zdarzeniach wypadkowych w różnych okolicznościach i miejscach. Najbardziej rozpoznawalnym rodzajem wypadku jest oczywiście wypadek przy pracy – co nie wyklucza możliwości zaistnienia zdarzenia wypadkowego przed jej rozpoczęciem lub po jej zakończeniu po opuszczeniu terenu zakładu pracy.

Kiedy mamy doczynienia z wypadkiem w drodze do/z pracy?

Pojęcie wypadku w drodze do pracy lub z pracy definiuje art. 57 b ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zgodnie z którym za wypadek w drodze do pracy lub z pracy uważa się zdarzenie:

  • nagłe
  • wywołane przyczyną zewnętrzną,
  • które nastąpiło w drodze do lub z miejsca wykonywania zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego, jeżeli droga ta była najkrótsza i nie została przerwana.

Ponadto za wypadek w drodze do pracy lub z pracy uważa się też przypadki, gdy droga ta została przerwana, jeżeli przerwa była życiowo uzasadniona i jej czas nie przekraczał granic potrzeby, a także wówczas, gdy droga, nie będąc drogą najkrótszą, była dla ubezpieczonego, ze względów komunikacyjnych, najdogodniejsza.

Wystąpienie wypadku, który może być kwalifikowany jako wypadek w drodze, wymaga zachowania procedury określonej w przepisach rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 24 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad oraz trybu uznawania zdarzenia za wypadek w drodze do pracy lub z pracy, sposobu jego dokumentowania, wzoru karty wypadku w drodze do pracy lub z pracy oraz terminu jej sporządzenia.

Uznanie zdarzenia za wypadek w drodze następuje na podstawie oświadczenia:

  • poszkodowanego,
  • członka rodziny poszkodowanego lub
  • świadków wypadku

co do czasu, miejsca i okoliczności zdarzenia.

Uwzględniane są również informacje i dowody badających okoliczności i przyczyny zdarzenia lub udzielających poszkodowanemu pierwszej pomocy, jak również ustalenia sporządzającego kartę.

Jakie dane osobowe można uzyskać od świadków zdarzenia – wypadku w drodze do/z pracy?

Ponad wszelką wątpliwość, bardzo istotną wartość dowodową mającą znaczenie dla oceny zdarzenia mają informacje pochodzące od świadków. Świadkiem takim może być przykładowo współpracownik, pokonujący do domu tą samą drogę co osoba która uległa wypadkowi.

Ważne

Nie ma oczywiście przeciwwskazań, aby świadkiem była osoba zupełnie postronna.

Informacje uzyskiwane są od świadków skonkretyzowanych personalnie, a nie od świadków w ujęciu anonimowym. Przepisy rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad oraz trybu uznawania zdarzenia za wypadek w drodze, nie regulują jednak w sposób bezpośredni zakresu danych osobowych jakie można uzyskać od świadka zdarzenia. Należy w tym zakresie odwołać się do załącznika rozporządzenia regulującego wzór karty wypadku w drodze do pracy lub z pracy.

Uwaga!

Z treści wzoru karty wypadku wynika, że od świadków można pobrać następujące dane osobowe:

  • imię i nazwisko,
  • adres zamieszkania.

Co ciekawe zakres powyższych danych osobowych jest niezależny od tego czy świadkiem zdarzenia członek rodziny, współpracownik, czy osoba postronna.

Uwzględniając fakt, że powyższy zakres danych osobowych świadków zdarzenia, które może być kwalifikowane jako wypadek w drodze do/z pracy, wynika z przepisów powszechnie obowiązujących można uznać, iż uzyskanie i dalsze przetwarzanie tych danych osobowych, na potrzeby postępowania powypadkowego, nie będzie wiązało się z koniecznością uzyskania zgody świadka zdarzenia. Ma to istotne znaczenie w kontekście zachowania przez pracodawcę zasad prawidłowego przetwarzania danych osobowych, w tym wynikających z rozporządzenia RODO. W omawianej sytuacji zakres danych osobowych świadka jest jasno określony, a wypełnienie w prawidłowy sposób karty wypadku jest obowiązkiem prawnym pracodawcy. Gdyby więc odwoływać się do kryterium zgody na przetwarzanie danych osobowych świadka, mogłoby dojść do sytuacji, w której świadek miałby prawo odmówić udostępnienia swoich danych, uniemożliwiając tym samym prawidłowe wypełnienie karty wypadku.

Autor: 

Sebastian Kryczka

prawnik, ekspert prawa pracy oraz kontroli jego przestrzegania

Autor
Sebastian Kryczka
Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.