Severstallat Silesia: bezpieczeństwo jest wartością ponadczasową

Na rynku którym od wieków rządzi konkurencja, zakłady przemysłowe zmuszone są nieustannie prześcigać się we wdrażaniu nowych technologii zgodnie z zasadą, że im nowocześniejszy zakład, tym lepsza jakość wyrobów i większe zadowolenie klientów. Rozpoczynając działalność w 2008 roku, firma Severstallat Silesia musiała zmierzyć się z tą rzeczywistością i udowodnić, że jako przedsiębiorstwo mające do dyspozycji ponad 100 letnią infrastrukturę i wyposażenie, również może być znaczącym partnerem handlowym i produkować wyroby spełniające wszystkie europejskie wymogi jakościowe. Dlatego też bezpośrednio po zainaugurowaniu w 2008 roku działalności spółki-córki zagranicznego inwestora, firma wdrożyła następujące systemy: System Zarządzania Jakością wg PN-EN ISO 9001:2001, System Zarządzania Środowiskowego wg PN-EN ISO 14001:2005 oraz System Zarządzania Bezpieczeństwem i Higieną Pracy wg OHSAS 18001:2007. Przeszła również certyfikację systemu zakładowej kontroli produkcji, łącznie z oceną wyrobu, i może posługiwać się oznaczeniem CE w odniesieniu do kształtowników przeznaczonych na konstrukcje wg PN-EN 10219:2007.

Wśród wielu zadań i celów, jakie firma postawiła sobie do zrealizowania jeden był najważniejszy: bezpieczeństwo pracowników, osiągnięte poprzez poczucie odpowiedzialności i świadomość. Środowisko pracy z całą infrastrukturą i człowiek działający w tym środowisku, pracownik i pracodawca tworzą swego rodzaju układ, w którym życie człowieka i jego zdrowie to sprawy najważniejsze. Odzwierciedleniem tego jest system 5 wartości, przyjęty w grupie Severstal:

Naczelnym celem prawidłowego działania tego układu, jest ochrona człowieka w pełnym tego słowa znaczeniu. Można ją osiągnąć poprzez gwarancje prawne oraz wdrażanie kosztownych rozwiązań, ale czy to wystarczy? Nie sztuką jest wydać grube miliony na najnowocześniejsze rozwiązania techniczne i organizacyjne mające zapewnić bezpieczeństwo. Sęk w tym, że jeśli pracownicy nie będą świadomi, jeśli nie będą wiedzieć, że tak naprawdę ich bezpieczeństwo zależy przede wszystkim od nich samych, to nawet one mogą zawieść. Świadomość pracowników jest wartością nadrzędną, której nie zastąpi ani technika ani organizacja. Wszyscy o świadomości mówią, mówi się o niej łatwo, ale znacznie trudniej ją wdrożyć. Mimo to praca nad świadomością dotyczącą bezpieczeństwa była pierwszym krokiem jaki firma Severstallat Silesia podjęła.

Chcąc kształtować świadomość pracownika postanowiono zacząć od poszukiwań rozwiązań najprostszych. I bardzo szybko je znaleziono. Czy zwykłe lustro może mieć coś do powiedzenia pracownikowi w kwestii bezpiecznej pracy? To pytanie może na pierwszy rzut oka budzić niezrozumienie lub śmiech, ale okazuje się, że w firmie Severstallat Silesia nawet najprostsze przedmioty codziennego użytku potrafią „mówić” i przypominać o bhp. Bardzo oryginalnym pomysłem było umieszczenie na wszystkich lustrach - tych dużych i mniejszych - napisu: „Ta osoba odpowiada za Twoje bezpieczeństwo”. Patrząc w tak oprawione lustro pracownik zyskuje informację nie tylko na temat swojego wyglądu. Znacznie cenniejsza informacja dociera do niego, gdy połączy napis z postacią, której odbicie widzi. I czego się dowiaduje? Otrzymując informację, kto tak naprawdę jest „szefem” bezpiecznej pracy, pracownik czyni pierwszy krok w kierunku poczucia odpowiedzialności za swoje zdrowie i życie. Uświadamia sobie, że może i pracodawca ma ustawowy obowiązek stwarzania bezpiecznych warunków, ale czy faktycznie praca będzie bezpieczna zależy już tylko od niego, od jego własnej postawy i stosowania się do przepisów i zaleceń.

W 2010 r. zorganizowano konkurs plastyczny dla dzieci pracowników. Konkurs łączył tematykę pracy, bezpieczeństwa i rodziny. Swoimi pracami dzieci miały za zadanie przypomnieć swoim rodzicom – pracownikom firmy – że ich zdrowie i bezpieczeństwo jest rzeczą najważniejszą. Nawet, jeśli nie dla nich samych, to dla pozostałych członków rodziny – bo to oni czekają w domu. Najładniejsze obrazki zostały umieszczone na bannerach poświęconych bezpieczeństwu, które następnie rozwieszono na terenie przedsiębiorstwa. Codziennie przypominają wszystkim jak ważna jest postawa każdego z nas.

Kolejna „burza mózgów” podsunęła pomysł wykonania według własnego projektu Zakładowego Krzyża Bezpieczeństwa.

Jego zadaniem jest przekazywanie wszystkim informacji, czy w danym tygodniu roboczym nastąpiło zdarzenie wypadkowe na terenie przedsiębiorstwa.

Jeżeli mamy dany tydzień odznaczony na zielono wtedy wiemy, że przepracowaliśmy bezpiecznie dany okres. Jeżeli jest oznaczenie czerwone mamy informację że coś się wydarzyło i w najbliższych dniach będzie informacja dla każdego co się stało, gdzie i jakie podjęto działania w celu niedopuszczenie do ponownego zdarzenia.

W skali całej grupy system informacji wewnętrznej dotyczy zagrożeń wypadkowych i stosowanych rozwiązań, między wszystkimi spółkami, działającymi w jednej grupie Severstal. Ponieważ mamy do czynienia z przemysłem ciężkim, który niesie wiele zagrożeń, bardzo ważne jest, aby działało coś takiego, jak system wczesnego, wzajemnego ostrzegania. Zakładając, że we wszystkich spółkach Severstal znajdują się podobne zagrożenia, które należy usuwać w trybie natychmiastowym, w momencie, kiedy w jednej spółce coś się dzieje informacja przekazywana jest w ciągu 48 godzin do wszystkich spółek. Daje to możliwość likwidacji zagrożeń zanim przyczynią się do zdarzenia wypadkowego.

Dodatkowo w ramach działań informacyjnych wydawany jest biuletyn dla pracowników, poświęcony szeroko rozumianej tematyce bezpieczeństwa. W tej publikacji, będącej wspólną inicjatywą Działu Bhp oraz Działu Marketingu, zwracamy uwagę pracowników na bezpieczeństwo pracy, ale także na bezpieczeństwo w życiu codziennym i zdrowie. Gazeta kolportowana jest w tradycyjnej formie wśród pracowników oraz udostępniana w wersji elektronicznej na wewnętrznym portalu intranetowym. Warto zaznaczyć, że tematyka bhp ma ponadto swoje stałe miejsce w biuletynie ogólnym – tutaj zawsze 2 i 3 strona jest poświęcona właśnie bhp.

Oczywiście nie bez znaczenia jest tutaj postawa najwyższego kierownictwa. W Severstallat Silesia każde zdarzenia wypadkowe lub ewentualne zagrożenia omawiane są na poziomie najwyższego kierownictwa podczas specjalnych przeglądów, w których uczestniczą też kierownicy niższego szczebla. Wszystko jest szczegółowo omawiane i analizowane. Jeżeli istnieją możliwości wprowadzenia szybkich i prostych rozwiązań robi się to od razu – kwestie finansowe nie stanowią tutaj przeszkody

Bardzo ważnym elementem jest umiejętność słuchania pracownika i podejmowanie wspólnych działań. W każdym pracowniku drzemie wielki potencjał. Niejednokrotnie to właśnie oni są w posiadaniu bardzo ważnych informacji, z których możemy wynieść wiele korzyści. Aktywne słuchanie jest trudną umiejętnością, zwłaszcza, gdy pracownicy nie są chętni do rozmowy. Panujące przekonanie „Po co? Jeśli ja coś powiem, zmienię, zaproponuję to koledzy mnie wyśmieją” dodatkowo utrudnia dialog. Jest to jednak błędne myślenie, do czego pracownicy firmy są każdego dnia przekonywani. Dopiero widoczne, wdrożone w życie rozwiązania będące efektami wcześniej prowadzonych rozmów są w stanie przełamywać bariery i opór w komunikacji. Świadczą o tym coraz częściej zgłaszane przez pracowników zdarzenia potencjalnie wypadkowe.

To narzędzie na początku wprowadziło zamieszanie wśród pracowników lecz po kilkunastu miesiącach pokazały się pierwsze efekty. Bardzo znacząco zostały wyeliminowane drobne urazy oraz same wypadki, których nie ma już od 2 lat. Pracownicy sami proponują rozwiązania, ewentualnie mają pomoc kierownictwa oraz odpowiednich służb. Dwa razy do roku zostają wytypowane do nagrody finansowej najciekawsze rozwiązania. Na koniec roku po spełnieniu i wykonaniu założonych celów dotyczących bezpieczeństwa na specjalnej gali noworocznej każdy pracownik otrzymuje upominek z symboliką przedsiębiorstwa (np. plecaki turystyczne) w podziękowaniu za wspólną pracę w dziedzinie bezpieczeństwa na terenie przedsiębiorstwa.

Ochrona przed ostrą taśmą podczas produkcji

Ochrona przed ostrą taśmą podczas produkcji

Zastosowanie uchwytu chroniącego przed zsuwaniem się taśmy z nawijaka  

Zastosowanie uchwytu chroniącego przed zsuwaniem się taśmy z nawijaka  

Wykonanie stabilnego podestu zamiast uszkodzonej drabiny  

Wykonanie stabilnego podestu zamiast uszkodzonej drabiny 

Proste i nowoczesne rozwiązania w przedsiębiorstwie – to działa!

Chcąc omówić wprowadzone rozwiązania należy w skrócie opowiedzieć o najważniejszych zagrożeniach występujących na stanowiskach pracy, a jednym z nich niewątpliwie jest śliska nawierzchnia ze względu na mokry proces produkcyjny, w którym stosuje się odpowiednie chłodziwa technologiczne.

Oznaczenia i znaki informacyjne o tym, że powierzchnia jest śliska oraz stosowanie odpowiedniego obuwia są normą w przedsiębiorstwie.

Idąc dalej, w firmie wygenerowano miejsca narażone na kontakt z śliską powierzchnią i zastosowano specjalistyczne maty antypoślizgowe eliminujące zagrożenie poślizgu. Maty zostały zamontowane w ciągach komunikacyjnych, przejściach produkcyjnych, schodach oraz miejscach na stanowiskach pracy w których przebywa pracownik przez większość dnia.

W firmie Severstallat Silesia bardzo ważnym elementem, nad którym pracowano, jest transport wewnątrzzakładowy.

Ze względu na fakt, że na terenie przedsiębiorstwa istnieje wzmożony ruch samochodów ciężarowych, osobowych oraz transport kolejowy, a dodatkowo ruch pieszy, podjęto skuteczne działania, mające na celu stworzenie mapy bezpieczeństwa transportu wewnątrzzakładowego. Na mapie powołany zespól składający się z pracowników firmy wyznaczył wszystkie niebezpieczne miejsca, w których należy wprowadzić proste i skuteczne rozwiązania w postaci odpowiednich luster drogowych, znaków ostrzegawczych, ograniczeń prędkość, barierek ochronnych oraz wyznaczenie szlaków, po których bezpiecznie może poruszać się każda osoba.

Wynik tej pracy jest bardzo pozytywny ponieważ bez względu na wzmożony ruch, nie odnotowano żadnego niebezpiecznego wypadku drogowego na terenie przedsiębiorstwa.

Stosowanie blokad zabezpieczających i oznaczeń ostrzegawczych Lockout-Tagout staje się w dzisiejszych czasach standardem. Praktycznie wszystkie nowoczesne zakłady mogą się poszczycić posiadaniem systemu Lockout. Idąc więc z duchem czasu i mając przed sobą cel nieustannej poprawy warunków pracy w 2010 r. firma Severstallat Silesia wprowadziła na halach produkcyjnych system Lockout-Tagout. Oprócz rozmieszczenia na wydziałach w pełni wyposażonych szafek Lockout, firma zrobiła jeszcze jeden krok naprzód. Dodatkowo barwami Lockoutu zostały oznaczone przełączniki na pulpitach sterujących wszystkich linii produkcyjnych, które odpowiedzialne są za zatrzymanie pracy maszyny.

Jak widać, nawet w firmie mającej swoją długą historię na rynku, można być w gronie przedsiębiorstw dbających o bezpieczeństwo pracowników w sposób prosty, nowoczesny i skuteczny. Wynikiem tej pracy jest wyróżnienie w konkursie K&P Kulture Safety Awards 2011.

Nie oznacza to jednak, że nie mamy nad czym pracować – zdajemy sobie sprawę z tego, że bezpieczeństwo w pracy to sfera, którą należy stale doskonalić. Poczucie odpowiedzialności i wysoce rozwinięta świadomość to bardzo ważne rzeczy przydatne zarówno w życiu codziennym, jak i w pracy, w której przecież spędzamy znaczną część swojego życia. Warto podejmować działania i brać czynny udział w rozwiązywaniu problemów, które mogą uchronić nie tylko nas samych, ale także nasze koleżanki i kolegów z pracy.

Autorzy zdjęć: Marek Czernek, Karolina Laske

Marek Czernek, Kierownik ds. bhp, Inspektor ds. ochrony ppoż.

Karolina Laske, Inspektor ds. jakości i bhp

Karolina Kalaga, Specjalista ds. marketingu