10 wskazówek, jak przygotować pod względem bhp miejsce prac remontowych

Zygmunt Wieczorek
16.04.2018AKTUALNE

10 wskazówek, jak przygotować pod względem bhp miejsce prac remontowych

Remontowe prace budowlane często należą do prac szczególnie niebezpiecznych, podobnie jak towarzyszące im zazwyczaj roboty, np. spawalnicze. Występujące zagrożenia zaostrzają wymogi bhp wobec pracodawców i pracowników remontujących obiekty budowlane. Z naszego artykułu dowiesz się, jakie wymagania pod względem bhp powinny spełniać miejsca prac remontowych i jak zorganizować w tym zakresie stanowiska pracy.


Korzyści 

Dzięki informacjom zawartym w tym artykule:

  • we właściwy sposób przygotujesz miejsce prac remontowych,

  • unikniesz wstrzymania prac remontowych przez organ kontrolny np. PIP,

  • zapewnisz bezpieczeństwo pracownikom przeprowadzającym remontowe prace budowlane.

Remontowymi pracami budowlanymi są roboty polegające na odtworzeniu stanu pierwotnego, wykonywane w istniejącym obiekcie budowlanym. Do prac remontowych należą zatem wymiana, przebudowa lub technologiczne ulepszanie elementów konstrukcyjnych – w odróżnieniu od prac konserwatorskich, niewnikających w konstrukcję obiektu, ale na przykład poprawiających jego estetykę lub zabezpieczających jego elementy.

Zanim jednak przystąpimy do prac remontowych musimy pamiętać o zapewnieniu właściwych warunków bhp podczas tych prac.

  1. Oznakowanie trasy przebiegu mediów

Przed rozpoczęciem remontu lub przebudowy obiektu budowlanego pracodawca musi ustalić istniejące trasy przebiegu mediów (np. gazu, wody, energii elektrycznej).

Ważne

Z trasami tymi i symbolami ich oznaczeń należy zapoznać osoby wykonujące roboty budowlane. Obowiązek ten ciąży na osobach kierujących danymi robotami, czyli przeważnie kierownikach robót.

Przepisy nie określają ani metod i form realizacji, ani sposobu dokumentowania tych działań. W praktyce najkorzystniej umieścić stosowny zapis w oświadczeniach pracowników o zapoznaniu się przez nich z warunkami bezpiecznego wykonywania robót.

Przykład:
Zdanie takie może brzmieć następująco: „Zostałem zapoznany z istniejącymi trasami przebiegu mediów na terenie objętym robotami i oznakowaniem tych tras”.

  1. Oznakowanie miejsc niebezpiecznych

Miejsca niebezpieczne, do których pracownicy mają dostęp podczas pracy, należy oznakować skośnymi pasami – na przemian żółtymi i czarnymi lub czerwonymi oraz białymi. Takimi barwami powinny być oznakowane miejsca:

  • do których pracownicy mają dostęp podczas pracy,

  • w których istnieje ryzyko kolizji z przeszkodami, upadku lub spadania przedmiotów,

  •   w których znajdują się urządzenia przemysłowe

– w sposób pozwalający na ich jednoznaczną identyfikację i bezpieczne użytkowanie.

Żółte i czarne lub białe oraz czerwone pasy powinny być narysowane pod kątem około 45° i mieć zbliżone wymiary.

W praktyce, w celu oznakowania miejsc niebezpiecznych, najczęściej stosuje się taśmy z tworzyw sztucznych o odpowiednio dobranej kolorystyce, dostępne w sklepach z akcesoriami bhp.

  1. Zapewnienie ewakuacji – znaki bezpieczeństwa

Drogi ewakuacyjne i występujące na nich drzwi oraz bramy należy oznakować znakami bezpieczeństwa.

  1. Oznakowanie miejsc z materiałami łatwopalnymi, wybuchowymi

Przed wejściem do budynku i poszczególnych pomieszczeń z materiałem łatwo zapalnym lub wybuchowym należy umieścić odpowiednie znaki ochrony przeciwpożarowej. Obrazuje je poniższa tabela.

Tabela 1. Wybrane znaki ochrony przeciwpożarowej

  1. Gromadzenie odpadów – oznakowanie i czystość

Należy wygrodzić oraz oznakować strefy gromadzenia i usuwania odpadów. W zależności od rodzaju odpadów należy stosować znaki informacyjne lub ostrzegawcze.

Ważne

Usuwanie odpadów musi przebiegać tak, aby ich rozrzut i pylenie były jak najmniejsze.

  1. Zapewnienie właściwego oświetlenia

Należy pamiętać, aby stanowiska pracy, pomieszczenia i drogi komunikacyjne były, w miarę możliwości, oświetlone światłem dziennym. Jeżeli światło naturalne jest niewystarczające do wykonywania robót, jak również w porze nocnej, należy zastosować oświetlenie sztuczne, przy czym sztuczne źródła światła nie mogą powodować:

  • wydłużonych cieni,

  • olśnienia wzroku,

  • zmiany barwy znaków lub

  • zakłóceń odbioru i postrzegania sygnałów oraz znaków stosowanych w transporcie – każdym, jaki występuje podczas realizacji remontowych prac budowlanych,

  • zjawisk stroboskopowych.

Drogi i wyjścia ewakuacyjne wymagające oświetlenia (np. gdy ze względu na ich przebieg występuje na nich niedostateczna widoczność lub mogą być wykorzystywane od zmroku do świtu) należy zaopatrzyć w:

  • oświetlenie podstawowe (ogólne) – niebędące oświetleniem miejscowym, oraz

  • awaryjne – włączające się samoczynnie w przypadku awarii podstawowego.

  1. Zamontowanie balustrad przy stropach

Krawędzie stropów nieobudowanych ścianami należy zabezpieczyć balustradami. Balustrada zabezpieczająca powinna składać się z:

  • deski krawężnikowej o wysokości 0,15 m,

  • poręczy ochronnej umieszczonej na wysokości 1,1 m oraz

  • dodatkowo w połowie wysokości balustrady przestrzeń ta powinna być wypełniona w sposób uniemożliwiający wypadnięcie osób (np. pełną płytą, siatką, tralkami).

Wolną przestrzeń między deską krawężnikową a poręczą należy wypełnić w sposób zabezpieczający pracowników przed upadkiem z wysokości.

  1. Zabezpieczenie niebezpiecznych przegród i bram

Ściany i inne przegrody, które mogą ulec przewróceniu w czasie montażu lub wznoszenia, należy odpowiednio zabezpieczyć. Natomiast w bezpośrednim sąsiedztwie bram dla ruchu kołowego powinny znajdować się furtki, które trzeba oznakować w widoczny sposób, na przykład umieszczając na nich znak informacyjny w kolorze zielonym z białym napisem „Furtka”.

  1. Ruchome schody i podnośniki

Przy stosowaniu w trakcie prac remontowych lub przebudowy ruchomych schodów bądź podnośników pamiętaj, że:

  1. strefy niebezpieczne powinny być trwale i jednoznacznie oznakowane barwami bezpieczeństwa oraz znakami ostrzegawczymi;

  2. mechanizmy napędowe ruchomych schodów i podnośników powinny być obudowane oraz niedostępne dla osób nieupoważnionych;

  3. ruchome schody i pochylnie powinny być wyposażone w łatwo rozpoznawalne i dostępne urządzenia do ich zatrzymania (w praktyce będą to przede wszystkim czerwone wyłączniki awaryjne służące do ich natychmiastowego zatrzymania);

  4. drogi komunikacyjne powinny być zabezpieczone przed spadającymi przedmiotami, na przykład przez wykonanie daszków lub rusztowań ochronnych, i powinny mieć:

  • trwałe oraz ustabilizowane podłoże,

  • trwałą, wytrzymałą i stabilną konstrukcję nośną.

  1. Zapewnienie właściwej wentylacji

W zamkniętych pomieszczeniach, w których prowadzone są roboty, należy zapewnić wymianę powietrza – w miarę konkretnych potrzeb bezpieczeństwa i higieny pracy.

Ważne

Wymiana powietrza musi być tym intensywniejsza, im bardziej szkodliwe substancje znajdują się w pomieszczeniu.

W strefach, gdzie atmosfera może zawierać substancje:

  • wybuchowe,

  • palne,

  • toksyczne,

  • szkodliwe,

należy zastosować system wentylacyjny uruchamiany automatycznie lub włączany przez osoby przed wejściem w strefę. We wspomnianych przypadkach wentylacja naturalna i wietrzenie pomieszczeń są niewystarczające oraz nieskuteczne!

Ważne

Aby w przestrzeniach zamkniętych o niewystarczającej zawartości tlenu lub tam, gdzie w atmosferze występują czynniki niebezpieczne, zapewnić osobom wykonującym prace bezpieczeństwo należy wyznaczyć osobę dodatkową, która będzie obserwowała i asekurowała pracujących. Ma to na celu ewentualną natychmiastową ewakuację i udzielenie skutecznej pomocy.

Stosując się do powyższych 10 wskazówek możesz mieć pewność, że w sposób bezpieczny i właściwy zorganizowałeś miejsce prac remontowych.

Autor: 

Zygmunt Wieczorek
specjalista ds. analiz i prewencji zagrożeń zawodowych

Autor
Specjalista ds. analiz i prewencji zagrożeń zawodowych