Profilaktyka zagrożeń spowodowanych pyłem drzewnym

Jednym z działań profilaktycznych, zmniejszających zagrożenia spowodowane pyłem drzewnym jest usuwanie skupisk pyłu w halach produkcyjnych. Należy również zapobiegać odkładaniu się pyłu drzewnego na ścianach wewnątrz budynku, sufitach, parapetach oraz innych powierzchniach pomieszczeń pracy poprzez regularne czyszczenie. Do tego celu trzeba używać sprzętu ssącego, wyposażonego w filtry o wysokiej wydajności.

Nie wolno używać sprężonego powietrza ani czyścić ręcznie szczotką, ponieważ w ten sposób mogą powstawać chmury pyłowe.

Kolejnym sposobem na zmniejszenie zagrożeń związanych z pyłem drzewnym jest używanie w czasie operacji obróbczych tylko prawidłowo przygotowanych narzędzi. Narzędzia tępe lub oklejone żywicą powodują nagrzanie się cząstek drewna do temperatury żarzenia się, po czym cząstki te niesione transportem pneumatycznym mogą spowodować pożar lub wybuch w rurociągach, cyklonie, a najczęściej w zbiornikach odpadów.

Jeszcze innym działaniem profilaktycznym może być eliminowanie okoliczności powodujących zaiskrzenie w czasie obróbki lub transportu pneumatycznego (np. obrabiania na szlifierce taśmowej elementów drzewnych łączonych łącznikami metalowymi, takimi jak gwoździe).

Powszechnymi urządzeniami do usuwania trocin, strużyn i pyłu drzewnego są instalacje odpylające. Często instalacje te pracują niezadowalająco, a zapylenie przekracza dopuszczalne normy. Jako przyczyny najczęściej wskazuje się:

1. niewłaściwą konstrukcję ssawek,

2. niedostateczną ilość powietrza odciągniętego dla skutecznego odpylenia poszczególnych typów obrabiarek,

3. błędy projektowe i wykonawcze,

4. złą konstrukcję urządzeń odpylających,

5. podłączenie do istniejącej sieci dodatkowych obrabiarek lub ich przestawienie,

6. instalowanie w sieciach urządzeń o innych parametrach, niż przewidywał to projekt.

W praktyce instalacje odpylające, wykonane zgodnie z dokumentacją projektową, w pierwszym okresie eksploatacji pracują dobrze, dopiero po upływie pewnego czasu – najczęściej na skutek braku właściwej eksploatacji – stan ich znacznie się pogarsza.

Szczególną uwagę należy zwracać na miejsca, w których zawsze występuje niebezpieczeństwo zatkania się przewodów, a więc w pobliżu łuków, kolan i innych zakłóceń przepływu powietrza. Przewody w tych miejscach powinny być sprawdzane przez otwory wyczystne i w razie potrzeby oczyszczane z nagromadzonego pyłu. Bardzo istotna jest również szczelność połączenia poszczególnych segmentów sieci odpylającej. Nieszczelności powodują wydostawanie się pyłu na zewnątrz i tym samym niweczą całe zadanie sieci wyciągowej.

Wydostawanie się zapylonego powietrza zmniejsza również prędkość przepływu w przewodach i może stać się przyczyną ich zapychania.

Przewody wentylacyjne powinny być wykonane z materiałów dobrze odprowadzających wytworzone ładunki elektryczności statycznej w celu zabezpieczenia przed wyładowaniami (np. blachy nierdzewnej).

Przy instalowaniu miejscowych odciągów pyłów szczególną uwagę trzeba zwrócić na szczelność obudowy ruchomych części maszyn dla zminimalizowania nieregularnego przepływu powietrza oraz filtry (worki wychwytujące), które powinny znajdować się jak najbliżej źródła wytwarzania pyłu i być tak zaprojektowane, aby mogły wykorzystywać naturalne ruchy powietrza wytwarzane przez maszynę.

Złącza instalacji powinny być wykonane pod jak najmniejszym kątem i bez zastosowania wewnętrznych kołnierzy. Natomiast minimalna prędkość powietrza, potrzebna do właściwego przemieszczania się pyłu i wiórów znajdujących się w przewodach czyszczących, powinna wynosić 20 m/s.

Trzeba pamiętać również, aby wyregulować wszystkie instalacje wyciągu miejscowego mające więcej niż 1 wlot w taki sposób, aby każda gałąź zasysała odpowiednią ilość powietrza przez wlot (ssawę), z którym jest połączona.