Woda dostarczana w butlach nie zastąpi wody bieżącej

W firmie zatrudniającej 27 osób, w której stosowane były substancje i mieszaniny chemiczne niebezpieczne, a na stanowiskach pracy występowało zapylenie, pracodawca wyłączył z użytkowania pomieszczenia higienicznosanitarne, tj. pomieszczenia ubikacji i umywalnie. Pracownicy mogli korzystać tylko z jadalni. Jednak i tu nie było czynnej kanalizacji oraz bieżącej wody. Pracownicy myli naczynia wodą dostarczaną przez pracodawcę w baniakach, która ściekała do wiadra umieszczonego w zlewozmywaku, a następnie wylewali ją na zewnątrz. Natomiast toalety (przenośne) ustawione były poza zakładem pracy. W wyniku inspekcji Powiatowy Inspektor Sanitarny nakazał pracodawcy zapewnić pracownikom właściwe warunki higienicznosanitarne i doprowadzić do zakładu pracy bieżącą wodę i kanalizację.

Zdaniem inspektora sanitarnego taki stan rzeczy naruszał przepisy Kodeksu pracy mówiące, że obiekt budowlany, w którym znajdują się pomieszczenia pracy, powinien spełniać wymagania dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy (art. 213 § 2 Kodeksu pracy). Według inspektora brak wody łamał również przepisy dotyczące obowiązku pracodawcy zapewnienia dostatecznej ilość wody zdatnej do picia oraz do celów higienicznosanitarnych, gospodarczych i przeciwpożarowych. Mając na uwadze czynniki niebezpieczne i szkodliwe występujące w zakładzie oraz pracodawca nie spełniał również wymogów dostarczania odpowiedniej ilości wody pracownikom.

Decyzję Powiatowego Inspektora Sanitarnego podtrzymał Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny. Podkreślił on, że brak dostępu do urządzeń higienicznosanitarnych (np. umywalki) ma negatywny wpływ na bezpieczeństwo i higienę pracowników. Ponadto PIS zauważył, że z akt sprawy wynika, iż możliwa jest dostawa wody z sieci wodociągowej zlokalizowanej wzdłuż ulicy, przy której firma ma siedzibę. Jednocześnie podkreślił, że kwestie finansowe czy organizacyjne nie mogą wpływać na realizacje obowiązku pracodawcy nałożonego na niego przez przepisy.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu poparł stanowisko inspektorów sanitarnych. Jak zauważył Sąd zastosowane przez pracodawcę rozwiązanie (zamknięcie pomieszczeń higienicznosanitarnych i zastąpienie ich toaletami przenośnymi oraz dostarczanie pracownikom wody w zbiornikach) jest sprzeczne z wymaganiami bhp.

Zdaniem sądu zaopatrywanie zakładu pracy w wodę w zbiornikach nie wypełnia warunku doprowadzenia bieżącej wody - zimnej i ciepłej. Co do rozumienia pojęcia „bieżąca woda” Sąd podzielił stanowisko NSA wyrażone w wyroku z 20 czerwca 2007 r., II OSK 914/06, wedle którego chodzi o wodę płynącą, a nie stojącą, jaką zapewnił skarżący, podając do kranu wodę z zamkniętego pojemnika. To, iż woda płynie po odkręceniu zaworu nie zmienia faktu, że pochodzi ona ze źródła wody stojącej, które nie zapewnia stałego jej dopływu. Walor wody bieżącej ma woda pochodząca ze źródeł zabezpieczających - co do zasady - nieprzerwany pobór wody, takich np. sieć wodociągowa czy też studnia, znajdujące się pod bieżącym nadzorem organów Inspekcji Sanitarnej.

WSA w Opolu nie podzielił również zdania pracodawcy, który zarzucał niewykonalność decyzji Inspekcji Sanitarnej. Zdaniem Sądu niewykonalność musi mieć charakter obiektywny i występuje w sytuacji, gdy np. stan wiedzy technicznej faktycznie uniemożliwia wykonanie decyzji. Natomiast negatywne stanowisko adresatów decyzji lub innych osób, przeszkody ekonomiczne, finansowe lub techniczne nie stanowią nieusuwalnej przeszkody do wyegzekwowania decyzji. Sąd zauważył, że przyczyny techniczne nie były powodem niepodłączenia zakładu pracy do sieci kanalizacyjnej. Jednocześnie przyczyny niepodłączenia zakładu były przejściowe. Natomiast szukanie sposobów rozwiązania sytuacji, w zastępstwie pracodawcy nie jest zadaniem Inspekcji Sanitarnej.

Mając na uwadze powyższe Wojewódzki Sąd Administracyjny oddalił powództwo i orzekł, że zaskarżona decyzja nie naruszyła prawa materialnego ani reguł postępowania administracyjnego.

Opr. red.