Zatrudnianie ukraińskich uchodźców - odpowiadamy na pytania pracodawców

Karolina Kołakowska
Karolina Kołakowska
14.03.2022AKTUALNE

Zatrudnianie ukraińskich uchodźców - odpowiadamy na pytania pracodawców

Od 12 marca 2022 r. obowiązuje specustawa w sprawie pomocy obywatelom Ukrainy. Jednak pracodawcy mają nadal wiele pytań związanych z zatrudnianiem ukraińskich uchodźców. Pracodawcy chcą zatrudniać obywateli Ukrainy zarówno bezpośrednio, jak i za pośrednictwem zewnętrznych podmiotów. Chcą również dać pracę osobom, które uciekły z Ukrainy, ale nie mają obywatelstwa Ukraińskiego. Jak zatem mają postąpić pracodawcy? W artykule znajdziesz odpowiedzi na pytania w odniesieniu do nowych przepisów.

Korzyści 

Informacje zawarte w tym artykule pozwolą Ci:

  • Zatrudnić obywateli Ukrainy zgodnie z przepisami

  • Zatrudnić cudzoziemca, który uciekł z Ukrainy, ale nie ma obywatelstwa ukraińskiego

  • Skorzystać z usług podmiotów zewnętrznych zatrudniając uchodźców z Ukrainy

Czytaj także: Zatrudnianie i pomoc Ukraińcom: 6 najważniejszych pytań i odpowiedzi dla pracodawców>>>

  1. Czy po wejściu w życie specustawy zatrudnianie obywateli Ukrainy jest łatwiejsze?

Tak, jednym z głównych założeń specustawy w sprawie pomocy obywatelom Ukrainy jest:

  • otwarcie dostępu do rynku pracy,

  • maksymalne uproszczenie procedur związanych z legalizacją zatrudnienia.

Ustawa przewiduje, że pracodawcy zatrudniający obywateli Ukrainy, legalnie przebywających na terenie Polski, będą zobowiązani jedynie do powiadomienia powiatowego urzędu pracy o podjęciu pracy przez obywatela Ukrainy. Powiadomienie będzie składane on-line i pracodawca będzie miał na jego złożenie 7 dni.

  1. Obywatel Ukrainy, którego chcę zatrudnić ma ważną Kartę Polaka. Czy mogę go zatrudnić bez procedur specustawy?

Posiadacz ważnej Karty Polaka jest już teraz (na podstawie obowiązujących dotychczas przepisów), zwolniony z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę. Więc można go zatrudnić od razu, bez konieczności korzystania z aktualnie obowiązujących procedur uzyskania zezwolenia na pracę ze specustawy.

Karta Polaka jest dokumentem potwierdzającym przynależność do Narodu Polskiego (przede wszystkim ze względu na polskich przodków). Nie potwierdza obywatelstwa ani nie jest dokumentem podróży jak paszport. Z jego posiadaniem wiąże się natomiast kilka uprawnień. Jednym z nich jest właśnie możliwość podejmowania pracy w Polsce bez konieczności uzyskania pozwolenia na pracę.

  1. Na jakich zasadach mogę zatrudnić cudzoziemca, który uciekł z Ukrainy, ale nie ma obywatelstwa ukraińskiego?

Zasady zatrudnienia cudzoziemca uciekającego przed wojną, ale nieposiadającego obywatelstwa ukraińskiego zależeć będą od tego, jakie obywatelstwo posiada.

W przypadku obywateli Unii Europejskiej i państw EOG nienależących do UE przy zatrudnieniu obowiązują takie same zasady, jak przy zatrudnieniu polskich obywateli.

Obywatele Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii lub Rosji mogą być zatrudnieni na podstawie oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi. Okres zatrudnienia w takim wypadku nie może przekroczyć 24 miesięcy, a powierzona praca nie może być pracą sezonową, do której potrzebne jest zezwolenie. Oświadczenie trzeba złożyć przed powierzeniem pracy i dopiero wówczas, gdy właściwy powiatowy urząd pracy je zarejestruje w ewidencji oświadczeń, cudzoziemiec może rozpocząć pracę. Na rejestrację czeka się zwykle do 7 dni. Sprawę można załatwić on-line, przez portal praca.gov.pl

W pozostałych przypadkach, jeśli nie zachodzi wyjątek zwalniający z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę (np.: ważna Karta Polaka), powierzenie pracy jest możliwe tylko na podstawie zezwolenia na pracę.

  1. Zamierzam powierzyć rekrutację pracowników –  uchodźców z Ukrainy, firmie zewnętrznej. Jakich formalności muszę dopełnić?

W pierwszej kolejności trzeba zapewnić, aby warunki współpracy z agencją zatrudnienia zostały potwierdzone. Najlepiej zrobić to w umowie, która określi:

  • zapotrzebowanie pracodawcy (liczbę poszukiwanych kandydatów do pracy),

  • termin realizacji usługi,

  • wynagrodzenie agencji oraz

  • sposób prowadzenia rekrutacji.

Jeśli agencja będzie wyszukiwać kandydatów w imieniu pracodawcy, to w relacji między pracodawcą a agencją zatrudnienia dojdzie do powierzenia przetwarzania danych osobowych. To wymaga, aby pracodawca, jako administrator danych osobowych potwierdził, czy agencja daje rękojmię bezpieczeństwa danych oraz zawarł z nią umowę powierzenia przetwarzania danych osobowych. Trzeba też uzgodnić, w jaki sposób pracodawca będzie realizował wobec kandydatów obowiązek informacyjny o tym, że jest administratorem ich danych i jakie prawa im przysługują.

  1. Moje oświadczenie o powierzeniu pracy zostało zarejestrowane. Czy muszę dopełnić jeszcze jakichś formalności?

Tak - podmiot, którego oświadczenie o powierzeniu pracy cudzoziemcowi zostało zarejestrowane ma obowiązek powiadomić właściwy powiatowy urząd pracy o:

  • podjęciu pracy przez cudzoziemca w terminie 7 dni od dnia rozpoczęcia pracy określonego w ewidencji oświadczeń;

  • niepodjęciu pracy przez cudzoziemca w terminie 7 dni od dnia rozpoczęcia pracy określonego w ewidencji oświadczeń.

Polecamy także: Materiały szkoleniowe – prezentacje – przetłumaczone na język ukraiński znajdziesz w zakładce Prezentacje szkoleniowe.

Autor: 

Karolina Kołakowska,
adwokat w Kancelarii Brzezińska Narolski Adwokaci w Łodzi,
z zakresu indywidualnego i zbiorowego prawa pracy oraz
ochrony danych osobowych, trener i szkoleniowiec.

Autor
Karolina Kołakowska
adwokat w Kancelarii Brzezińska Narolski Adwokaci, ekspert z zakresu indywidualnego i zbiorowego prawa pracy