Nakaz inspektora PIP zatrudnienia dodatkowego pracownika służby bhp

Obowiązkiem każdego pracodawcy, niezależnie od wielkości zatrudnienia, jest zapewnienie pracownikom oraz osobom wykonującym na jego rzecz pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Część obowiązków z zakresu technicznego bezpieczeństwa pracy uzależniona jest od liczby zatrudnionych w zakładzie pracowników. W przypadku zatrudnienia przekraczającego 100 pracowników pracodawca ma obowiązek utworzenia służby bhp. Pełni ona funkcje doradcze i kontrolne w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Szczegółowe kwestie funkcjonowania takiej służby uregulowane są w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów z 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy. Zgodnie z § 1 przywołanego rozporządzenia, służbę tą stanowią wyodrębnione komórki organizacyjne. Liczba pracowników tych komórek ustala co do zasady pracodawca, uwzględniając:

• stan zatrudnienia oraz

• warunki występujące w zakładzie pracy,

• zagrożenia,

• uciążliwości pracy.

Trzeba mieć świadomość, że nie w każdym przypadku liczba pracowników służby bhp będzie ustalana tylko i wyłącznie przez pracodawcę. Problemem może okazać się kontrola inspektora pracy. Ma on prawo dokonać modyfikacji w zakresie liczby zatrudnionych pracowników służby bhp. Oczywiście inspektor pracy nie ma prawa nakazać zmniejszenia liczby pracowników czy obniżenia ich wymiaru czasu pracy. Ma jednak możliwość zwiększenia liczby pracowników służby bhp. Wynika to z regulacji zawartej w kodeksie pracy, zgodnie z którą właściwy inspektor pracy może nakazać:

• utworzenie służby bhp albo

• zwiększenie liczby pracowników tej służby,

jeżeli jest to uzasadnione stwierdzonymi zagrożeniami zawodowymi.

Patrząc na treść przywołanego przepisu, zwiększenie liczby pracowników służby bhp może nastąpić w drodze decyzji nakazowej. Choć przepisy nie wspominają o tego typu decyzji w ustawie o PIP. Nakaz taki mieści się jednak w ramach ogólnej kompetencji inspektorów zakresie wydawania nakazów dotyczących szerokiej sfery bhp.

Uwzględniając optymalizację zatrudnienia, w tym kosztów pracowniczych, wydanie wspomnianego nakazu może być niekorzystne dla pracodawcy. Przecież nowo zatrudniony w wyniku nakazu pracownik służby bhp nie będzie wykonywał swoich obowiązków za darmo. Tak jak każdy inny pracownik ma prawo do wynagrodzenia za pracę – na poziomie przewidzianym dla pracowników służby bhp.

Jeżeli zatem pracodawca nie zgadza się z decyzją inspektora, może wnieść odwołanie od nakazu w sprawie zatrudnienia dodatkowego pracownika służby bhp. W treści takiego odwołania można oczywiście przytoczyć argumenty, które pracodawca wcześniej przytoczył w ramach wnoszenia zastrzeżeń do protokołu kontroli. Istnieje szansa, że okręgowy inspektor pracy, jako organ drugiej instancji, w przeciwieństwie do inspektora, który przeprowadzał kontrolę, uwzględni wcześniejszą argumentację.

W sytuacji, gdy okręgowy inspektor pracy zgodzi się z argumentami odwołującego się pracodawcy, wówczas decyzja w sprawie zwiększenia liczby pracowników służby bhp stanie się jedynie niewiążącą rekomendacją inspektora pracy, który przeprowadzono kontrolę. Jeżeli okręgowy inspektor pracy, rozpatrując odwołanie uzna, iż niezbędne jest przeprowadzenie dodatkowego postępowania wyjaśniającego – potwierdzającego lub wykluczającego zasadność nakazania zwiększenia liczby pracowników służby bhp – zostanie przeprowadzone ponowne postępowanie kontrolne. Nie należy się jednak spodziewać wizyty tego samego inspektora, który wydał kwestionowany nakaz. Nie może on przecież występować w roli sędziego we własnej sprawie.