Czy można stosować inne kary, niż wskazane w Kodeksie pracy, za łamanie przepisów prawa pracy i bhp przez pracownika?

Z przepisów regulujących odpowiedzialność za wykroczenia przeciw poprawom pracowników wynika, że kto będąc pracodawcą lub działając w jego imieniu stosuje wobec pracowników inne kary niż przewidziane w przepisach prawa pracy o odpowiedzialności porządkowej pracowników podlega karze grzywny od 1.000 zł do 30.000 zł. Nie będzie zatem właściwym postępowaniem stosowanie względem pracowników innych kar - niż kara upomnienia naganę lub kara pieniężna.

Pracodawca jako organizator procesu pracy nie może sobie pozwolić aby praca odbywała się w dowolnych warunkach organizacyjnych. Dotyczy to zwłaszcza sfery technicznego bezpieczeństwa pracy. Należy bowiem pamiętać, że obowiązkiem pracownika jest wykonywanie pracy z poszanowaniem przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów przeciwpożarowych.

Zasadą jest, że za nieprzestrzeganie przez pracownika:

• ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy,

• przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,

• przepisów przeciwpożarowych,

• przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy,

• usprawiedliwiania nieobecności w pracy,

pracodawca może stosować karę upomnienia oraz karę nagany.

Za nieprzestrzeganie przez pracownika:

• przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,

• przepisów przeciwpożarowych,

• opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia,

• stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości albo w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu

• spożywanie alkoholu lub zażywanie środka działającego podobnie do alkoholu w czasie pracy

– pracodawca może również stosować karę pieniężną.

W praktyce pracodawca może mieć wątpliwość czy istnieje możliwość stosowania innych kar. Aby to ocenić należy odwołać się do przepisów regulujących problematykę wykroczeń przeciwko prawom pracownika. Wynika z nich, że zarówno pracodawca, jak również osoba działająca w jego imieniu, nie możesz stosować innych kar niż te, które są przewidziane w Kodeksie pracy – w przeciwnym razie podlega karze grzywny od 1000 do 30000 zł.

Ważne
Uwzględniając powyższe, nie będzie właściwym postępowaniem stosowanie poza kodeksowych kar umownych przez służbę bhp, która w żadnym razie nie ma kompetencji do karania pracowników, tylko do wnioskowania o nałożenie kary.

W przypadku pracowników firm zewnętrznych właściwym do ukarania jest ich bezpośredni pracodawca. Pracownik służby BHP lub koordynator bhp mogą jedynie wnioskować o nałożenie kary, a nie ją nakładać.

Jeżeli na pracownika, w tym pracownika firmy zewnętrznej zostanie nałożona kara z naruszeniem trybu przewidzianego w Kodeksie pracy, pracownik może:

• wnieść sprzeciw,

• skierować sprawę do sądu,

• złożyć skargę do Państwowej Inspekcji Pracy.