Brak zdefiniowania pracy na wysokości przy budowie i remontach jednostek pływających utrudnia życie pracodawcom.

Ministrowie właściwi dla określonych gałęzi pracy lub rodzajów prac określają w drodze rozporządzenia przepisy bhp uwzględniające specyfikę poszczególnych branż. Nie każdy rodzaj pracy da się bowiem bezpiecznie zorganizować w oparciu o wyłącznie ogólne przepisy bhp. Przykładem takiej szczególnej regulacji jest rozporządzenie Ministra Gospodarki z 30 maja 2001 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy budowie i przebudowie oraz remoncie jednostek pływających (Dz.U z 2001 nr 73 poz. 770).

Przywołane rozporządzenie określa wymagania bhp w zakresie określonym w tytule, choć wyłączeniu spod jego obowiązywania podlegają jednostki pływające o napędzie jądrowym. Przepisy rozporządzenia regulują między innymi zarówno ogólne zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, jak również prace pożarowo niebezpieczne, transport wewnątrzzakładowy, instalacje energetyczne oraz gazów technicznych, a także prace na wysokości.

Ostatni z wyżej wymienionych prac kojarzy się z pracami szczególnie niebezpiecznymi, zdefiniowanymi w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Prace na wysokości przy budowie przebudowie oraz remoncie jednostek pływających uregulowane są w rozdziale 5 rozporządzenia - w sprawie bhp przy budowie i przebudowie oraz remoncie jednostek pływających. Kłopot w tym, że zakres regulacji prac na wysokości zawartych w powyższym rozporządzeniu nie definiuje pracy na wysokości. To może być istotną trudnością dla pracodawców organizujących prace, przykładowo na etapie sporządzania prawidłowego skierowania na profilaktyczne badania lekarskie, w którym pracę na wysokości należy uwzględnić. Pewne jest jedynie to, że stosowane w ramach prac na wysokości przy budowie i remoncie jednostek pływających rusztowania o wysokości co najmniej 1 m powinny być dopuszczone do eksploatacji po uprzednim sprawdzeniu prawidłowości ich wykonania i montażu przez zakładowy nadzór techniczny.

Czy uwzględniając brak bezpośredniego zdefiniowania pracy na wysokości na gruncie przepisów szczególnych zawartych w rozporządzeniu w sprawie bhp przy budowie jednostek pływających należy odwołać się do ogólnej definicji pracy na wysokości? Wydaje się, że odpowiedź na powyższe pytanie powinna być pozytywna, mimo iż rozdział 5 rozporządzenia, który reguluje zasady pracy na wysokości nie zawiera przepisu odsyłającego do ogólnej definicji pracy na wysokości.

Należy jednak zwrócić uwagę na zapisy części ogólnej rozporządzenia w sprawie bhp przy budowie jednostek pływających. Z przepisu § 2 ust 3 rozporządzenia wynika, iż pracami szczególnie niebezpiecznymi przy budowie i przebudowie oraz remoncie jednostek pływających, w rozumieniu ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy są prace wykonywane między innymi w warunkach upadku z dużej wysokości.

Czy dużą wysokością na gruncie przywołanej regulacji jest co najmniej 1 m nad poziomem podłogi lub ziemi? – tego nie wiemy. Wydaje się, że można jednak spokojnie przyjąć, że na potrzeby organizowania prac na wysokości przy budowie i remoncie jednostek pływających, kwalifikacja danej pracy do pracy na wysokości będzie wymagała odwołania się do ogólnych przepisów bhp definiujących taki rodzaj pracy. Kierując się bezpieczeństwem pracowników trudno uznać, że pracą na wysokości przy budowie i przebudowie jednostek pływających będzie wyłącznie praca wykonywania w warunkach zagrożenia upadkiem z bliżej nieokreślonej „dużej wysokości”.