Klawiatura ergonomiczna jako wyposażenie stanowiska komputerowego pracy– czy to zgodne z bhp

Rolą pracodawcy jest wyposażenie pracownika w narzędzia pracy korespondujące z zakresem obowiązków. Pracownicy wykonujący szeroko rozumiane prace biurowe, wykonują swe zadania z wykorzystaniem komputera. Specyfika stanowisk komputerowych pracy uregulowana jest w przepisach rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz.U. z 1998 r. nr 148, poz. 973).

Z powyższego zestawienia wynika, że klawiatura stanowi element wyposażenia podstawowego – niezależnie od tego, iż coraz częstszą praktyką jest sterowanie komputerem czy wprowadzanie danych przy pomocy głosu.

Jak już podkreślono na wstępie, na rynku dostępna jest bardzo szeroka oferta klawiatur. Różnią się one stosowanymi przełącznikami usytuowanymi pod kopułkami klawiszy, które mogą być mechaniczne, nożycowe lub membranowe, kolorami, fakturą, funkcjami.

Obok klawiatur wyglądających na pierwszy rzut oka „tradycyjnie", w ofercie znajdują się wspomniane klawiatury ergonomiczne. Zdecydowanie różnią się od klawiatur klasycznych ponieważ modele ergonomiczne mają specyficznie wyprofilowany kształt aby dłonie użytkownika nie były nienaturalnie wykrzywione podczas pisania. Przyjmuje się, że klawiatura ergonomiczna sprzyja naturalnemu, swobodnemu ułożeniu dłoni – co może mieć przełożenie na ograniczenie dolegliwości bólowych, na jakie często uskarżają się osoby pracujące przy komputerze.

Niestety przepisy bhp nic nie mówią na temat klawiatur ergonomicznych – co nie znaczy, że klawiatury ergonomicznej stosować nie można. Zasadą jest, że każda klawiatura powinna stanowić osobny element wyposażenia podstawowego stanowiska pracy. Jest to cecha wspólna każdej klawiatury, zarówno tradycyjnej, jak i ergonomicznej.

Konstrukcja klawiatury powinna umożliwiać użytkownikowi przyjęcie pozycji, która nie powodowałaby zmęczenia mięśni kończyn górnych podczas pracy. Klawiatura powinna posiadać w szczególności możliwość regulacji konta nachylenia, jak również odpowiednią wysokość – przy spełnieniu warunku, aby wysokość środkowego rzędu klawiszy alfanumerycznych z literami A, S..., licząc od płaszczyzny stołu, nie przekraczała 30 mm dla przynajmniej jednej pozycji pochylenia klawiatury.

Polecamy także: Stanowisko pracy wyposażone w laptop a przepisy bhp>>>

Przyjmując, że klawiatury ergonomiczne są przejawem wyższego stopnia wtajemniczenia w stosunku do klawiatur standardowych, można uznać, że powinny wypadać lepiej w zakresie możliwości przyjęcia przez użytkownika pozycji, która nie będzie powodowała zmęczenia mięśni kończyn górnych podczas pracy.

Uwzględniając powyższe, pracodawca który zdecydował się na wyposażenie pracowników w rozwiązania bardziej ergonomiczne nie powinien ponosić z tego tytułu negatywnych konsekwencji na wypadek kontroli inspektora pracy. Należy jednak pamiętać, że każdy inspektor pracy (na nieszczęście podmiotów kontrolowanych) to niezależny organ, który ma prawo samodzielnie ocenić stan faktyczny i stosować następnie środki prawie – w przypadku problematyki bhp nakazy administracyjne. Nie można więc kategorycznie wykluczyć sytuacji, kiedy to inspektor zakwestionuje wyglądającą dość „kosmicznie” klawiaturę ergonomiczną. Jeżeli to uczyni i wyda nakaz zastąpienia jej klawiaturą tradycyjną, będzie na przysłowiowej „spalonej pozycji”. Jak najbardziej będzie można wnieść odwołanie od takiego nakazu do okręgowego inspektora pracy. Tym bardziej, że nie ma on oparcia w obowiązujących przepisach oraz zasadach ergonomii dotyczących klawiatur.

Zobacz także: Właściwa organizacja stanowiska pracy stojącej z komputerem>>>

Reasumując, przy pracach wymagających wprowadzania dużej ilości tekstu stosowanie klawiatur ergonomicznych może być bardzo dobrym rozwiązaniem. Początkowe przestawianie się na wariant ergonomiczny klawiatury może wiązać się z przejściowymi trudnościami – jednak w konsekwencji powinno znaleźć to przełożenie na zredukowanie dolegliwości zdrowotnych związanych z wprowadzaniem tekstu do komputera.