Kto zastąpi pracownika zatrudnionego przy innej pracy wykonującego zadania służby bhp w sezonie urlopowym?

Każdy pracownik ma prawo do corocznego, płatnego i nieprzerwanego urlopu wypoczynkowego. Powyższa zasada dotyczy każdej osoby zatrudnionej na podstawie stosunku pracy – ponieważ prawo do urlopu wypoczynkowego jest jednym z podstawowych uprawnień pracowniczych, odróżniającym w sposób znaczny zatrudnienie regulowane prawem pracy od umów prawa cywilnego.

Ponieważ prawo do urlopu należy się każdemu pracownikowi, nie inaczej jest w przypadku osób wykonujących zadania służby bhp zatrudnionych przy innej pracy. Jak prawidłowo powinien postąpić pracodawca w sytuacji urlopu wypoczynkowego osoby zatrudnionej przy innej pracy wykonującej zadania służby bhp?

Odnosząc się do powyższego dylematu dużo zależy od konkretnego przypadku. W szczególności od okresu nieobecności oraz specyfiki zakładu pracy i występujących zagrożeń. W przypadku krótkotrwałych urlopów, a nawet takiego, który obligatoryjnie powinien mieć nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych, wydaje się, że nie ma bezpośredniego uzasadnienia do organizowania zastępstwa. Chyba, że pod ręką jest inny pracownik, który spełnia wymogi kwalifikacyjne, o których mowa w rozporządzeniu w sprawie służby bhp. Jednak gdy zakład pracy, z uwagi na swą specyfikę, odznacza się doniosłymi zagrożeniami zawodowymi, wówczas warto pomyśleć o zastępstwie. Oczywiście odpowiednio wcześniej przed udzieleniem pracownikowi urlopu.

Zastępstwo nieobecnego pracownika może mieć formę dwojaką. Pracodawca odpowiednio wcześniej zdecyduje się na:

1. zatrudnienie zastępcy na podstawie umowy o pracę na czas określony

2. skorzystanie z firmy zewnętrznej.

Uwzględniając całokształt wydaje się, że drugie rozwiązanie jest lepsze ze względów praktycznych. Uwzględniając fakt, iż jest ono oparte na podstawie umowy prawa cywilnego, a nie na podstawie stosunku pracy ze wszystkimi tego konsekwencjami, z koniecznością zakładania akt osobowych włącznie.

W praktyce nie można wykluczyć, że podczas urlopu pracownika zatrudnionego przy innej pracy, który wykonuje zadania służby bhp, będzie realizowana kontrola inspektora pracy. Wydaje się, że w przeważającej części przypadków inspektor pracy nie będzie kwestionował braku zapewnienia zastępstwa. Nie można jednak tego wykluczyć, w sytuacji dłuższego urlopu wypoczynkowego, jak również gdy zakład pracy odznacza się ponadprzeciętnymi zagrożeniami, a w przeszłości miały miejsce wypadki przy pracy. Można się spodziewać, że kwestia zastępstwa zostanie przez inspektora zasygnalizowano w ramach ustnej sugestii, a nie formalnego środka prawnego – w szczególności nakazu administracyjnego. Zostanie on jednak zastosowany w przypadku gdy zakład pracy miałby w dłuższym przedziale czasu pozostawać „bez opieki” w zakresie realizacji zadań służby bhp.