Nazwa stanowiska w służbie BHP nie uprawnia do rozszerzenia obowiązków

Sebastian Kryczka
Sebastian Kryczka
03.10.2023AKTUALNE

Nazwa stanowiska w służbie BHP nie uprawnia do rozszerzenia obowiązków

Pracodawca tworząc służbę BHP musi działać zgodnie z przepisami rozporządzenia w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy. Oznacza to obowiązek stosowania nazw stanowisk pracy określonych w § 4 przywołanego aktu prawnego. W praktyce zdarzają się sytuacje kiedy pracodawcy stosują własne nazewnictwo, w tym obcojęzyczne. Taka praktyka może sprzyjać nieuprawnionemu rozszerzaniu zadań pracowników służby BHP. Przykładem może być wyznaczenie na koordynatora BHP pracownika służby BHP, gdy w zakładzie pracy praca wykonywana jest przez pracowników różnych pracodawców.

Ograniczenie w zakresie tworzenia służby BHP i jej obowiązków

Pracodawca w przeważającej części ma prawo dowolnie kształtować strukturę organizacyjną – w tym poszczególnych komórek merytorycznych odpowiedzialnych za dany rodzaj zadań. Istotne ograniczenie występuje jednak w przypadku tworzenia służby BHP. Ograniczeniem jest nie tylko obowiązek tworzenia służby BHP – w przypadku pracodawców zatrudniających więcej niż 100 pracowników – ale również obsada stanowisk, czy wymogi kwalifikacyjne, jakie pracownicy powinni spełniać. Dotyczy to również zakresu obowiązków służby BHP.

Ważne

Niezależnie od tego czy u pracodawcy została utworzona jednoosobowa komórka BHP, czy jest to znacznie bardziej rozbudowana struktura – uwzględniając stan zatrudnienia w zakładzie pracy oraz występujące zagrożenia – pracodawca nie ma możliwości rozszerzania zadań służby BHP ponad te, które wynikają z przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy.

Nazewnictwo stanowisk w służbie BHP – co na to inspektor PIP?

Pomysłowość pracodawców jest jednak szeroka. W praktyce okazuje się, że nazwy stanowisk pracy w służbie BHP wynikające z rozporządzenia zastępowane są przez zagraniczną nomenklaturę. Występują też przypadki, gdy nazwy stanowisk uzupełniane są o dodatkowe elementy, np. „główny specjalista do spraw BHP – koordynator BHP”.

Uwaga!

Jeżeli takie nazewnictwo zostanie stwierdzone przez inspektora pracy w czasie kontroli, należy liczyć się z możliwością wydania pisemnego wystąpienia (lub nawet nakazu). Na jego podstawie pracodawca zostanie zobowiązany do stosowania oficjalnego nazewnictwa stanowisk pracy – poprzez nie tylko eliminowanie nazewnictwa obcojęzycznego, nie mającego pokrycia w przepisach rozporządzenia, ale również poprzez niedodawanie dodatkowych określeń, które mogłyby sugerować rozszerzony zakres obowiązków.

Rozszerzanie zadań pracowników służy BHP o zadania koordynatora BHP

Co zatem z sytuacją, gdy pracownik służby BHP zatrudniony jest na stanowisku zgodnym z przepisami rozporządzenia, jednak uzupełnionym o wspomnianą funkcję koordynatora bhp? Czy w takim przypadku będzie można powierzać mu obowiązki osoby koordynującej, gdy na terenie zakładu pracy praca wykonywana jest przez pracowników różnych pracodawców?

Wprawdzie przepisy dotyczące powoływania koordynatora, uregulowane w Kodeksie pracy, nie wyłączają możliwości powierzania tej funkcji pracownikowi służby BHP, to jednak trzeba zauważyć zakaz wynikający z rozporządzenia w zakresie rozszerzania obowiązków pracowników służby BHP. Dlatego też pełnienie dodatkowej funkcji może zostać przez pracownika służby BHP zakwestionowane. Nie ma tu wpływu zapis w treści umowy o pracę o dodatkowych stanowiskach. Całokształt działań służby BHP można oczywiście uznać za pewnego rodzaju koordynację i monitorowanie stanu bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie. Nie daje to jednak podstawy, aby uznać, że zmodyfikowana nazwa stanowiska pracy jest usprawiedliwieniem do powierzenia pracownikowi służby BHP funkcji koordynatora na podstawie art. 208 kp.

Autor
Sebastian Kryczka
Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.