Zasłabnięcie, omdlenie - czy to wypadek przy pracy?

Sebastian Kryczka
Sebastian Kryczka
28.06.2023AKTUALNE

Zasłabnięcie, omdlenie - czy to wypadek przy pracy?

Praca w sezonie letnim może wiązać się z narażeniem na wysoką temperaturę. Jeżeli połączyć to dodatkowo z wysiłkiem fizycznym, realizowanym w pozycji stojącej nie można wykluczyć zasłabnięcia czy omdlenia. Takie incydenty w żadnym razie nie mogą być przez pracodawców bagatelizowane. Nie oznacza to jednak, że istnieje podstawa, aby je kwalifikować w kategoriach wypadków przy pracy.

Praca wykonywana jest w rozmaitych warunkach środowiska pracy. Nie w każdym przypadku istnieje możliwość wykonywania obowiązków w ergonomicznym fotelu w pomieszczeniu klimatyzowanym. Duża część prac, zwłaszcza w obrębie stanowisk robotniczych wiąże się ze znacznie wyższym poziomem wydatku energetycznego. Do tego bardzo istotny czynnikiem jest temperatura, która należy do bardzo istotnych warunków środowiska pracy. Ma ona bowiem wpływ nie tylko na efekty pracy, jakość oraz ilość świadczonej pracy, ale również bezpieczeństwo jej wykonywania.

Kiedy mówimy o omdleniu, kiedy o zasłabnięciu?

Przyjmuje się, że temperatura w miejscu pracy może mieć wpływ na stan zdrowia, jak i życie. Duże tempo pracy fizycznej w połączeniu z wysoką temperaturą może sprzyjać odwodnieniu, zasłabnięciom lub nawet omdleniem. Dla porządku warto przypomnieć, że zasłabnięcie stanowi chwilowe i znaczne osłabienie organizmu. Natomiast omdlenie to krótkotrwała utrata przytomności wywołana niedotlenieniem mózgu. W praktyce zasłabnięcie może prowadzić do omdlenia, ale nie jest to bezwzględną regułą.

Zasłabnięcie, omdlenie a wypadek przy pracy

Zasłabnięcie, a w skrajnych przypadkach omdlenie, może być zgłoszone jako wypadek z nadzieją, że zostanie zakwalifikowany jako wypadek przy pracy. Jeżeli pracownik w wyniku zasłabnięcia czy omdlenia przewróci się i w związku z utratą kontroli dozna urazu, wówczas jak najbardziej zdarzenie może być rozpatrywane przez zespół powypadkowy w kategoriach wypadku przy pracy. Jednak jeżeli zdarzeniu nie towarzyszy uraz, wówczas nie będzie mowy ani o wypadku, ani tym bardziej o jego kwalifikowanej formie, jaką jest wypadek przy pracy.

Ważne

Samo zasłabnięcie czy nawet omdlenie może prowadzić do wypadku, w tym wypadku przy pracy, jednak samo w sobie w żadnym razie wypadkiem nie jest.

Postępowanie powypadkowe w przypadku zasłabnięcia lub omdlenia

Czy wszczynać postępowanie w sytuacji gdy zostanie zgłoszone zasłabnięcie czy omdlenie jako wypadek? Teoretycznie brak urazu na samym wstępie mogłoby skłaniać pracodawcę do odstąpienia od przeprowadzenia postępowania powypadkowego. Z drugiej jednak strony, co w sytuacji gdy urazy miał miejsce i został wykazany po jakimś czasie, przykładowo w postaci widocznego stłuczenia tkanek?

Niezależnie od braku podstaw uznania samego zasłabnięcia czy omdlenia w kategoriach wypadku przy pracy, pracodawca obok takiej sytuacji nie może przejść obojętnie.

Ważne

W przypadku zasłabnięcia pracownika zalecanym postępowaniem jest przeanalizowanie organizacji pracy w zakresie:

  • tempa,
  • stosowanych przerw,
  • zapewnienia wody oraz napojów profilaktycznych,
  • stosowanych środków ochronnych.

Ponadto pracownik niezależnie od tego czy doznał urazu, czy też nie powinien zostać skierowany na przedterminowe profilaktyczne badanie lekarskie, w szczególności gdy wykonuje prace szczególnie niebezpieczne, gdzie omdlenie lub zasłabnięcie może doprowadzić do wypadku ze skutkiem ciężkim lub nawet śmiertelnym.

Przypadek wystąpienia zasłabnięcia czy omdlenia, jak najbardziej może wiązać się wyłącznie z indywidualnymi predyspozycjami zdrowotnymi pracownika. Jednak nie można wykluczyć refleksji lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami w zakresie modyfikacji dotychczasowej organizacji pracy. Trudno oczywiście mieć wpływ na wysoką temperaturę, w szczególności gdy mówimy o pracach na otwartej przestrzeni, jednak istnieje duże pole manewru w zakresie łagodzenia uciążliwości związanych z pracą w narażeniu na upał.

Autor: 

Sebastian Kryczka

Prawnik, ekspert prawa pracy oraz kontroli jego przestrzegania

Autor
Sebastian Kryczka
Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.