Czy inspektor pracy podczas kontroli może korzystać z kamery?

Stosowanie przez inspektorów pracy właściwych środków prawnych w ramach nadzoru nad warunkami pracy, wymaga zdobycia informacji na temat naruszeń przepisów jakich dopuszcza się podmiot kontrolowany. Działania inspektora mają więc na celu dokonanie ustaleń stanu faktycznego, a następnie sporządzenie właściwej dokumentacji. Sprawne przeprowadzenie kontroli wymaga nadania inspektorowi szeregu uprawnień. Jedno z nich jest uregulowane w art. 23 ust 1 pkt 7 ustawy o PIP.

Uwzględniając dosłowne brzmienie przywołanego wcześniej przepisu, można dojść do wniosku, że inspektor pracy jest uprawniony do dokonywania rejestracji przebiegu oględzin, używając urządzeń technicznych służących do rejestracji tylko obrazu lub tylko dźwięku czyli dyktafonu lub (i) aparatu fotograficznego. Jednak od czasu, w którym został stworzony przepis dający uprawnienie do korzystania w trakcie kontroli z urządzenia rejestrującego obraz lub dźwięk minęły przysłowiowe „lata świetlne”. Chodzi o rozwój technik rejestracji obrazu i dźwięku, w tym miniaturyzacji stosowanych w tym zakresie urządzeń. Pojawiły się zminiaturyzowane sprzęty, za pomocą których można dokonywać jednoczesnej rejestracji obrazu i dźwięku – czyli krótko mówiąc nakręcić krótszy lub dłuższy film.

Czy zatem inspektor pracy ma prawo stosować kamerę cyfrową lub analogiczne urządzenie będące częścią składową popularnego smartfona, aby utrwalić przebieg oględzin w postaci filmu?

Odnosząc się do powyższego dylematu wydaje się, że inspektor może w ostateczności użyć kamery w celu rejestrowania poszczególnych fragmentów przebiegu kontroli. Wydaje się bowiem, że przepis art. 23 ust 1 pkt 7 ustawy o PIP powinien być interpretowany rozszerzająco – w sposób uwzględniający postęp technologiczny w dziedzinie urządzeń do rejestrowania obrazu i dźwięku.

Faktem jest, że brak modyfikacji przepisu, poprzez jakąkolwiek próbę jego dostosowania do współczesnych realiów, może być powodem kłopotów – zarówno kontrolowanego pracodawcy, jak i inspektora pracy.

Tym samym podmiot kontrolowany, który umożliwi inspektorowi zastosowanie dyktafonu lub aparatu cyfrowego, ale zabroni stosowania kamery, co do zasady nie naraża się na zarzut ograniczania uprawnień inspektora. Jednak (uwzględniając niezależność organów PIP) nie można wykluczyć, że w przypadku zakazania korzystania z kamery, pracodawca spotka się z zarzutem utrudniania czynności kontrolnych.

Reasumując – wydaje się, że dobrym i jedynym rozwiązaniem omawianych spornych kwestii jest zmiana obecnego kształtu przepisu, który ewidentnie nie przystaje zarówno do potrzeb praktyki, jak i współczesnego poziomu techniki w zakresie urządzeń rejestrujących. Pozwoliłoby to na jednoznaczną ocenę w zakresie możliwości stosowania przez inspektorów kamer cyfrowych i innych urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk.