Wypadek przy pracy w czasie urlopu pracownika służby bhp – czy możne skutkować odwołaniem z urlopu?

Jednym z podstawowych uprawnień pracowniczych, niezależnie od pełnionej funkcji w zakładzie pracy jest prawo do urlopu wypoczynkowego. W typowych przypadkach pracownikom przysługuje prawo do 20 lub 26 dni urlopu. Urlop wypoczynkowy powinien być udzielony w roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo. Aby zapewnić prawidłową organizację pracy, urlopy udzielane są zgodnie z planem urlopów lub w porozumieniu z pracownikami – w sytuacji gdy pracodawca obowiązku tworzenia planu urlopów nie ma.

Przepisy nie przewidują odrębnych zasad udzielania urlopów wypoczynkowych pracownikom służby bhp. Oznacza to, że prawo do urlopu wypoczynkowego przysługuje każdemu pracownikowi tej służby, niezależnie od liczby osób zatrudnionych w komórce bhp. Tym samym prawo do urlopu przysługuje również pracownikowi służby bhp, w sytuacji gdy pracodawca zdecydował się utworzyć komórkę bhp w składzie jednoosobowym.

Niestety w szczególnych sytuacjach, pracodawca ma prawo odwołać pracownika z urlopu. Możliwość taka istnieje wówczas, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu. W przypadku pracownika służby bhp można przyjąć, że jedną z takich okoliczności będzie wystąpienie wypadku przy pracy.

Wyjątki w zakresie udziału pracownika służby bhp w postępowaniu powypadkowym dotyczą wyłącznie sytuacji, w których pracodawca nie ma obowiązku tworzenia służby bhp.

Tym samym można uznać, że pracodawca nie ma możliwości zastąpienia nieobecnego pracownika służby bhp, odwołując się na czas urlopu do rozwiązań (w zakresie składu zespołu powypadkowego) obowiązujących w przypadku gdy pracodawca obowiązku powoływania służby bhp nie ma.

Jak wiadomo zespół powypadkowy to nie tylko pracownik służby bhp. Tym samym pracodawca może mieć wątpliwości czy zasadnym postępowaniem jest odwoływanie pracownika służby bhp z urlopu wypoczynkowego – skoro obecna jest druga osoba wchodząca w skład zespołu. Wydaje się jednak, że odwołanie pracownika służby bhp z urlopu będzie jak najbardziej zasadne – postępowanie powypadkowe prowadzi bowiem zespół, a nie pojedynczy członek zespołu (przykładowo społeczny inspektor pracy). Tym samym trudno uznać za prawidłową sytuację, kiedy to postępowanie powypadkowe przeprowadzi samodzielnie społeczny inspektor pracy, sporządzi niezbędną dokumentację, a pracownik służby bhp po urlopie uzupełni jedynie swoje podpisy.

Sporządzenie protokołu powypadkowego nie w każdym przypadku może mieć miejsce w terminie 14 dni od uzyskania zawiadomienia o wypadku. W przypadku wystąpienia uzasadnionych przeszkód lub trudności, postępowanie powypadkowe, w tym sporządzenie protokołu, może się opóźnić. Pytanie czy uzasadnioną przeszkodą lub trudnością jest fakt przebywania pracownika służby bhp na urlopie wypoczynkowym. Choć rozporządzenie powypadkowe nie precyzuje czym są uzasadnione przeszkody lub trudności, wydaje się że w ich ramach nie będzie się mieścił urlop wypoczynkowy któregokolwiek z członków zespołu powypadkowego – jednak choroba jak najbardziej tak.

Decydując się na odwołanie pracownika służby bhp z urlopu wypoczynkowego w związku z wystąpieniem wypadku przy pracy warto przeanalizować, czy aby na pewno przerwanie urlopu jest w danym przypadku niezbędne. Gdy do zdarzenia o stosunkowo niewielkim ciężarze gatunkowym doszło w terminie pokrywającym się z końcówką urlopu wypoczynkowego, a planowany powrót do pracy pracownika służby bhp nie spowoduje opóźnienia postępowania powypadkowego można ostatecznie przyjąć, że przerwanie urlopu nie będzie konieczne.