Szkolenia bhp w języku ukraińskim

Obowiązkiem każdego pracodawcy jest zapewnienie pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, nawet obcokrajowcom. Ponadto zasadą jest, że nie wolno dopuścić pracownika do pracy, do wykonywania której nie posiada on wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności. Musi mieć również dostateczną znajomości przepisów oraz zasad bhp. Obowiązkiem pracodawcy jest zatem zapewnienie przeszkolenia pracownika w zakresie bhp przed dopuszczeniem go do pracy.  Trzeba prowadzić także okresowe szkolenia w tym zakresie. Jednak, jak się okazuje, nie jest to takie oczywiste. Tym bardziej proste.

W naszym kraju pracuje legalnie i będzie pracować coraz więcej obywateli z Ukrainy. Jest to sytuacja jak najbardziej oczywista, mając na uwadze wojnę na Ukrainie. Z uwagi, że to głównie kobiety docierają do Polski, duży odsetek uchodźców z Ukrainy zatrudniony będzie w:

• gastronomi i hotelarstwie,
• handlu,
• usługach sprzątających,
• branży "beauty" (salony kosmetyczne i fryzjerskie).

Dlatego tak ważne jest zapewnienie tym pracownikom odpowiedniego przeszkolenia bhp.

Warto wspomnieć, że jeszcze przed pandemią sprawy z przygotowaniem do pracy pracowników obcojęzycznych nie wyglądały najlepiej. Raport „Bezpieczeństwo pracy w Polsce 2018”, przygotowany na zlecenie Koalicji Bezpieczni w Pracy, pokazywał, że 56% pracowników z Ukrainy, zatrudnionych przez polskich pracodawców nie odbyło szkolenia bhp. Najczęstszym powodem braku udziału w szkoleniu jest niezorganizowanie go przez pracodawcę. Kolejny pojawiający się powód to bariera językowa. Niestety większość szkoleń bhp zatrudnionych obcokrajowców, jeżeli się odbywała, prowadzona była po polsku. Ten sam problem dotyczył większości materiałów szkoleniowych. Jak wynika ze wspomnianego raportu, aż 85% treści szkolenia było przygotowywane w języku polskim. Dlatego trudno mówić o ich skuteczności i zrealizowaniu celów takiego szkolenia.

Jak zatem należy przygotować się i przeprowadzić szkolenia bhp dla pracowników obcojęzycznych?

Przepisy wprost nie precyzują języka, w jakim ma być prowadzone szkolenie bhp dla obcokrajowców. Należy mieć na uwadze, że szkolenia bhp powinno być przeprowadzone w języku dla pracowników zrozumiałym. Najlepiej w ich języku ojczystym. W sposób i w formie, która zapewni im zdobycie niezbędnej wiedzy na temat zasad i przepisów bhp.

Wchodząc naprzeciw takim potrzebom, Portal BHP przygotował, przetłumaczone na język ukraiński prezentacje z zakresu szkoleń bhp.Materiały te można pobrać i wykorzystać podczas szkoleń oraz przekazać pracownikom.

Warto zaznaczyć, że pracownicy z Ukrainy nieco inaczej postrzegają znaczenie szkoleń bhp. W odróżnieniu od rodzimych pracowników, szkolenia bhp dla ukraińskich pracowników nie są stratą czasu. Ich zdaniem są one przydatne i stosunkowo interesujące. Tak wskazywał już raport „Bezpieczeństwo pracy w Polsce 2018”. Zdecydowana większość obywateli Ukrainy jest pozytywnie zaskoczona standardami dotyczącymi bezpieczeństwa pracy w Polsce. 

Jednak nawet jeżeli na polskich szkoleniach bhp najwięcej uwagi (zdaniem pracowników z Ukrainy) poświęca się takim tematom, jak:

• przebieg ewakuacji w sytuacji zagrożenia pożarem,
• pierwsza pomoc,
• prawa i obowiązki pracowników

to z tylko 1/3 spośród wszystkich pracujących w Polsce Ukraińców potrafi w rzeczywistości podjąć odpowiednie kroki w sytuacjach awaryjnych, np. ewakuacji. Natomiast tylko ¼ byłaby w stanie udzielić pierwszej pomocy. Jeżeli chodzi zaś o znajomość prawa, to prawie połowa z nich jest zdania, że cudzoziemców nie obowiązują te same przepisy bhp, co polaków. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest właśnie niezrozumienie przekazywanej na szkoleniu bhp wiedzy, informacji (najczęściej w j. polskim).

Oczywiście na polskim rynku pojawiły się już ofert szkoleń bhp prowadzone w języku ukraińskim. Coraz więcej polskich firmach korzysta też podczas szkoleń z materiałów tłumaczonych na język rodzimy zatrudnianych grup pracowników, np. na ukraiński. Taką możliwość będzie dawał również Portal BHP, udostępniając przetłumaczone materiały szkoleniowe – prezentacje

Obecnie praktyka tłumaczenia lub korzystania z przetłumaczonych materiałów szkoleniowych występuje w niemal co czwartej polskiej firmie. Zapewne, z uwagi na napływ potencjalnych ukraińskich pracowników, odsetek ten będzie nadal rósł.