Bezpieczeństwo spawacza – ręce pod ochroną

Praktycznie każda dziedzina przemysłu potrzebuje spawaczy. Znajdują oni zatrudnienie na budowach, w stoczniach i górnictwie, w przemyśle ciężkim, kolejowym, lotniczym, a także w warsztatach ślusarskich i przy różnych rodzajach produkcji: od przedmiotów użytkowych, po samochody. 

Głównym celem pracownika zajmującego się spawaniem jest łączenie lub cięcie elementów wykonanych z metalu. Istnieje wiele różnych metod i technik spawania. To jaka metoda jest wybrana uzależnione jest od rodzaju materiałów, które mają być połączone, warunków pracy oraz wymagań dotyczących samych połączeń. Przykładami rodzajów spawania są: spawanie elektryczne, spawanie gazowe, spawanie metodą MIG/MAG/TIG, spawanie łukowe, plazmowe czy laserowe. Dobór środków ochrony indywidualnej jest również uzależniony od danej metody.

Praca spawacza wymaga ostrożności. Ryzyko w niej jest wielorakie i nie chodzi tu tylko o oparzenia czy możliwość uszkodzenia wzroku. Oczywiście ważne jest, aby mieć na sobie odpowiednie ubranie zgodne z normą EN ISO 11611 oraz odpowiednio dobraną ochronę oczu (gogle spawalnicze czy przyłbica), ale należy również rozważyć zastosowanie hełmów ochronnych czy przyłbicy spawalniczej wyposażonej w układ podający przefiltrowane powietrze jeśli jest taka konieczność. Nie należy zapominać, iż obuwie także musi mieć odpowiednie właściwości.

Jednym z wyzwań jest w tej pracy ochrona rąk. To one są na pierwszej linii ognia – i to dosłownie. Ręce muszą mieć swobodę ruchu, a jednocześnie potrzebują kompleksowego zabezpieczenia od ognia, ciepła kontaktowego do 100°C, ciepła konwekcyjnego oraz od drobnych rozprysków stopionego metalu. Pod tym kątem testuje się rękawice spawalnicze.

Rękawice spawalnicze są podzielone na dwa typy:

• Typ A – są to rękawice, które mają wyższe parametry ochronne, ale zazwyczaj mniejszą zręczność ze względu, iż skóra, z której są wykonane jest grubsza

• Typ B – to rękawice przeznaczone do spawania, które wymaga dużej zręczności jak, na przykład, w przypadku spawania TIG

• Typ A/B – to rękawice, które łączą wymagania obu typów.

Jak przy każdym środku ochrony indywidualnej, przy doborze należy również uwzględnić komfort użytkowania, dlatego też inne ważne cechy dobrych rękawic dla spawacza to zdolność do utrzymania suchych dłoni, odporność na wilgoć, elastyczność, brak twardych, sztywnych szwów, które przeszkadzają w pracy.

Bardzo istotną cechą rękawic spawalniczych jest także ich trwałość. Jednak jak bardzo trwałe rękawice by nie były, w tak trudnych warunkach ulegają one stopniowemu niszczeniu. Najczęściej jedna rękawica zużywa się szybciej. Do niedawna była to duża niedogodność nie tylko dla pracownika, ale i dla pracodawcy, który w takim przypadku musiał wymieniać całą parę na swój koszt. Są już jednak na rynku marki, które rozwiązują ten problem i oferują rękawice, które można zakupić na sztuki np. tylko prawą albo tylko lewą. Przykładem takich rękawic są rękawice marki REIS - WELDOGER oraz WELDERDUO.

Dobór rękawic dla spawaczy nie należy do łatwych. Istnieje wiele czynników, które trzeba uwzględnić, zarówno tych zapewniających bezpieczeństwo, jak i tych, które zapewniają komfort pracy. Jak ze wszystkimi środkami ochrony indywidualnej, konieczne jest wzięcie pod uwagę cech konkretnego stanowiska pracy, w tym metody spawania stosowane przez pracowników w danym zakładzie pracy.