Co z przepisami dającymi PIP prawo wszczęcia kontroli PIP u przedsiębiorców bez uprzedzenia?

Do chwili obecnej – wrzesień 2022 r. – projektowane zmiany nie stały się obowiązującym prawem. Tym samym formalnie inspektorzy pracy powinni stosować zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli u przedsiębiorców. Nadal bowiem katalog wyłączeń w powyższym zakresie nie został uzupełniony o kontrole przeprowadzane na podstawie przepisów ustawy o PIP.

Państwo sprawuje nadzór i kontrolę nad przestrzeganiem prawa pracy przez wyspecjalizowaną, co do zasady, instytucję kontroli nadzoru jaką jest Państwowa Inspekcja Pracy. Państwowa Inspekcja Pracy jest organem powołanym do sprawowania nadzoru i kontroli przestrzegania prawa pracy, w szczególności przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów dotyczących legalności zatrudnienia i innej pracy zarobkowej w zakresie określonym w ustawie o PIP.

Wśród podmiotów kontrolowanych dominują takie, które posiadają status pracodawców. Dzieje się tak ponieważ mogą być one kontrolowane w pełnym spektrum z zakresu prawa pracy, czyli zarówno w obrębie prawnej ochrony pracy, jak również bhp. Wśród pracodawców można wyróżnić przedsiębiorców, jak również podmioty, które statusu przedsiębiorcy nie posiadają.

Od wielu lat na gruncie przepisów prawo przedsiębiorców toczy się dyskusja dotycząca obowiązku zawiadomienia przez inspektorów pracy o kontroli, w przypadku gdy podmiot kontrolowany ma status przedsiębiorcy. Rozwiązaniem powyższego dylematu miały być zeszłoroczne projektowane przepisy. Zgodnie z projektem zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli nie dokonuje się w przypadku gdy kontrola jest przeprowadzana na podstawie przepisów ustawy z 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy.

Do chwili obecnej projektowane przepisy nie weszły w życie. Projekt wpłynął do sejmu 24 czerwca 2021 r., następnie w 14 lipca 2021 r. został skierowany do pierwszego czytania w komisjach. 28 września 2021 r. wpłynęło stanowisko rządu. Na ostatnim ze wskazanych etapów zakończyło się dotychczasowe prace legislacyjne. Oznacza to, iż inspektorzy pracy nadal formalnie mają obowiązek zawiadamiać podmioty kontrolowane mające status przedsiębiorców o planowanej kontroli.