Jak rozumieć nakaz zachowania odległości między stanowiskami pracy nie mniej niż 1,5 m?

Sebastian Kryczka
Sebastian Kryczka
14.04.2020AKTUALNE

Przepisy rozporządzenia w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii zobowiązują zakład pracy do zapewnienia odległości między stanowiskami pracy wynoszącej co najmniej 1,5 m – chyba że nie jest to możliwe ze względu na charakter działalności wykonywanej w danym zakładzie pracy. Czy na pewno chodzi o odległość między stanowiskami pracy? Czy może chodzi o odległość między pracownikami pracującymi w obrębie takich stanowisk?

Stan epidemii związany z COVID-19 to okres próby i swoisty test warunków skrajnych dla każdego – w tym dla twórców przepisów prawnych, wprowadzających mniej lub bardziej czytelne restrykcje i obostrzenia. Problem w tym, że niezależnie od poziomu niejasności, w tym możliwości interpretacji i nadinterpretacji, przepisy muszą być stosowane. Najnowszy i z pewnością nie ostatni pakiet regulacji zaradczych mających na celu szeroko rozumiane ograniczanie CIVID-19 zawarty jest w rozporządzeniu Rady Ministrów z 10 kwietnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. Szkoda, że nowe rozporządzenie powiela nieprzemyślaną zupełnie konstrukcję w zakresie minimalnych odległości między stanowiskami pracy.

Uwaga!

Zgodnie z nowymi zasadami zakłady pracy są obowiązane zapewnić odległość między stanowiskami pracy wynoszącą co najmniej 1,5 m, chyba że jest to niemożliwe ze względu na charakter działalności wykonywanej w danym zakładzie pracy, a zakład ten zapewnia środki ochrony osobistej związane ze zwalczaniem epidemii COVID-19.

Pojęcie stanowiska pracy

Przepis mówi o 1,5 metra między stanowiskami pracy. Jednak przepis nie definiuje czym jest w tym przypadku „stanowisko pracy”. Wydaje się więc, że należy w tym względzie odwołać się do postanowień rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Przywołane rozporządzenie definiuje stanowisko pracy.

Stanowisko pracy to „przestrzeń pracy, wraz z wyposażeniem w środki i przedmioty pracy, w których pracownik lub zespół pracowników wykonuje pracę”.

Ilość pracowników na jednym stanowisku pracy

Warto więc zauważyć, że w obrębie jednego stanowiska pracy może być wykonywana praca przez pracownika lub większą liczbę pracowników.

Stosując zasadę zgodnie, z którą odległość między stanowiskami pracy powinna wynosić nie mniej niż 1,5 m. można przyjąć, że nie ma znaczenia odległość między pracownikami pracującymi w obrębie jednego stanowiska. Wystarczy zatem, aby pracodawca wykazał, że poszczególne stanowiska pracy są od siebie oddalone na odległość nie mniejszą niż 1,5 metra i wszystko będzie w porządku. Inaczej mówiąc – pracownicy pracujący blisko siebie w obrębie jednego stanowiska pracy powinni się czuć bezpiecznie – jeżeli odległość od drugiego stanowiska pracy jest nie mniejsza niż 1.5 m.

Niestety, jak widać z dotychczasowych rozważań, przepis zobowiązujący pracodawców do zapewniania odległości nie mniejszej niż 1,5 metra między stanowiskami pracy jest konstrukcją całkowicie nieprzemyślaną. Nie uwzględnia bowiem sytuacji, w ramach której, w obrębie jednego stanowiska pracy pracuję nie jeden pracownik a zespół pracowników.

Właściwe zabezpieczenie pracowników

Jak zatem należy interpretować obowiązującą szczególną regulację, aby sposób postępowania pracodawcy był zgodny z tym co twórca przepisu miał na myśli – a co nie wynika z brzmienia przepisu?

Wydaje się, że należy przyjąć takie rozwiązania, w zakresie odległości, aby odległość 1,5 metra dotyczyła nie tyle stanowisk pracy a pracowników pracujących w obrębie jednego stanowiska lub kilku stanowisk pracy. Jaki byłby bowiem sens zapewnienia półtora metrowej odległości między dwoma stanowiskami pracy w sytuacji gdyby w obrębie każdego z tych stanowisk pracowały zespoły pracowników w bardzo bliskiej odległości?

Odnosząc się do problemu odległości między stanowiskami pracy warto odwołać się do zasad prezentowanych na stronie Głównego Inspektoratu Pracy (w komunikacie dotyczącym nowych obowiązków sanitarnych). Z treści komunikatu prezentowanego przez GIP wynika, iż w przypadku pracy na stanowiskach administracyjno-biurowych należy biurka w pomieszczeniu ustawić w taki sposób, aby najbliższa (w linii prostej) odległość pomiędzy osobami pracującymi była nie mniejsza niż 1,5 m. Podobnie należy zorganizować pracę na stanowiskach robotniczych, zapewniając, aby odległość pomiędzy dwoma najbliższymi robotnikami nie była mniejsza niż 1,5 m.

Podstawa prawna 
  • § 9 ust. 9 pkt 3 rozporządzenie Rady Ministrów z 10 kwietnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U. z 2020 r., poz. 658 ze zm.).

Autor: 

Sebastian Kryczka

prawnik, ekspert prawa pracy oraz kontroli jego przestrzegania

Autor
Sebastian Kryczka
Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.