Co PIP planuje na 2024 rok?

Organ kontroli i nadzoru, jakim jest Państwowa Inspekcja Pracy działa, co do zasady, na podstawie przepisów ustawy, która określa w szczególności właściwości rzeczową urzędu, wskazując jakie obszary może on kontrolować. W najogólniejszym ujęciu oczywiście chodzi o przepisy prawa pracy, w szczególności bhp oraz o kwestie związane z legalnością zatrudnienia.

Analiza ustawy o PIP daje tylko ogólny pogląd na temat tego co urząd może. Poszczególne podmioty kontrolowane w żadnym razie, na podstawie ustawy o PIP, nie są w stanie przewidzieć czy istnieje ryzyko kontroli urzędu w kolejnym roku kalendarzowym, czy też nie. Zdecydowanie bardziej pomocne mogą okazać się informacje dotyczące ostatniego posiedzenia Rady Ochrony Pracy, której członkowie z aprobatą wypowiedzieli się o planie działania PIP na rok 2024.

Program działania PIP na 2024 r. powstał po analizie aktualnych problemów z obszaru ochrony pracy w kontekście dotychczasowej działalności. Uwzględnia on też najnowsze zmiany przepisów, a przede wszystkim propozycje zgłoszone przez partnerów społecznych i instytucjonalnych. Jednym z priorytetów na etapie konstruowania programu działania były zalecenia formowane przez Radę Ochrony Pracy oraz Komisje Sejmowe. Program działania uwzględnia ponadto plany działania Komitetu Wyższych Inspektorów Pracy (SLIC) i Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy, a także założenia strategii Unii Europejskiej na rzecz bezpieczeństwa i ochrony zdrowia.

Na rok 2024 zaplanowano ogółem 60 000 kontroli. Trudno to porównywać do liczby kontroli zaplanowanych przykładowo 10 lat wcześniej na rok 2014, kiedy to założenia dotyczyły blisko 90 000 kontroli.

Rok 2024 ma być szczególny, bowiem będzie to czas finalizacji trzyletniego programu działania urzędu, w którym ustalono trzy priorytety:

• strategię kontroli i działań prewencyjnych dla sektora budowlanego;

• strategię kontroli zagrożeń chemicznymi czynnikami środowiska pracy;

• strategię wzmożonego nadzoru nad zakładami pracy.

Wśród nowych działań kontrolnych związanych z technicznym bezpieczeństwem pracy zaplanowano kontrolę w:

• firmach zajmujących się odnawialnymi źródłami energii,

• ciepłowniach i elektrociepłowniach zasilanych paliwami stałymi,

• podmiotach zajmujących się magazynowaniem sprzedażą oraz przetwórstwem złomu metali.

Jednocześnie, w związku z nowelizacją ustawy o emeryturach pomostowych, Państwowa Inspekcja Pracy będzie kontynuowała kontrole:

• wykazu stanowisk pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze,

• ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.

Wśród uzupełniających działań należy wymienić te o charakterze doradczo-prewencyjnym. Nowością ma być projekt informacyjny „Ekspozycja pracowników na niebezpieczne i szkodliwe dla zdrowia czynniki chemiczne w środowisku pracy”. Będzie on stanowił wsparcie dla strategii działań kontrolno-nadzorczych dotyczących bezpiecznego stosowania w zakładach pracy substancji i mieszanin chemicznych.

Ponadto cały czas podkreśla się znaczenie kontroli związanych z badaniem okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy – ciężkich, zbiorowych oraz śmiertelnych. Priorytetem ma pozostać rozpatrywanie skarg pracowników, zwłaszcza wszelkich sygnałów dotyczących opóźnień i zaniżania wypłat pracowniczych.